Stanisław Wyderka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Wyderka
ilustracja
podpułkownik podpułkownik
Data i miejsce urodzenia

13 stycznia 1898
Kraków

Data i miejsce śmierci

14 lipca 1966
Kraków

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
ludowe Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

1 Pułk Piechoty,
36 Pułk Piechoty,
3 Pułk Piechoty Legionów,
33 Pułk Piechoty,
5 Mazurski Oddział WOP

Stanowiska

dowódca batalionu,
dowódca oddziału WOP

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Srebrny Krzyż Zasługi

Stanisław Józef Wyderka (ur. 13 stycznia 1898 w Krakowie, zm. 14 lipca 1966 tamże) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 13 stycznia 1898 w Krakowie, w rodzinie pracownika Magistratu w Krakowie Marcina i Julii[1]. Był młodszym bratem Kazimierza (1896–1970), pułkownika Wojska Polskiego[2].

Do 1914 był uczniem szkolnym. Po wybuchu I wojny światowej 8 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów Polskich jako niepełnoletni. Służył jako sekcyjny w szeregach 1 pułku piechoty w składzie I Brygady. Został superarbitrowany[3] i uznany za zdolnego do służby pomocniczej.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Został awansowany do stopnia porucznika piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[4], następnie do stopnia kapitana piechoty ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923[5][6]. W latach 20. był oficerem 36 pułku piechoty w Warszawie[7][8][9]. 17 grudnia 1931 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1932 i 17. lokatą w korpusie oficerów piechoty[10][11]. W marcu 1932 został przeniesiony z 36 pp do 3 pułku piechoty Legionów w Jarosławiu na stanowisko dowódcy batalionu[12][13][14].

Po wybuchu II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej na stanowisku dowódcy I batalionu 33 pułku piechoty. 12 września 1939 w Zambrowie dostał się do niemieckiej niewoli. Początkowo przebywał w Stalagu I A, a następnie w Oflagu II C Woldenberg[15].

Po wojnie, od 1946 pozostawał w stopniu podpułkownika. Do marca 1947 był dowódcą 5 Mazurskiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza, powstałego z przeformowania 5 Oddziału Ochrony Pogranicza[potrzebny przypis].

Zmarł 14 lipca 1966. Został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu Rakowickim (kwatera XIVB-płd-32)[16].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Stanisław Wyderka ↓.
  2. Kazimierz Wyderka ↓.
  3. Superarbitrowany – żołnierz zwolniony ze służby wojskowej z powodu choroby lub odniesionych ran.
  4. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 424.
  5. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 367.
  6. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 204.
  7. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 230.
  8. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 214.
  9. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 52.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 18 grudnia 1931 roku, s. 399.
  11. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 39.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 233.
  13. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 533.
  14. Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 31.
  15. Straty ↓.
  16. Lokalizator grobów. Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. [dostęp 2020-10-02].
  17. M.P. z 1931 r. nr 218, poz. 296 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  18. M.P. z 1947 r. nr 23, poz. 91 „za bohaterskie czyny i dzielne zachowanie się w walce z niemieckim najeźdźcą oraz za gorliwą pracę i sumienne wypełnianie obowiązków służbowych”.
  19. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]