Staroświecczyzna i postęp czasu

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Dziwak z uprzedzenia czyli Staroświecczyzna i postęp czasu (na afiszach także: Staroświecczyzna i postęp czasu lub Postęp czasu i Staroświecczyzna) - komedia muzyczna Jana Nepomucena Kamińskiego. Prapremiera odbyła się we Lwowie 6 lipca 1849.[1]

Pierwowzór[edytuj | edytuj kod]

Sztuka powstała na kanwie komedii Adolfa Bäuerle pt. Rococo : Zeitbild in 4 Akten wystawionej po raz pierwszy w Wiedniu w 1841 r.[2]

Treść[edytuj | edytuj kod]

Miejscem akcji jest miejscowość pod Olkuszem, gdzie zamieszkuje w swym dworze były starosta Kasper Melchior Baltazar Mruczydolski. Mruczydolski jest zagorzałym przeciwnikiem wszelkich nowości (w staroświecczyźnie na zabój zakochany, a wszystko co nowe na śmierć nienawidzący). Stał się dziwakiem na skutek bolesnego zawodu miłosnego: narzeczona zbiegła sprzed ołtarza. Wówczas otoczył swój dwór niczym zamek sidłami i drutami i mieszka w nim w zamknięciu wraz z synem Baltazarem, córką Leontyną, a także Klarą - sierotą, ktorą zamierza wychować sobie na żonę. Dwór Mruczydolskiego budzi zainteresowanie Hrabiego Nowoświeckiego, który dorobiwszy się na nowo otwartej kolei krakowsko-górnośląskiej osiadł w swojej wiejskiej rezydencji i zaczął odczuwać nudę.[3]

Inscenizacje (wybór)[edytuj | edytuj kod]

Po premierze lwowskiej sztuka była wystawiana w: Krakowie (1854), Wilnie (1856), Kijowie (1858) i Warszawie (1859), a także w wielu miastach na prowincji, dzięki działalności zespołów teatrów prowincjonalnych. Zyskała znaczną popularność w latach 50. XIX w. w szczególności w Galicji, w późniejszych latach grana była znacznie rzadziej.[1] W 1881 r. znalazła się w repertuarze zespołu Henryka Krauzego.[4]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Zbigniew Raszewski, Staroświecczyzna i postęp czasu : o teatrze polskim (1765-1865), Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1963, s. 320.
  2. ↑ Zbigniew Raszewski, Staroświecczyzna i postęp czasu : o teatrze polskim (1765-1865), Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1963, s. 333.
  3. ↑ Zbigniew Raszewski, Staroświecczyzna i postęp czasu : o teatrze polskim (1765-1865), Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1963, s. 316-320.
  4. ↑ Afisz] : [Inc.:] We Czwartek 6 Stycznia 1881 roku Towarzystwo Artystów Dramatycznych pod dyrekcją Henryka Krauze na benefis Feliksy Krauze przedstawi komedję w 4-ch aktach ze śpiewami i tańcami p. Kamińskiego p.t. "Dziwak z uprzedzenia czyli Staroświecczyzna i postęp czasu" [...]., Polona : polska biblioteka cyfrowa, 1881 [dostęp 2023-08-02].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Staroświecczyzna_i_postęp_czasu&oldid=71511629”