Stenzel Bornbach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stenzel Bornbach
Data i miejsce urodzenia

14 stycznia 1530
Warszawa

Data i miejsce śmierci

27 marca 1597
Gdańsk

Zawód, zajęcie

prawnik, historyk, urzędnik, kronikarz

Stenzel Bornbach (Burbach[1]; ur. 14 stycznia 1530 r. w Warszawie; zm. 27 marca 1597 r. w Gdańsku[2]) – prawnik, historyk, kronikarz[3]

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jego rodzicami byli Jerzy Bornbach (18.10.1494 - 02.06.1544)[2], burmistrz Warszawy[3] i Jadwiga z d. Krossin[1]. W 1531 roku rozpoczął naukę w gimnazjum we Wrocławiu. Od roku 1545 studiował w Wittenberdze[3]. Po ukończeniu studiów odbywał podróże po Niemczech, Francji, Holandii[4]. W 1555 roku zamieszkał w Gdańsku[3]. 3 maja 1556 roku poślubił tam córkę rajcy Elisabeth Beyer[1]. Rok później otrzymał obywatelstwo miejskie. Od 1561 r. pełnił funkcję zwierzchnika Szpitala św. Gertrudy. W 1570 r. został członkiem Trzeciego Ordynku[3] - reprezentacji pospólstwa we władzach miejskich Gdańska[5]. W 1571 r. objął stanowisko pisarza w Wielkim Młynie[3].

S. Bornbach podjął się badań nad historią Gdańska. Gromadząc dokumenty i kroniki, napisał historię buntu gdańskiego w latach 1522–1526 (Historie von dem Aufruhr in Danzigk), kronikę Prus w wersjach krótszej i obszernej (Cronica des Landes zu Preussen), dzienniki wojenne w 1577 (Kriegs-Journal de Anno 1577, wyd. 1904). Był autorem także siedmiotomowy zbiór recesów zjazdów krajowych i hanzeatyckich w latach 1374–1524 (Sammlung von Preußischen Landtags- und Hansa-Recessen). W swoich badaniach skupił się również na genealogii gdańskich rodzin patrycjuszowskich (Collectanea Genealogica Prussica)[3].

Większość rękopisów gdańskiego historyka (w oryginale lub odpisach) znajduje się w zbiorach Biblioteki Gdańskiej PAN i w Archiwum Państwowym w Gdańsku[3].

Publikacje zdigitalizowane[edytuj | edytuj kod]

  • Materiały historyczne do sprawy burmistrza Gdańska Eberharta Ferbera i rozruchów gdańskich (rękopis);[6]
  • Historia vom Auffruhr zu Dantzig welcher sich angefangen hatt Anno 1522 und ist durch Königl[iche] Maj[estät] von Pohlen Anno 1526 gestillet mit allem Fleiss beschrieben durch Stenzel Bornbach [...];[7]
  • Stenzel Bornbachs Kriegstagebuch von 1577, T. 1;[8]
  • Kroniki i materiały historyczne do dziejów Gdańska w XVI-XVII w[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Bornbach, Stanislaus (Stenzel) – Kulturstiftung [online] [dostęp 2022-04-04] (niem.).
  2. a b GEDBAS: Vorfahren von Stenzel BORNBACH [online], gedbas-genealogy-net.translate.goog [dostęp 2022-04-04].
  3. a b c d e f g h BORNBACH STENTZEL – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2022-02-07].
  4. Deutsche Biographie, Bornbach, Stanislaus - Deutsche Biographie [online], www.deutsche-biographie.de [dostęp 2022-04-04] (niem.).
  5. TRZECI ORDYNEK – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2022-02-07].
  6. Polona [online], polona.pl [dostęp 2022-04-04].
  7. Bornbach Stanisław (1530–1597), "Historia vom Auffruhr zu Dantzig welcher sich angefangen hatt Anno 1522 und ist durch Königl[iche] Maj[estät] von Pohlen Anno 1526 gestillet mit allem Fleiss beschrieben durch Stenzel Bornbach [...]" [online] [dostęp 2022-04-04].
  8. Behring Wilhelm, Stenzel Bornbachs Kriegstagebuch von 1577, T. 1, Reinhold Kühn, 1904 [dostęp 2022-04-04].
  9. Adrian (1605-1661) Engelke, Stanisław (1530-1597) Bornbach, Kroniki i materiały historyczne do dziejów Gdańska w XVI-XVII w. [online] [dostęp 2022-04-04].