Strzępiak ciemnowierzchołkowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Strzępiak ciemnowierzchołkowy
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

strzępiakowate

Rodzaj

strzępiak

Gatunek

strzępiak ciemnowierzchołkowy

Nazwa systematyczna
Inocybe phaeodisca Kühn.
Bull. Soc. nat. 9(Suppl.): 5 (Oyonnax, 1955)

Strzępiak ciemnowierzchołkowy (Inocybe phaeodisca Kühn) – gatunek niejadalnych grzybów z rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy łacińskie[2]:

  • Inocybe phaeodisca var. diosma Reumaux 1984
  • Inocybe phaeodisca var. geophylloides Kühner 1955
  • Inocybe phaeodisca Kühner (1955) var. phaeodisca

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r. Według W. Wojewody Andrzej Nespiak w monografii o strzępiakach opisał ten gatunek jako strzępiaka odszczepionego (Inocybe descissa (Fr.) Quel[3]. Taksonomicznie sprawa jest zagmatwana. Według Index Fungorum Inocybe descissa (Fr. Quel.) to takson niepewny, synonimem I. phaeodisca jest natomiast I. descissa sensu NCL[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Młody dzwonkowato-wypukły i często z garbkiem, później rozpostarty, w środku jasny, czerwono-brązowy, ku prawie białemu brzegowi włóknisto-łuseczkowaty; do 2 cm średnicy[5].

Blaszki

Młode – bladoochrowe, później cynamonowe; gęste; z jasnym, delikatnie kosmkowatym ostrzem[5].

Trzon

Blady, rdzawobrązowy; bardzo ciężki i zwykle wygięty[5]

Miąższ

Biały; bez zapachu, smak łagodny[5].

Wysyp zarodników

Czerwonobrązowy[5].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Strzępiak ciemnowierzchołkowy notowany jest tylko w niektórych państwach Europy[6]. W Polsce jego występowanie budzi wątpliwości. W piśmiennictwie naukowym do 2003 r. na terenie Polski zanotowano tylko jedno stanowisko w Białowieskim Parku Narodowym (autor nieznany). Andrzej Nespiak opisał ten gatunek, ale nie podał żadnego stanowiska[3]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status V – gatunek zagrożony wyginięciem[7]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Holandii i Niemczech[3].

Rośnie gromadnie w wilgotnych lasach liściastych, tylko w niektórych okolicach częsty, poza tym rzadki[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b CABI. Index Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. Index Fungorum (gatunki). [dostęp 2015-12-16]. (ang.).
  5. a b c d e f Edmund Garnweidner, Grzyby, Muza S.A., ISBN 83-7200-389-0
  6. Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].
  7. Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.