Synagoga w Grodnie

Synagoga drewniana (zaniemeńska) w Grodnie
	; Synagoga w 1926 r.
Państwo	Białoruś
Miejscowość	Grodno
Budulec	drewno
Data budowy	połowa XVIII wieku
Data likwidacji	II wojna światowa
	Położenie na mapie Grodna Synagoga drewniana (zaniemeńska) w Grodnie
	Położenie na mapie Białorusi Synagoga drewniana (zaniemeńska) w Grodnie
	Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego Synagoga drewniana (zaniemeńska) w Grodnie
	53,6710°N 23,8252°E/53,671000 23,825200
	Multimedia w Wikimedia Commons

Synagoga w Grodnie (drewniana, zaniemeńska) – synagoga została zbudowana ok. 1750 na terenie ówczesnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Uszkodzona podczas pożaru w 1899 i podczas odbudowy dodano dwa narożne budynki w formie kwadratowych wieżyczek. Została spalona przez Niemców podczas II wojny światowej^[1].

Miała 28,5 długości i 19 metrów szerokości oraz 12,5 metra wysokości. W północnej i południowej części parteru oraz na galerii znajdowała się wydzielona część dla kobiet – babiniec.

Na ścianach znajdowały się bogate polichromie z biblijnymi wersami i modlitwami. Szczególnie bogato zdobione było sklepienie. Na specjalną uwagę zasługiwał też zlokalizowany na ścianie wschodniej misternie rzeźbiony, ażurowy drewniany Aron ha-kodesz (święta arka). Na wzór polskich siedzib ziemiańskich przy fasadzie znajdowały się często stosowane w połowie XVIII w. w bożnicach narożne alkierze.

W okresie międzywojennym prof. Oskar Sosnowski z Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej oraz fotograf i historyk sztuki Szymon Zajczyk polecili architektom i studentom architektury wykonanie obszernej dokumentacji wielu drewnianych konstrukcji synagog poprzez rysunki architektoniczne, repliki obrazów i fotografie. Zespół zebrał obszerne dane i stworzył rysunki architektoniczne, studia kolorystyczne i szczegółowe oraz fotografie wielu synagog. Wiele z tego projektu zostało zniszczonych podczas II wojny światowej, ale znaczna część przetrwała. Dziś dokumentacja ta to wszystko, co pozostało z wielu drewnianych synagog w Polsce^[2].