Synagoga w Sidrze
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Budulec |
drewniana |
| Data budowy |
lata 80. XVIII w. |
| Data zburzenia |
2 poł. 1941 r. |
Synagoga w Sidrze – nieistniejąca, drewniana bożnica w Sidrze, którą wzniesiono w latach 80. XVIII wieku. Synagoga została spalona przez Niemców w drugiej połowie 1941 roku.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Historia społeczności żydowskiej w Sidrze sięga końca XVII wieku. W połowie następnego wieku powstała tu niezależna gmina żydowska[1]. Drewnianą synagogę wzniesiono w latach 80. XVIII wieku[2], gdy Żydzi stanowili ok. jedną trzecią mieszkańców Sidry[3].
W drugiej połowie[2] 1941 roku synagoga została spalona przez Niemców[1][2].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Synagoga była drewnianym budynkiem z salą główną na planie kwadratu o wymiarach 11,20 x 11,20 m, o ścianach zrębowych z lisicami. Do sali z trzech stron przylegały niższe pomieszczenia, które mieściły sień i dwa babińce. Korpus synagogi został przykryty dwukondygnacyjnym dachem łamanym, z dolną kondygnacją czterospadową i górną, o mniejszym spadku połaci, dwuspadową[2]. Dach został pokryty gontem[4].
Wnętrze sali głównej o płaskim stropie oświetlały okna bliźniacze, umieszczone po dwa w każdej ze ścian. Polichromowana bima została wbudowana w cztery słupy. Filary te łączyły się ze stropem skośnymi krążynkami, których ornamentalne odeskowanie ozdobiono wklęsłym gzymsem i fasetami z beleczek z ząbkowaniem. Poniżej fasety znajdowała się kratka ze skośnych listew zakończonych motywem przypominającym frędzle. Podium bimy okalały balaski. Polichromowany aron ha-kodesz składał się z trzech kondygnacji i trzech przęseł, zdobionych w bocznych panneaux motywami roślinnymi[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Sidra. Historia społeczności [online], Wirtualny Sztetl [dostęp 2023-08-15].
- ↑ a b c d e Sidra, [w:] Maria Piechotka, Kazimierz Piechotka, Bramy nieba: bożnice drewniane na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej, Warszawa: Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata; Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, 2015, s. 483–487, ISBN 978-83-942344-0-9 (pol.).
- ↑ Sidra. Demografia [online], Wirtualny Sztetl [dostęp 2023-08-15].
- ↑ Główna synagoga w Sidrze [online], Wirtualny Sztetl [dostęp 2023-08-15].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- model 3D synagogi w autorstwa Poligon Studio na zamówienie Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”
- zdjęcia synagogi w portalu Wirtualny Sztetl