Tadeusz Bierzwiński

Tadeusz Bierzwiński

Dawid Bierzwiński

podpułkownik MO
Data i miejsce urodzenia	16 lub 20 października 1906 Kalisz
Data i miejsce śmierci	15 września 2005 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	1941–1952
Formacja	Armia Czerwona Ludowe Wojsko Polskie Milicja Obywatelska
Odznaczenia

Tadeusz Bierzwiński właśc. Dawid Bierzwiński (ur. 16 lub 20 października 1906 w Kaliszu, zm. 15 września 2005 w Warszawie) – działacz komunistyczny, żołnierz, funkcjonariusz organów bezpieczeństwa publicznego, podpułkownik Milicji Obywatelskiej.

Życiorys

Urodził się w drobnomieszczańskiej żydowskiej rodzinie, jako Dawid Bierzwiński, syn Chaima (Hermana) i Rywki (Reginy) z domu Berkowicz. Otrzymał tradycyjne wychowanie i wykształcenie w chederze. Gimnazjum ukończył w rodzinnym Kaliszu. W efekcie kontaktów z ruchem syjonistycznym (Hashomer Hacair), w 1924 roku wyjechał do Palestyny. Po powrocie do Polski (1927–1928) przez krótki czas pracował w warsztacie u ojca. W tym okresie zaangażował się w ruch komunistyczny i działał w KPP. Między 1930 a 1939 rokiem był dwukrotnie więziony. W lutym 1932 za należenie do partii komunistycznej skazany na 4 lata ciężkiego więzienia, a w latach 1935–1939 odsiadywał wyrok w Sieradzu. Wyszedł na wolność w czerwcu 1939, na kilka tygodni przed wybuchem II wojny światowej.

W latach 1939–1941 znalazł się w zajętym przez sowietów Lwowie, gdzie oficjalnie pracował jako funkcjonariusz związków zawodowych. W czerwcu 1941 roku wcielono go do Armii Czerwonej i wysłano do batalionów pracy, w których służył aż do marca 1944 roku (w 1943 złożył (wówczas jako Dawid Bierzwiński) podanie do ZPP w ZSRR o przyjęcie do tworzonego wojska polskiego). Został skierowany do polskiej 3 Brygady Artylerii Haubic. W stopniu podporucznika był zastępcą dowódcy dywizjonu, następnie pułku. W lipcu 1944 roku w rejonie Chełma kontuzjowany, po trzymiesięcznym leczeniu skierowany do aparatu bezpieczeństwa.

Z dniem 5 grudnia 1944 roku został mianowany na stanowisko zastępcy komendanta ds. politycznych utworzonej w Lublinie Szkoły Oficerów Bezpieczeństwa Publicznego przy Resorcie Bezpieczeństwa Publicznego. Od 1945 był zastępcą komendanta (później dyrektora) ds. politycznych – powstałej na bazie szkoły lubelskiej – Centralnej Szkoły Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (MBP) z siedzibą w Łodzi. W grudniu 1945 roku był delegatem na I Zjazd PPR. Z dniem 1 października 1947 roku został usunięty ze Szkoły i przeniesiony do dyspozycji Biura Personalnego MBP.

Od 1 kwietnia 1948 roku powierzono mu stanowisko zastępcy, a od 1 listopada 1949 roku szefa Biura Rejestracji Cudzoziemców w KG MO w Warszawie. W październiku 1950 roku awansował na stopień podpułkownika. Na skutek dopuszczania się m.in. nadużywania zajmowanego stanowiska w stosunku do podległych mu kursantek szkoły i podległego personelu kobiecego z dniem 3 grudnia 1952 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska. Po wydaleniu ze służby w KG MO został zatrudniony na etacie urzędnika w Komitecie Drobnej Wytwórczości w Warszawie. Pomimo zniesienia w 1956 roku kary partyjnej, do pracy w aparacie bezpieczeństwa ani w MO już nie wrócił. Karierę zawodową zakończył w 1969 roku.

Był żonaty z Janiną z domu Aron (1916–1978), z zawodu pedagogiem po Uniwersytecie Warszawskim, która po powrocie z ZSRR pracowała jak dyrektor Towarzystwa Przyjaciół Dzieci Oddział w Łodzi. Miał też jedno dziecko – córkę Halinę urodzoną 6 lipca 1944 roku.

Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera C 35-5-10).

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (10 października 1945)
• Złoty Krzyż Zasługi (17 września 1946)
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (10 stycznia 1955)

Bibliografia

• Krzysztof Lesiakowski, Kadra Centralnej Szkoły Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1945–1947. Początki polskiego aparatu bezpieczeństwa, Przegląd Nauk Historycznych 2016, R. XV, Nr 1. s. 155–174.
• Krzysztof Lesiakowski, "Rasputin z CS MBP". Wykorzystywanie stanowiska służbowego do celów osobistych. Studium przypadku, Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Łodzi Archiwum Państwowe w Łodzi, Rocznik Łódzki, Tom LXVII – 2017, s. 137–153.