Tana Kaleya
| Imię i nazwisko |
Rosemarie Gertrud Kaleja |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
26 lutego 1939 |
| Data i miejsce śmierci |
9 grudnia 2015 |
| Dziedzina sztuki |
film, fotografia |
| Ważne dzieła | |
Tana Kaleya (wł. Rosemarie Gertrud Kaleja) (ur. 26 lutego 1939 we Wrocławiu, zm. 9 grudnia 2015 w Carcassonne[1]) – polska i francuska reżyserka, scenarzystka i fotografka znana z aktów przedstawiających postaci ze świata sztuki lat 70. i 80. XX wieku.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się 26 lutego 1939 roku we Wrocławiu. Po wybuchu II wojny światowej została umieszczona w żeńskim klasztorze. Po zakończeniu wojny, gdy nie można było odnaleźć jej rodziców, została wysłana do wuja w Wiedniu[2][3].
Pracowała jako księgarz w Berlinie i próbowała swoich sił jako modelka w Monachium[3]. W Monachium pracowała również dla pisarza Ivara Lissnera, zajmowała się dziennikarstwem i komiksami dla dzieci. Następnie przeprowadziła się do Paryża i zaczęła pisać powieść. Po nabyciu aparatu fotograficznego zdecydowała się zostać fotografem i szybko rozwinęła swój talent. Zajmowała się też malarstwem wraz ze swoją przyjaciółką, argentyńską malarką surrealistyczną Leonorą Fini[2].
Zaczęła tworzyć męskie akty. Metoda pracy Tany Kaleyi polegała na spędzaniu z modelem nawet wielu dni. Jej zdjęcia zaczęły pojawiać się w czasopismach, np. we francuskim „Zoom” czy amerykańskiej „Vivie”. W 1975 roku opublikowała monografię fotograficzną Hommes, w której umieściła fotografie m.in. Frédérica Mitterranda, tancerza Rudolfa Nuriejewa, aktora Terence’a Stampa. Leonor Fini stworzyła na okładkę albumu portret autorki[3][4].
Po sukcesie monografii postanowiła wyjechać do Indii, by spotkać się ze znanym guru Bhagwanem Shree Rajneeshem, znamym powszechnie jako Osho. Przyjęła imię Ma Deva Tanmayo i pracowała nad książką o nim[4].
W 1983 roku, po powrocie z Indii, napisała scenariusz i wyreżyserowała film erotyczny Femmes z Helmutem Bergerem i Alexandrą Stewart. Film początkowo nie odniósł komercyjnego sukcesu, lecz z czasem zaczął pojawiać się na festiwalach filmowych[5][2].
W 1988 roku, wspólnie z Leonorą Fini, wydała album Chats d’ateliers[6] ze zdjęciami kotów, którego sukces pozwolił jej na osiedlenie się na południu Francji[potrzebny przypis].
W 2005 roku doznała udaru, który prawie pozbawił ją głosu. Drugi udar, w 2015 roku, zakończył się śmiercią[potrzebny przypis].
Jej prace znajdują się w kolekcjach m.in. Rijksmuseum[7] czy Museum of Fine Arts, Houston[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kaleja, Rosemarie Gertrud. Fichier des personnes décédées. [dostęp 2023-09-29]. (fr.).
- ↑ a b c Leonardo D’Espósito: El erotismo femenino según Tana Kaleya. BAE Negocios. [dostęp 2023-09-29]. (hiszp.).
- ↑ a b c Sonst auch Ochsen. Der Spiegel, 1974-12-08. [dostęp 2023-09-29]. (niem.).
- ↑ a b Sunil Sethi: Bhagwan Shree Rajneesh: Is he a charlatan, hypnotist or a sex maniac?. India Today, 1979-07-31. [dostęp 2023-09-29]. (ang.).
- ↑ Limoux. Tana Kaleya expose. ladepeche.fr, 2010-08-03. [dostęp 2023-09-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-21)]. (fr.).
- ↑ Chats d’atelier. WorldCat. [dostęp 2023-09-29]. (ang.).
- ↑ Vrouw met blote rug, Tana Kaleya, 1980 [online], Rijksmuseum [dostęp 2023-10-01] (niderl.).
- ↑ Works | Tana Kaleya [online], The MFAH Collections [dostęp 2023-10-01] (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Tana Kaleya w bazie Filmweb
- Femmes w bazie Filmweb