Taran wiertniczy
Taran wiertniczy (urządzenie do wiercenia udarowego hydraulicznego[1], taran hydrauliczny[2][3], taran Wolskiego[2]) – urządzenie wiertnicze wykorzystujące zjawisko udaru wodnego w celu zwiększenia siły uderzenia świdra w dno otworu wiertniczego. Skonstruowane w 1902 roku i opatentowane przez Wacława Wolskiego[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Taran Wolskiego wykorzystywał płuczkę wiertniczą znajdującą się w otworze wiertniczym. Po gwałtownym zatrzymaniu przepływu płuczki (na skutek nagłego zamknięcia zaworu), jej energia kinetyczna była przekazywana na świder, który uderzał w dno otworu wiertniczego[2].
Taran Wolskiego był przez kilka lat praktycznie wykorzystywany w polskim górnictwie naftowym. W 1903 roku wykonano za jego pomocą odwiert w Pogwizdowie, a w latach 1905-1908 kilka głębokich odwiertów w Borysławiu (m.in. szyb "Wilno"). Urządzenie wykorzystywano także poza Polską, m.in. w Groznyn, Beckum i Haren[1].
W późniejszych latach taran wycofano z użycia, ponieważ wszelkie patenty z nim związane zostały wykupione za 600 tys. marek przez wiodące firmy wiertnicze: Internationale Tiefbohrgesellschaft Raky z Erkelenz i Deutsche Tiefbohrgesellschaft z Nordhausen, które w obawie przed utratą rynku europejskiego zablokowały w ten sposób wynalazek Wolskiego[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Maria Barbasiewicz: Ludzie interesu w przedwojennej Polsce. Warszawa: Dom Wydawniczy PWN, 2013, s. 189. ISBN 978-83-7705-285-3.
- ↑ a b c Wielka encyklopedia powszechna PWN. T. 12. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1969, s. 297.
- ↑ Maciej Iłowiecki: Dzieje nauki polskiej. Warszawa: Interpress, 1981, s. 203. ISBN 83-223-1876-6.