Teodor Mangafas

Teodor Mangafas (gr. Θεόδωρος Μαγκαφᾶς) – bizantyński arystokrata i wojskowy, uzurpator.

Życiorys

Za panowania cesarza Izaaka II Angelosa (1185-1195) ogłosił się w 1188 roku niezależnym władcą Filadelfii w Azji Mniejszej. Przyjął tytuł cesarski i bił własną monetę. Izaak II uznał go jako gubernatora miasta pod warunkiem wyzbycia się ambicji cesarskich i odesłania syna na dwór w Konstantynopolu. W 1193 Teodor jednak został wypędzony z miasta. Podczas chaosu spowodowanego IV krucjatą ponownie w 1203 zawładnął Filadelfią. Panował tam do roku 1205.

Bibliografia

• Michael Angold, Cesarstwo Bizantyńskie 1025-1204. Historia polityczna, przeł. Władysław Brodzki, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1993, s. 309-310.
• Maciej Salamon, Mankafas Teodor [w:] Encyklopedia kultury bizantyńskiej, red. Oktawiusz Jurewicz, Warszawa 2002, s. 326.