Tetiana Jabłońska

Tetiana Jabłońska
Тетяна Яблонська
	; Pomnik Tetiany Jabłońskiej, Sedniw
Data i miejsce urodzenia	24 lutego 1917 ; Smoleńsk
Data i miejsce śmierci	17 czerwca 2005 ; Kijów
Dziedzina sztuki	malarstwo
	Ważne dzieła
	Chleb
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tetiana Jabłońska, ukr. Тетяна Яблонська (ur. 11 lutego^?/24 lutego 1917 w Smoleńsku, zm. 17 czerwca 2005 w Kijowie) – ukraińska malarka i wykładowczyni białoruskiego pochodzenia^[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się 24 lutego 1917 roku w Smoleńsku^[1]. W latach 1935–1941^[1] studiowała w Kijowskim Instytucie Sztuk Pięknych^[2] w pracowni Fedira Kryczewskiego^[1]^[3]. W latach 1944–1952 i 1966–1973 wykładała na macierzystej uczelni^[1].

Choć Jabłońska przez większość życia malowała w duchu realizmu, jej technika operowania światłem i kolorem wiele zawdzięczała impresjonizmowi, na przekór socrealistycznej tematyki wielu płócien^[1]. Za obraz Chleb, który namalowała w 1949 roku, Jabłońska otrzymała Nagrodę Stalinowską^[2]. Socrealistyczne płótno, które przedstawia monumentalne postaci kołchoźnic przy pracy na tle olbrzymich stogów siana, powstało na podstawie setek szkiców narysowanych przez Jabłońską podczas jej pobytu w kołchozie im. Lenina w Łetawie^[2]. W 1956 roku obraz wystawiono w pawilonie radzieckim podczas Biennale w Wenecji^[3].

Pod wpływem ukraińskiej sztuki ludowej, w latach 60. XX w.^[1]^[3] prace Jabłońskiej nabrały dekoratywnego charakteru, a malowane formy uległy uproszczeniu, zaś w warstwie tematycznej pojawiły się motywy ukraińskie^[1]. Z czasem powróciła jednak do malarstwa realistycznego^[3]. W latach 80., malując portrety i pejzaże, korzystała z przygaszonej, szarej gamy barwnej^[1].

Jabłońska została wyróżniona licznymi nagrodami i wyróżnieniami^[3]. W 1998 roku otrzymała Narodową Nagrodę im. Tarasa Szewczenki, a w 2001 roku nadano jej tytuł honorowy Bohatera Ukrainy^[3].

Zmarła 17 czerwca 2005 roku w Kijowie^[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j DariaD. Zelska-Darewych DariaD., Yablonska, Tetiana [online], Encyclopedia of Ukraine [dostęp 2022-03-12] (ang.).
↑ ^a ^b ^c KaterynaK. Badianowa KaterynaK., Tetiana Jabłońska. Chleb, [w:] Dlaczego w sztuce ukraińskiej są wielkie artystki, KaterynaK. Jakowłenko (red.), Katarzyna Kozyra Foundation, 2020, s. 120–122, ISBN 978-83-944097-3-9 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Tetyana Yablonska / Тетяна Яблонська [online], Secondary Archive (ang.).

[:0-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j DariaD. Zelska-Darewych DariaD., Yablonska, Tetiana [online], Encyclopedia of Ukraine [dostęp 2022-03-12] (ang.).

[:1-2] KaterynaK. Badianowa KaterynaK., Tetiana Jabłońska. Chleb, [w:] Dlaczego w sztuce ukraińskiej są wielkie artystki, KaterynaK. Jakowłenko (red.), Katarzyna Kozyra Foundation, 2020, s. 120–122, ISBN 978-83-944097-3-9 .

[:2-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Tetyana Yablonska / Тетяна Яблонська [online], Secondary Archive (ang.).

[1]

[2]

[3]