Thomas-Morse MB-1

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Thomas-Morse MB-1
Ilustracja
MB-1 rozgrzewający silnik przed lotem
Dane podstawowe
Państwo

 Stany Zjednoczone

Producent

Thomas-Morse Aircraft

Konstruktor

Benjamin Thomas

Typ

samolot myśliwski

Konstrukcja

górnopłat o konstrukcji mieszanej

Załoga

2

Historia
Data oblotu

1918

Lata produkcji

1917

Wycofanie ze służby

1918

Liczba egz.

2

Dane techniczne
Napęd

1 x Liberty L-12

Moc

400 KM

Wymiary
Rozpiętość

11,2 m

Długość

6,8 m

Masa
Własna

1078 kg

Osiągi
Prędkość maks.

240 km/h

Dane operacyjne
Uzbrojenie
2 x km 7,7 mm, 2x km 7,62 mm

Thomas-Morse MB-1 – prototypowy amerykański samolot myśliwski zaprojektowany i zbudowany na zamówienie Aviation Section, U.S. Signal Corps (poprzednika dzisiejszego United States Air Force) w 1917. Był to pierwszy samolot myśliwski zbudowanych w Stanach Zjednoczonych i pierwszy myśliwiec zaprojektowany w zakładach Thomas-Morse Aircraft. Powstały dwa egzemplarze tego samolotu, z czego jeden był przeznaczony wyłącznie do testów statycznych. Jednopłatowiec MB-1 był bardzo zaawansowanym samolotem jak na ten okres, ale z powodu zbyt słabej konstrukcji kadłuba został uszkodzony w pierwszym locie i nie wszedł do produkcji seryjnej.

Tło historyczne[edytuj | edytuj kod]

W momencie wejście Stanów Zjednoczonych do I wojny światowej 6 kwietnia 1916 ówczesna Armia Amerykańska (Aviation Section, Signal Corps była częścią Armii, Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych jako osobny i niezależny rodzaj sił zbrojnych powstały dopiero po II wojnie światowej) nie miała na stanie żadnego samolotu myśliwskiego[1], w czasie wojny amerykańskie dywizjony wyposażone były w samoloty francuskie i brytyjskie[1][2]. 1 maja 1916 dowództwo Armii wystosowało zamówienie na „samolot dostosowany do walki i pościgu za wrogimi samolotami”[a][2]. Samolot miał być uzbrojony w dwa karabiny maszynowe, a napęd miał stanowić silnik o mocy 100-150 koni mechanicznych[2]. Ówczesna amerykańska doktryna bojowa w użyciu lotnictwa była pod bardzo silnym francuskim wpływem na co wskazywał fakt, że wymagane osiągi samolotu były podane w systemie metrycznym, a nie w używanych do tej pory w Stanach Zjednoczonych jednostkach imperialnych[2]. W odpowiedzi na zamówienie Armii powstało kilka projektów i prototypów wybudowanych w różnych firmach, ale do końca wojny nie udało się rozpocząć produkcji żadnego rodzimego amerykańskiego myśliwca[2]. W późniejszym czasie zamówiono także szereg dwumiejscowych konstrukcji napędzanych silnikiem rzędowym Liberty L-12 o znacznie większej mocy[3][4][5], jedną z nich był Thomas-Morse MB-1 uważany za pierwszym myśliwiec zaprojektowany i zbudowany w Stanach Zjednoczonych[6].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Thomas-Morse Aircraft otrzymał zamówienie na dwa samoloty 12 listopada 1917[7], z czego jeden egzemplarz miał być wykorzystywany tylko do testów statycznych[8].

Dostępne źródła różnią się szczegółami co do przebiegu dalszych wydarzeń, ale wszystkie zgadzają się, że główną przyczyną niepowodzenia programu był zbyt mało wytrzymały kadłub[4][8][9][7][10][11].

Po ukończeniu samolotu, został w styczniu 1918 zaholowany na zamarznięte Lake Cayuga, gdzie miały się odbyć pierwsze loty[7][11]. Podwozie samolotu zostało uszkodzone już w czasie holowania i musiało być naprawione przed pierwszym lotem, a jeszcze zanim się on odbył, pod samolotem załamała się tylna płoza[8][11]. Według niektórych źródeł samolot nie odbył żadnego lotu po tym jak został uszkodzony w czasie kołowania i prób na ziemi[4][7][10][12][11], według innych podwozie zostało uszkodzone w czasie startu do pierwszego lotu[8][9]. Po naprawieniu podwozia samolot odbył jeszcze jeden lot[8]. Obydwa zamówione samoloty zostały w późniejszym czasie dostarczone do bazy McCook Field[9], ale dalsze oblatywanie tego modelu zostało zakończone[8][9].

Opis konstrukcji[edytuj | edytuj kod]

MB-1 przed lotem, tylna kabina strzelca/obserwatora jest zasłonięta i nie jest widoczna[4].

Thomas-Morse MB-1 był jednosilnikowym górnopłatem ze skrzydłem typu parasol (niemocowanym bezpośrednio do kadłuba)[4][8][9][12]. Skrzydło było podtrzymywane bardzo długimi zastrzałami okrytymi owiewkami szerokimi prawie na całe skrzydło, które miały zapewniać dodatkową siłę nośną[4][8][12]. W owiewkach zastrzałów przylegających do kadłuba wycięte były półokrągłe otwory zapewniające pilotowi dodatkową widoczność w dół[4][8]. Samolot miał podwozie klasyczne, niechowane z płozą ogonową[4][9].

Napęd samolotu stanowił silnik rzędowy typu Liberty L-12 o mocy 400 koni mechanicznych[4][8][13][9].

Załogę samolotu stanowiły dwie osoby: pilot i strzelec[4][13], uzbrojony był w cztery karabiny maszynowe[13][7] (dwa typu Lewis i dwa Marlin[7]). Według jednego źródła samolot uzbrojony był także w strzelający w dół karabin Winchester[14]

Konstrukcja kadłuba i skrzydła była mieszana, ale wykonana głównie z drewna[9]. Cała konstrukcja była niezwykle lekka, w celu zmniejszenia masy samolotu w wielu elementach konstrukcji wycinano otwory zmniejszające ich masę, otwory wywiercono nawet w drążku sterowym[8][9][12][11]. Kadłub samolotu był bardzo krótki, prawie cały silnik mieścił się pod jego skrzydłem, chciano w taki sposób zapewnić mu dużą zwrotność[4][12].

Samolot mierzył około 6,7[12]-6,8 m długości, rozpiętość skrzydeł wynosiła około 11,2 m[4][8][13], masa samolotu wynosiła około 1078 kg[4][13][9], prędkość maksymalna wynosiła około 240 km/h[13].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. „Adapted to combat and pursuit of hostile aircraft”.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Ray Wagner: First Fighters: Fokker EI, Nieuport 11, Curtiss S-3, & Pursuit. americancombatplanes.com. [dostęp 2012-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-06)]. (ang.).
  2. a b c d e Ray Wagner: First Fighters: S-4C, E-1, Orenco C, Curtiss-Bristol Fighter, & MB-1. americancombatplanes.com. [dostęp 2012-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-07)]. (ang.).
  3. Peter M. Bowers: Forgotten Fighters/2 and Experimental Aircraft U.S. Army 1918-1941. Arco Publishing, 1971. ISBN 978-0668024037.
  4. a b c d e f g h i j k l m P. Bowers: Forgotten Fighters 2. s. 10.
  5. John Wegg: United States Navy And Marine Corps Fighters 1918-1962. s. 13.
  6. Ernie Gross: The American Years. s. 382.
  7. a b c d e f Ray Wagner: First Fighters: MB-2, Nieuport 28, SPAD 13, Sopwith Camel, & Lusac-ll. americancombatplanes.com. [dostęp 2012-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-19)]. (ang.).
  8. a b c d e f g h i j k l J. Wegg: General Dynamics Aircraft. s. 23.
  9. a b c d e f g h i j W. Green: The Complete Book of Fighters. s. 568.
  10. a b Ray Wagner: American Combat Planes. s. 165.
  11. a b c d e E. F. Heyn (red): United States Army and Air Force Fighters. s. 17.
  12. a b c d e f E. Angellucci: American Fighter. s. 420.
  13. a b c d e f Szymon Pilecki, Jerzy Domański: Samoloty bojowe 1910 - 1967. s. 284.
  14. E. F. Heyn (red): United States Army and Air Force Fighters. s. 12.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Enzo Angellucci, Peter Bowers: American Fighter: The Definitive Guide to American Fighter Aircraft from 1917 to the Present. Haynes Publishing Group, 1979. ISBN 0-85429-635-2.
  • Peter M. Bowers: Forgotten Fighters/2 and Experimental Aircraft U.S. Army 1918-1941. Arco Publishing, 1971. ISBN 978-0668024037.
  • E. F. Heyn, Kimbrough S Brown, R. A. Freeman, M. J. F. Bowyer, P. Berry (red): United States Army and Air Force Fighters, 1916-1961. Jefferson, N.C.: Harleyford Publications Ltd, 1962. ASIN B000K9O2VY. ISBN 0-8168-6385-7. OCLC 1560885. (ang.).
  • William A. Green, Gordon Swanborough: The Complete Book of Fighters: An Illustrated Encyclopedia of Every Fighter Aircraft Built and Flown. Londyn: Smithmark Publishers, 1994. ISBN 0-8317-3939-8.
  • Ernie Gross: The American Years. New York: Charles Scribner's Sons, 2003. ISBN 978-0-684-31256-9.
  • Szymon Pilecki, Jerzy Domański: Samoloty bojowe 1910 - 1967. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1969.
  • Ray Wagner: American Combat Planes. Doubleday Publishing, 1968. ISBN 0-385-04134-9.
  • John Wegg: General Dynamics Aircraft And Their Predecessors. Annopolis: Naval Institute Press, 1990. ISBN 0-87021-233-8.
  • John Wegg: United States Navy And Marine Corps Fighters 1918-1962. Los Angeles: Aero Publishers, 1962.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]