Trochodendron araliowaty
| |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd |
trochodendropodobne | ||
| Rząd | |||
| Rodzina |
trochodendronowate | ||
| Rodzaj |
trochodendron | ||
| Gatunek |
trochodendron araliowaty | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Trochodendron aralioides Siebold & Zucc. Fl. Jap. 1: 84 (1839)[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
Trochodendron araliowaty[4] (Trochodendron aralioides Siebold & Zucc.) – gatunek z monotypowego rodzaju trochodendron z rodziny trochodendronowatych. Występuje na Wyspach Japońskich od północnej części Honsiu na południe, poprzez wyspy Riukiu, po północny Tajwan. Poza tym rośnie na wyspie Czedżu i Półwyspie Koreańskim[5]. Jest to drzewo rosnące w lasach deszczowych[5] do rzędnej 3000 m n.p.m.[6] Na wyspie Yaku-shima gatunek ten rejestrowany jest także jako epifit rosnący na okazałych okazach kryptomerii japońskiej[5]. Rośliny tego gatunku są owadopylne – zapylacze wabieni są silnie pachnącymi kwiatami i jaskrawo zabarwionymi pręcikami[4]. Kwitną wiosną[7].
Trochodendron uprawiany jest jako roślina ozdobna. Lokalnie jego kora używana jest jako pułapka do chwytania ptaków[6].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Drzewa osiągające do 25 m wysokości, w uprawie zwykle mające postać gęstych krzewów[5]. Drewno pozbawione jest naczyń[8][4]. Kora na pniach jest gładka, szara i pachnąca[7]. Pędy są zielone, zakończone są okazałym, zaostrzonym pąkiem[5].
- Liście
- Skrętoległe, ale skupione na szczytach pędów, zimozielone[5]. Blaszka osadzona na ogonkach do 10 cm długości[7], sama osiąga do 12 cm długości. Jest skórzasta, naga i błyszcząca[7], jajowata do eliptycznej[5], w górnej części na brzegu z płytkimi, odległymi i zaokrąglonymi ząbkami[5][7].
- Kwiaty
- Drobne, skupione w luźne kwiatostany groniaste długości ok. 8 cm[7], w których długoszypułkowe kwiaty wsparte są 2–5 przysadkami[8]. Kwiaty mają szerokie dno kwiatowe i pozbawione są okwiatu[8]. Pręciki w liczbie 40–70 tworzą 3–4 okółki wokół 6–8 owocolistków częściowo zrośniętych bocznie w jeden okółek[8][5].
- Owoce
- Bocznie połączone mieszki (mieszek złożony), otwierające się do wewnątrz pęknięciami[8].
-
Pokrój -
Pąk -
Kwiat -
Owoce
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Gatunek reprezentuje monotypowy rodzaj trochodendron Trochodendron Siebold et Zuccarini, Fl. Jap. 1: 83. Feb-Mar 1839[9]. Należy do rodziny trochodendronowatych z rzędu trochodendronowców. Jest taksonem siostrzanym także monotypowego rodzaju tetracentron Tetracentron[2][4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-04-17] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-04-17] (ang.).
- ↑ a b Trochodendron aralioides Siebold & Zucc.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-04-17].
- ↑ a b c d Słownik botaniczny. Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.). Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 926–927. ISBN 83-214-1305-6.
- ↑ a b c d e f g h i Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 94. ISBN 0-333-73003-8.
- ↑ a b David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 943, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ a b c d e f Owen Johnson, Drzewa. Przewodnik Collinsa, Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 274, ISBN 978-83-7073-643-9.
- ↑ a b c d e Maarten J.M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World. Richmond UK, Chicago USA: Kew Publishing, Royal Botanic Gardens, The University of Chicago Press, 2017, s. 226–227. ISBN 978-1-842466346.
- ↑ Trochodendron. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2021-04-17].