Typologia antycznej ceramiki greckiej

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Fragment ekspozycji na Zamku w Gołuchowie
Schemat części typowej ateńskiej wazy, w tym przypadku krateru wolutowego

Typologia antycznej ceramiki greckiej – zróżnicowanie form naczyń wytwarzanych z gliny lub terakoty używanych w życiu codziennym, przy sprawowaniu funkcji religijnych i w obrzędach pogrzebowych w Starożytnej Grecji.

W Starożytnej Grecji wytwarzano z gliny nie tylko niewielkie przedmioty będące w użyciu przy jedzeniu i piciu, ale także wielkie kadzie, pojemniki, piece, sarkofagi, czajniki, wiadra, patelnie, moździerze do kruszenia, pojemniki na kosmetyki, zabawki, posągi, statuetki, ozdoby architektoniczne, lampy oraz przedmioty dekoracyjne. W handlu, rzemiośle i życiu publicznym funkcjonowały wytworzone z ceramiki: urny wyborcze, zegary wodne, miarki do płynów i substancji sypkich. W nagrodę dla zwycięzców igrzysk wręczono czarnofigurowe amfory panatenajskie. Obecnie historycy sztuki i archeolodzy więcej wiedzą o przedmiotach ceramicznych artystycznie wyszukanych, zapewne rzadszych w starożytności, które zachowały się w dobrym stanie w grobowcach, stanowiąc ich wyposażenie, niż o przedmiotach codziennego użytku, np. używanych do gotowania lub na targu[1].

Ze względu na chronologię występowania poszczególnych typów dekoracji antyczną ceramikę grecką dzieli się na: geometryczną, orientalizującą, czarnofigurową, czerwonofigurową, białogruntowaną i późną[2].

Formy ceramiki[edytuj | edytuj kod]

Forma Wykorzystanie Rysunek Zdjęcie Uwagi do zdjęcia
Alabastron
(Ἀλάβαστρον)		 Naczynie na olejek lub pachnidło[3] Alabastron attycki, ok. 470 p.n.e., Muzeum Narodowe w Warszawie
Amfora
(Ἀμφορέας)		 Do przewozu wina, oleju oraz substancji sypkich[4] Amfora czerwonofigurowa, 520–510, Herakles i Atena, Staatliche Antikensammlungen
Amforiskos
(Ἀμφορισκος)		 Mała amfora na olejek zapachowy, z dwoma uchwytami[5][6] Amforiskos czerwonofigurowy, młodzieniec siedzący z kobietą, ok. 425–400 p.n.e., Luwr
Amis
(Ἀμίς)		 Przenośny nocnik[7] w kształcie dzbanka z szerokim wylewem[6] Nocnik ceramiczny dla dzieci, ok. VI w. p.n.e., Muzeum Agory w Atenach
Aryballos
(Ἀρύβαλλος)		 Małe naczynie (lub butelka) na olejek z wąską szyjką, używany przez atletów[8] Aryballos, Pegaz, ok. 580 p.n.e., Staatliche Antikensammlungen
Askos
(Ἀσκός)		 Zamknięte naczynie z uchwytem na płyny, w formie kaczki głównie w VIII w. p.n.e., także ozdobne[9] Płaski askos, V w. p.n.e., Muzeum Narodowe w Warszawie
Chous
(Χους)		 Mały, pękaty dzban na wino, ok. 3,28 litra[6][10] Chous, ok. 420–400 p.n.e., Muzeum Brytyjskie
Chytra
(Χύτρα)		 Garniec do gotowania[6][11] Chytra, ok. VI–IV w. p.n.e.
Dejnos, dinos
(Δινος)		 Misa z kulistym dnem do gotowania i mieszania wody z winem[12][13] Dinos, ok. 625–600 p.n.e.
Eksaleiptron
(Εξάλειπτρον)		 Puszka na maść[14] Attycki czarnofigurowy trójnożny eksaleiptron, ok. 580–570 p.n.e.
Eksaleiptron, koton
(Εξάλειπτρον, κώθων)		 Puszka na maść[6][14][15] Eksaleiptron koryncki, ok. 550–500 p.n.e.
Epichysis
(Επίχυσις)		 Naczynie na cenne płyny, m.in. olejki lub wonności[16] Epichysis, 325–300
Epinetron
(Επίνητρον)		 Naczynie używane w tkactwie, ochraniacz na kolano dla tkaczki[17][18] Epinetron, ok. 450 p.n.e.
Eschara
(Εσχάρα)		 Terakotowa podstawa do rożna[19] Eschara, ok. 375–325 p.n.e.
Fiale, fiala
(Φιάλη)		 Płaska miseczka używana podczas libacji do ofiarowywania cennych płynów, wonności lub wina na cześć bogów, także „phiale”[6][20][21][22] Fiale z Cales, III w. p.n.e., Antikensammlung Kiel
Guttus
(Γούτος)		 Niewielkie naczynie na płyn[6][23][24] typ klasyczny Guttus, ok. 420–370 p.n.e.
Hydria
(Ὑδρία)		 Duży dzban na wodę o niskiej stopce i pękatym brzuścu[6][25] Hydria, 550–500
Kados
(Κάδος)		 Naczynie do przechowywania płynów. Miało szeroki otwór i dwa pionowe ucha[6].
Kalathos
(Κάλαθος)		 Naczynia szeroko otwarte, służyło jako misa do mycia[6][26][27] Kalathos, ok. 2. poł. X w. p.n.e.
Kalpis
(Κάλπις)		 Rodzaj ozdobnej hydrii, naczynie na wodę[6][28][29] Kalpis z przedstawieniem Safony, ok. 510 p.n.e., Muzeum Narodowe w Warszawie
Kantaros
(Κάνθαρος)		 Kielichowate naczynie z szerokim otworem służące do picia, z dużymi uchwytami[30][31] Kantaros, ok. 350–340 p.n.e.
Kernos
(Κέρνος)		 Naczynie z doczepionymi mniejszymi, licznymi zbiorniczkami, używane podczas obrzędów na oferty płynne, m.in. ku czci Reji, Demeter, Persefony, Kybele Kernos, ok. 2000 p.n.e.
Kotyle
(Κοτύλη)		 Alternatywna nazwa dla skyfos[32] Kubek kotyle z sową, V w. p.n.e., Muzeum Narodowe w Warszawie
Krater
(Κρατήρ)		 Wysokie naczynie z rozchylonym na zewnątrz wylewem do mieszania wina z wodą[33][34][35] Krater wolutowy Krater kielichowy czerwonofigurowy z końca IV w. p.n.e., Cabinet des Médailles
Krateriskos
(Κρατηρίσκος)		 Do przechowywania maści i olejków, używany w ceremoniach religijnych[36] Krateriskos, XI w. p.n.e.
Kyatos, kyathos
(Κύαθος)		 Używany jako chochla lub czerpak[6][37] Attycki czarnofigurowy kyathos, ok. 550–540 p.n.e.
Kyliks
(Κύλιξ)		 Najpopularniejszy rodzaj czarki/kubka używanego do picia[38][39] Chalkidský kylix Czarnofigurowy kyliks attycki, ok. 510–500 p.n.e., Muzeum Brytyjskie
Lagynos
(Λάγυνος)		 Do przechowywania wody lub wina (łac. lagoena)[6][40][41] Lagynos z Cyrenajki, ok. 150–100 p.n.e.
Lakaina
(Λάκαινα)		 Głębokie naczynie do picia z dwoma poziomymi uchami przy dnie[6][42] Lakońska lakaina, VI w. p.n.e., Metropolitan Museum of Art
Lebes
(Λέβης)		 Służył do celów toaletowych[6] Lebes, VII w. p.n.e.
Lebes gamikos
(Λέβης γαμικός)		 Lebes z wiekiem, na stojaku lub cokole, używany w kąpieli weselnej[6][43] Lebes gamikos, ok. 560–550 p.n.e.
Lekane
(Λεκάνη)		 Miska do mycia rąk z dwoma uchwytami, używana podczas spożywania posiłków[6][44] Lekane, ok. 330 p.n.e.
Lekanis
(Λεκανις)		 Płytka miska z pokrywką i dwoma poziomymi uchwytami[44][45] Attycki lekanis czerwonofigurowy, ok. 370–360 p.n.e.
Lekythos, lekyt
(Λήκυθος)		 Do przechowywania oliwy, również w użyciu toaletowym, od V w. p.n.e. także jako dar ofiarny (przy grobach i kapliczkach)[46] Attycki lekythos czarnofigurowy, ok. 490 p.n.e.
Lopas
(Λοπάς)		 Płytka patelnia lub talerz do gotowania[6][47][48] Lopas, VII–VI
Louterion
(Λουτήριον)		 Naczynie do mycia i kąpieli[6][49] Attycki louterion czarnofigurowy, ok. 600–575 p.n.e.
Lutrofora albo Lutroforos
(Λουτροφόρος)		 Naczynie rytualne, używane na weselach i pogrzebach[50] Lutrofora, ok. 330 p.n.e.
Lydion
(Λύδιον)		 Naczynie toaletowe służące do przechowywania maści zwanej bakkaris, produkowane w Lidii, na Sycylii, a także w Italii[6][51] Joński lydion, ok. VI w. p.n.e.
Mastos
(Μαστός)		 Kubek w kształcie kobiecej piersi, używany do picia[6] Czarnofigurowy mastos attycki, 520–510
Ojnochoe, oinochoe
(Οινοχόη)		 Do czerpania i nalewania wina, rzadziej wody[6][52] Ojnochoe, ok. 625–600 p.n.e.
Olpe
(ὄλπη)		 Dzban na oliwę lub wino[6][53][54] Olpe, ok. 540 p.n.e.
Oon
(ὠόν)		 naczynie w kształcie jaja, używane w obrzędach pogrzebowych[6][55] Oon, V w. p.n.e.
Pelike
(Πελίκη)		 Do przechowywania płynów, także jako urna pogrzebowa[6][12][56] Pelike, ok. 480–470 p.n.e.
Perirrhanterion
(περιρραντήριον)		 Okrągły, płytkie naczynie z wodą do rytualnego oczyszczenia, zwykle wykonany z kamienia, rzadziej z wypalonej gliny[6] Kopia archaicznego perirrhanterionu, ok. VII w. p.n.e.
Phormiskos
(Φορμίσκος)		 Rytualny zraszacz do wody lub oleju, może grzechotka[6][57] Phormiskos z okresu hellenistycznego.
Pinaks
(πίναξ)		 Tabliczka wotywna[58] Czarnofigurowy pinaks attycki, scena z żałobnikami, ok. 560–550 p.n.e.
Pitos, pithos
(Πίθος)		 Wysokie naczynie zasobowe[59][60] Pithos, Knossos, ok. 1500 p.n.e.
Plemochoe
(Πλημοχόη)		 Do przechowywania maści i olejków, używany w ceremoniach religijnych[6][61][62]; forma eksaleiptronu na stopce i z pokrywką Plemochoe, ok. 550–525 p.n.e.
Psykter
(Ψυκτήρ)		 Naczynie umieszczone w kraterze, aby schłodzić wino[6][12] Psykter, ok. 525–500 p.n.e.
Pyksis
(Πυξίς)		 Naczynie z przykrywką do przechowywania biżuterii i przyborów toaletowych[63] Attycka pyksis czerwonofigurowa, ok. 470–460 p.n.e.
Ryton, rhyton
(ῥυτόν)		 Naczynie do picia, również przy rytualnych libacjach[12][64] Attycki czerwonofigurowy ryton z głową barana, ok. 470–460 p.n.e.
Situla Naczynie na wodę lub wino[6] Apulijska situla czerwonofigurowa, ok. 350 p.n.e.
Skyfos
(Σκύφος)		 Naczynie służące do picia[12][65] Skyfos, ok. 430–420 p.n.e.
Stamnos
(Στάμνος)		 Do mieszania wina i wody[12] Attycki stamnos czerwonofigurowy, ok. 480–470 p.n.e.

Rodzaje i warianty[edytuj | edytuj kod]

Alabastron[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Alabastron.

Alabastrony miały kształt gruszkowaty lub cylindryczny, wypukłe dno, niewielki otwór, szeroki płaski wylew. Posiadały niekiedy dwa uchwyty. w Egipcie wyrabiano je z alabastru, stąd nazwa. W Grecji w VII w. p.n.e. powszechne były w użyciu alabastrony korynckie w stylu orientalizującym[66].

Rodzaje alabastronu[edytuj | edytuj kod]

  • Alabastron późnohelladycki, ok. 1350 p.n.e.
    Alabastron późnohelladycki, ok. 1350 p.n.e.
  • Alabastron koryncki, ok. 615–600 p.n.e.
    Alabastron koryncki, ok. 615–600 p.n.e.
  • Alabastron attycki, ok. 480 p.n.e.
    Alabastron attycki, ok. 480 p.n.e.

Amfora (rodzaje)[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Amfora.

Amfora to większe naczynie ceramiczne o zwężonej szyi i z dwoma przeciwległymi pionowymi imadłami. W amforach przechowywano zarówno płyny (woda, wino) jak i towary sypkie, jak zboże[4]. Wyróżnia się amfory brzuchate (wybrzuszone) i szyjowe, a od nich kolejne formy pochodne[6].

Amfora brzuchata[edytuj | edytuj kod]

Forma amfory brzuchatej pojawia się około 700 roku p.n.e. Ze względu na kształt amfory brzuchate dzieli się na: Typ A (ok. 550 p.n.e.), Typ B i Typ C. Niektórzy eksperci zaliczają do tej kategorii również amforę pelike, ale przeważa opinia, iż jest to w zasadzie osobna forma[67].

  • Amfora brzuchata
    Amfora brzuchata
  • Typ A
    Typ A
  • Typ B
    Typ B
  • Typ C
    Typ C

Amfora szyjowa[edytuj | edytuj kod]

U amfor szyjowych, występujących od ok. X w. p.n.e., szyja wyraźnie odcina się od brzuśca[68].

  • Amfora szyjowa
    Amfora szyjowa

Amfora z końską głową[edytuj | edytuj kod]

Istnieje ponad sto takich amfor namalowanych przez różnych artystów. Musiały pełnić specyficzną funkcję, która nie została jeszcze wyjaśniona[69].

  • Amfora z końską głową
    Amfora z końską głową

Pelike[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Pelike.

Według większości ekspertów jest to osobna forma amfory. Pojawia się pod koniec VI w. p.n.e.[67]

  • Pelike
    Pelike

Inne kształty i typy[edytuj | edytuj kod]

  • Typ: Amfora z uchwytem na brzuścu
    Typ: Amfora z uchwytem na brzuścu
  • Typ: Amfora z uchwytem na szyi
    Typ: Amfora z uchwytem na szyi
  • Typ: Shoulder-strap amfora
    Typ: Shoulder-strap amfora
  • Typ: Panatenajska (wczesna)
    Typ: Panatenajska (wczesna)
  • Typ: Panatenajska (późna)
    Typ: Panatenajska (późna)
  • Typ: Amfora nolańska
    Typ: Amfora nolańska
  • Typ: Amfora nikostenejska
    Typ: Amfora nikostenejska
  • Typ: Amfora tyrreńska
    Typ: Amfora tyrreńska
  • Typ: Amfora sznurowa
    Typ: Amfora sznurowa
  • Typ: Amfora stożkowata
    Typ: Amfora stożkowata
  • Typ: Amfora południowoitalska
    Typ: Amfora południowoitalska
  • Typ: Amfora transportowa
    Typ: Amfora transportowa

Pitos[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Pitos.

Osobna forma amfory. Pojawia się już w XV w. p.n.e.[67]

  • Pitos
    Pitos

Czasem do amfor zaliczane są też: lutrofora (rodzaj hydrii) oraz amforiskos.

  • Typ: Lutrofora
    Typ: Lutrofora
  • Typ: Amforiskos
    Typ: Amforiskos

Aryballos[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Aryballos.

Wyróżnia się kilka typów aryballosów, w zalezności od ich kształtu: aryballos koryncki kulisty, aryballos koryncki pierścieniowaty, Aryballos koryncki płaskodenny, aryballos attycki. Formą brzuśca zbliżony jest też lekyt aryballosowy[6].

  • Aryballos koryncki kulisty
    Aryballos koryncki kulisty
  • Aryballos lakoński kulisty
    Aryballos lakoński kulisty
  • Aryballos koryncki pierścieniowaty
    Aryballos koryncki pierścieniowaty
  • Aryballos koryncki płaskodenny
    Aryballos koryncki płaskodenny
  • Aryballos spiczasty
    Aryballos spiczasty
  • Aryballos attycki
    Aryballos attycki
  • Aryballos figuralny
    Aryballos figuralny

Askos[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Askos.

Askosy pojawiły się ok. 480 r. p.n.e. Kształt umożliwia nalewania oleju cienką strugą przy lekkim przechyleniu[70].

  • Zwykły askos
    Zwykły askos
  • Podwójny askos, czerwonofigurowy, attycki
    Podwójny askos, czerwonofigurowy, attycki
  • Askos figuralny
    Askos figuralny

Eksaleiptron[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Eksaleiptron.

Dwa podstawowe typy (kształty) eksaleiptronu to: zwyczajny i trójnożny[71]. Wyróżnia się formy: plemochoe (forma na stopce) oraz koton (forma bez stopki i pokrywki).

  • Eksaleiptron
    Eksaleiptron
  • Eksaleiptron trójnożny
    Eksaleiptron trójnożny

Hydria[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Hydria.
 Osobny artykuł: Hydrie Hadra.

Dzban z trzema uchwytami używany do czerpania wody, jako urna popielnicowa i jako urna wyborcza[72]. Wyróżnia się typ koryncki i attycki[6]. Można upatrywać podobieństwa w wazach typu: kalpis oraz lutrofora.

  • Czarnofigurowa hydria attycka
    Czarnofigurowa hydria attycka
  • Kalpis
    Kalpis
  • Lutrofora
    Lutrofora

Chytra[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Chytra (naczynie).

Chytra należała do pospolitej starożytnej greckiej ceramiki kuchennej, która charakteryzowała się doskonałą odpornością na ciepło. Ze znalezisk archeologicznych, głównie fragmentarycznych, z różnych regionów Grecji dowiadujemy się, że chytry wykonywano w różnych formach z gliny, na ogół brązowej do czerwonej, czasem szarej do brązowoszarej (w lokalnych wariantach, specyficznych dla miejsca produkcja). Możliwe, że każde greckie miasto miało własną produkcję, gdyż zapotrzebowanie na tego typu naczynia było duże. Według najbardziej rozpowszechnionych form wyróżnia się sześć typów chytry (1a, 1a1, 1b, 1c, 1d, 1e)[73].

  • Typ 1a
    Typ 1a
  • Typ 1a1
    Typ 1a1
  • Typ 1a1
    Typ 1a1
  • Typ 1b
    Typ 1b
  • Typ 1c
    Typ 1c
  • Typ 1c
    Typ 1c
  • Typ 1d
    Typ 1d
  • Typ 1d
    Typ 1d
  • Typ 1e
    Typ 1e

Kantaros[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Kantaros.

Kantaros ma kształt głębokiej miseczki, z pętlowymi uchwytami wychodzącymi z dołu korpusu naczynia i wystającymi wysoko ponad jego brzeg. Archeolodzy wyróżniają kilka typów kantarosu, w zależności od formy czary, występowania lub niewystępowania stopki itp. (typ A, B, C oraz D). Istniały również formy figuralne tego naczynia. W zależności od okresu powstania, mowa jest też o kantarosach czerwonofigurowych i czarnofigurowych[74][75].

  • Kantaros typ A
    Kantaros typ A
  • Kantaros typ B
    Kantaros typ B
  • Kantaros typ C
    Kantaros typ C
  • Kanthros typ D
    Kanthros typ D
  • Kantaros, 1400 p.n.e.
    Kantaros, 1400 p.n.e.
  • Kantaros attycki, styl geometryczny, ok. 780 p.n.e.
    Kantaros attycki, styl geometryczny, ok. 780 p.n.e.
  • Kantaros beocki, VI w. p.n.e.
    Kantaros beocki, VI w. p.n.e.
  • Kantaros szkliwiony na czarno, ok. 300–200 p.n.e.
    Kantaros szkliwiony na czarno, ok. 300–200 p.n.e.
  • Kantaros attycki, ok. 480–460 p.n.e.
    Kantaros attycki, ok. 480–460 p.n.e.
  • Kantaros figuralny z głową osła, ok. 520–500 p.n.e.
    Kantaros figuralny z głową osła, ok. 520–500 p.n.e.
  • Kantaros z głową kobiety, ok. 510–500 p.n.e.
    Kantaros z głową kobiety, ok. 510–500 p.n.e.
  • Kantaros z glazurą ołowianą (malarz Likiniusz), ok. 100–1 p.n.e.
    Kantaros z glazurą ołowianą (malarz Likiniusz), ok. 100–1 p.n.e.

Krater[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Krater (naczynie).

Jako naczynie służące do mieszania wina z wodą, krater musiał być odpowiedniej wielkości. Wyróżnia się różne jego formy: dzwonowy, kielichowy, kolumienkowy, wolutowy[6].

Formy podstawowe[edytuj | edytuj kod]

  • Krater dzwonowaty (dzwonowy), attycki, ok. 430–420 p.n.e.
    Krater dzwonowaty (dzwonowy), attycki, ok. 430–420 p.n.e.
  • Krater kielichowaty (kielichowy), attycki, ok. 400–375 p.n.e.
    Krater kielichowaty (kielichowy), attycki, ok. 400–375 p.n.e.
  • Krater kolumienkowy, attycki, ok. 460 p.n.e.
    Krater kolumienkowy, attycki, ok. 460 p.n.e.
  • Krater wolutowy, apulijski, ok. 330–320 p.n.e.
    Krater wolutowy, apulijski, ok. 330–320 p.n.e.

Inne kształty i typy[edytuj | edytuj kod]

  • Dejnos na podstawce
    Dejnos na podstawce
  • Typ: Dejnos baniasty
    Typ: Dejnos baniasty
  • Podstawka pod dejnos
    Podstawka pod dejnos
  • Krater chalkidyjski
    Krater chalkidyjski
  • Krateriskos
    Krateriskos
  • Krater skyfosowy
    Krater skyfosowy

Kyliks[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Kyliks.

Kyliksy były płytkimi czarkami służącymi do picia wina, były jedną z najpopularniejszych form ceramiki od czasów mykeńskich do klasycznego okresu ateńskiego. Z pierwotnego kształtu miseczki w VI w. p.n.e. w Attyce przeszedł w formę na nóżce z szeroką podstawą (stopką)[76][77]. Rozróżnia się szereg typów i form: typ Siana, typ Małych Mistrzów, typ Droop, typ Kassel, typ Gordion, typ Merrythought, kyliks bez nóżki, typ komastów oraz typ chalkidyzujący[6].

  • Attycki typu A
    Attycki typu A
  • Attycki typu B
    Attycki typu B
  • Attycki typu C
    Attycki typu C
  • Attycki w kształcie miseczki
    Attycki w kształcie miseczki
  • Attycki, typ komastów
    Attycki, typ komastów
  • Attycki, typ Siana, typ A
    Attycki, typ Siana, typ A
  • Attycki, typ Siana, typ B
    Attycki, typ Siana, typ B
  • Attycki (typ Małych Mistrzów), typ Droop
    Attycki (typ Małych Mistrzów), typ Droop
  • Attycki (typ Małych Mistrzów), typ Kassel
    Attycki (typ Małych Mistrzów), typ Kassel
  • Attycki (typ Małych Mistrzów), typ Gordion
    Attycki (typ Małych Mistrzów), typ Gordion
  • Attycki (typ Małych Mistrzów), typ Band
    Attycki (typ Małych Mistrzów), typ Band
  • Typ Merrythought
    Typ Merrythought
  • Attycki, geometryczny, ok. 770 p.n.e.
    Attycki, geometryczny, ok. 770 p.n.e.
  • Protoattycki na podstawie, ok. 715 p.n.e.
    Protoattycki na podstawie, ok. 715 p.n.e.
  • Kyliks bez nóżki
    Kyliks bez nóżki
  • Typ chalkidyzujący
    Typ chalkidyzujący

Lebes gamikos[edytuj | edytuj kod]

Weselny lebes w dwóch typach: z podstawą i bez podstawy. Rozróżnia się także formy czarnofigurowe i czerwonofigurowe.

  • Lebes gamikos
    Lebes gamikos
  • Attycki czarnofigurowy lebes gamikos, ok 520–510
    Attycki czarnofigurowy lebes gamikos, ok 520–510
  • Lebes gamikos
    Lebes gamikos
  • Czerwonofigurowy lebes gamikos, IV w. p.n.e.
    Czerwonofigurowy lebes gamikos, IV w. p.n.e.

Lekane[edytuj | edytuj kod]

Wyróżnia się formy w zależności od głębokości naczynia i kształtu uchwytów[78].

Formy podstawowe[edytuj | edytuj kod]

  • Głęboka misa
    Głęboka misa
  • Płytka misa, typ 1
    Płytka misa, typ 1
  • Płytka misa, typ 2
    Płytka misa, typ 2
  • Płytka misa, typ 3
    Płytka misa, typ 3

Inne kształty i typy[edytuj | edytuj kod]

  • Lekane beockie (typ 2)
    Lekane beockie (typ 2)
  • Lekane beockie (typ 2)
    Lekane beockie (typ 2)
  • Lekane beockie (typ 2)
    Lekane beockie (typ 2)
  • Lekane beockie (typ 2)
    Lekane beockie (typ 2)
  • Lekane apulijskie z pionowymi uchwytami
    Lekane apulijskie z pionowymi uchwytami

Lekyt[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Lekyt.

Wyróżnia się formy w zależności od kształtu – aryballosowy, attycki, typu Dejanira, żołędziowaty[6] – i sposobu zdobienia.

  • Lekyt aryballosowy
    Lekyt aryballosowy
  • Lekyt attycki
    Lekyt attycki
  • Lekyt typu Dejanira
    Lekyt typu Dejanira
  • Lekyt beocki
    Lekyt beocki
  • Lekyt bez stopki
    Lekyt bez stopki
  • Lekyt żołędziowaty
    Lekyt żołędziowaty
  • Lekyt czarnofigurowy, ok. 480 p.n.e.
    Lekyt czarnofigurowy, ok. 480 p.n.e.
  • Lekyt czerwonofigurowy, ok. 480–470 p.n.e.
    Lekyt czerwonofigurowy, ok. 480–470 p.n.e.
  • Lekyt z białym tłem, ok. 420 p.n.e.
    Lekyt z białym tłem, ok. 420 p.n.e.

Lutrofora[edytuj | edytuj kod]

Wyróżnia się typy w zależności od kształtu i miejsce wytworzenia.

Lutrofora attycka[edytuj | edytuj kod]

  • Typ: protoattycki w kształcie amfory, ok. 680 p.n.e.
    Typ: protoattycki w kształcie amfory, ok. 680 p.n.e.
  • Typ: attycki niestandardowy w kształcie amfory, ok. 600 p.n.e.
    Typ: attycki niestandardowy w kształcie amfory, ok. 600 p.n.e.
  • Typ: attycki standardowy w kształcie amfory, ok. 500 p.n.e.
    Typ: attycki standardowy w kształcie amfory, ok. 500 p.n.e.
  • Typ: attycki standardowy w kształcie hydrii
    Typ: attycki standardowy w kształcie hydrii

Lutrofora apulijska[edytuj | edytuj kod]

  • Typ: apulijski jajowaty, ok. 340 p.n.e.
    Typ: apulijski jajowaty, ok. 340 p.n.e.
  • Typ: apulijski cylindryczny z uchwytami
    Typ: apulijski cylindryczny z uchwytami
  • Typ: apulijski cylindryczny bez uchwytów
    Typ: apulijski cylindryczny bez uchwytów

Mastos[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Mastos.

Wyróżnia się typy w zależności od umiejscowienia uchwytów i „brodawki” lub ich braku. Mastoid ma uciętą, spłaszczoną podstawę.

  • Mastos czarnofigurowy z jednym poziomym i drugim pionowym uchwytem
    Mastos czarnofigurowy z jednym poziomym i drugim pionowym uchwytem
  • Attycki mastos czarnofigurowy z poziomymi uchwytami
    Attycki mastos czarnofigurowy z poziomymi uchwytami
  • Polichromowany mastos ateński bez uchwytów
    Polichromowany mastos ateński bez uchwytów
  • Mastoid czarnofigurowy z uchwytami
    Mastoid czarnofigurowy z uchwytami
  • Attycki mastoid czarnofigurowy bez uchwytów
    Attycki mastoid czarnofigurowy bez uchwytów

Ojnochoe[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Ojnochoe.

Wyróżnia się typy ze względu na miejsce wytworzenia, formę naczynia oraz wylewu. Brytyjski archeolog John Davidson Beazley wyróżnił dziesięć typów attyckich ojnochoe[a].

Ojnochoe attyckie[edytuj | edytuj kod]

  • Typ 1
    Typ 1
  • Typ 2
    Typ 2
  • Typ 3, Chous (χοῦς)
    Typ 3, Chous (χοῦς)
  • Typ 4
    Typ 4
  • Typ 5a
    Typ 5a
  • Typ 5b
    Typ 5b
  • Typ 6
    Typ 6
  • Typ 7
    Typ 7
  • Typ 8a
    Typ 8a
  • Typ 8b
    Typ 8b
  • Typ 8c
    Typ 8c
  • Typ 9
    Typ 9
  • Typ 10
    Typ 10
  • Olpe (ολπη)
    Olpe (ολπη)
  • Ojnochoe geometryczne typu A, ok. 750 p.n.e.
    Ojnochoe geometryczne typu A, ok. 750 p.n.e.
  • Ojnochoe geometryczne typu B, ok. 700 p.n.e.
    Ojnochoe geometryczne typu B, ok. 700 p.n.e.
  • Ojnochoe z przykrywką, ok. 730 p.n.e.
    Ojnochoe z przykrywką, ok. 730 p.n.e.
  • Ojnochoe orientalizujące, ok. 680 p.n.e.
    Ojnochoe orientalizujące, ok. 680 p.n.e.

Ojnochoe korynckie[edytuj | edytuj kod]

  • Koryncka ojnochoe, ok. 625 p.n.e.
    Koryncka ojnochoe, ok. 625 p.n.e.
  • Późnokoryncka ojnochoe, ok. 425 p.n.e.
    Późnokoryncka ojnochoe, ok. 425 p.n.e.
  • Koryncka olpe (ολπη)
    Koryncka olpe (ολπη)

Inne kształty i typy[edytuj | edytuj kod]

  • Minojska ojnochoe, ok. XV w. p.n.e.
    Minojska ojnochoe, ok. XV w. p.n.e.
  • Ojnochoe w stylu orientalizującym, ok. 625 p.n.e.
    Ojnochoe w stylu orientalizującym, ok. 625 p.n.e.
  • Apulijska ojnochoe, ok. 300–275 p.n.e.
    Apulijska ojnochoe, ok. 300–275 p.n.e.
  • Atycka ojnochoe czerwonofigurowa Eutymidesa, ok. 520–510 p.n.e.
    Atycka ojnochoe czerwonofigurowa Eutymidesa, ok. 520–510 p.n.e.
  • Ojnochoe figuralna, VII w. p.n.e.
    Ojnochoe figuralna, VII w. p.n.e.
  • Ojnochoe figuralna, 450–400
    Ojnochoe figuralna, 450–400

Pinaks[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Pinaks.

Rozróżnia się typy ze względu na przeznaczenie i wielkość.

  • Typ: nagrobny
    Typ: nagrobny
  • Typ: nagrobny
    Typ: nagrobny
  • Typ: wotywny duży
    Typ: wotywny duży
  • Typ: wotywny mały
    Typ: wotywny mały

Psykter[edytuj | edytuj kod]

Znane są dwa typy psykterów.

  • Attycki psykter czarnofigurowy, ok. 525–500 p.n.e.
    Attycki psykter czarnofigurowy, ok. 525–500 p.n.e.
  • Typ A
    Typ A
  • Psykter czarnofigurowy, typ B
    Psykter czarnofigurowy, typ B
  • Chalcydzki psykter-amfora, ok. 540 p.n.e.
    Chalcydzki psykter-amfora, ok. 540 p.n.e.
  • Psykter-amfora
    Psykter-amfora

Pyksis[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Pyksis.

Wyróżnia się typy w oparciu o formę, miejsce pochodzenia, posiadanie lub brak uchwytów[6].

Pyksis attycka[edytuj | edytuj kod]

  • Typ A
    Typ A
  • Typ B
    Typ B
  • Typ C
    Typ C
  • Typ D
    Typ D
  • Pyksis w typie Nikostenesa
    Pyksis w typie Nikostenesa
  • W stylu geometrycznym, ok. VIII w. p.n.e.
    W stylu geometrycznym, ok. VIII w. p.n.e.

Pyksis koryncki[edytuj | edytuj kod]

  • Pyksis koryncka
    Pyksis koryncka

Inne kształty i typy[edytuj | edytuj kod]

  • Pyksis trójnożna
    Pyksis trójnożna
  • Pyksis czworonożna
    Pyksis czworonożna
  • Pyksis w formie skrzynki
    Pyksis w formie skrzynki
  • Pyksis okrągła
    Pyksis okrągła
  • Pyksis kulista
    Pyksis kulista
  • Pyksis spiczasta
    Pyksis spiczasta
  • Pyksis z imadłami
    Pyksis z imadłami
  • Pyksis na stopce z imadłami
    Pyksis na stopce z imadłami

Ryton[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Ryton.

Rytony miały najróżniejsze kształty, charakterystyczne były rytony zoomorficzne.

  • Ryton attycki czerwonofigurowy, ok. 470–460 p.n.e.
    Ryton attycki czerwonofigurowy, ok. 470–460 p.n.e.
  • Klasyczny ryton figuralny (w formie byczej głowy)
    Klasyczny ryton figuralny (w formie byczej głowy)
  • Ryton mykeński (w formie jelenia), cca 1600 pred Kr.
    Ryton mykeński (w formie jelenia), cca 1600 pred Kr.
  • Ryton w formie jeża
    Ryton w formie jeża
  • Ryton etruski, IV w. p.n.e.
    Ryton etruski, IV w. p.n.e.
  • Ryton w formie głowy
    Ryton w formie głowy
  • Ryton gruszkowatego kształtu
    Ryton gruszkowatego kształtu
  • Ryton mykeński (strusie jajo zdobione złotem), ok. 1400 p.n.e.
    Ryton mykeński (strusie jajo zdobione złotem), ok. 1400 p.n.e.
  • Ryton owalny
    Ryton owalny
  • Ryton minojski, ok. 1550–1450 p.n.e.
    Ryton minojski, ok. 1550–1450 p.n.e.
  • Ryton w formie jaja
    Ryton w formie jaja
  • Ryton stożkowy, ok. XVI w. p.n.e
    Ryton stożkowy, ok. XVI w. p.n.e
  • Ryton stożkowaty
    Ryton stożkowaty
  • Ryton mykeński, ok. 1300–1200 p.n.e.
    Ryton mykeński, ok. 1300–1200 p.n.e.
  • Ryton w formie byczej głowy
    Ryton w formie byczej głowy
  • Ryton irański, XI–IX w.
    Ryton irański, XI–IX w.
  • Ryton gruszkowatego kształtu
    Ryton gruszkowatego kształtu
  • Ryton w formie pucharu
    Ryton w formie pucharu
  • Ryton miseczkowaty
    Ryton miseczkowaty
  • Ryton w kształcie hydrii z szeroką szyjką
    Ryton w kształcie hydrii z szeroką szyjką

Skyfos[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Skyfos.

Znane są liczne odmiany skyfosów, w zależności od miejsca i czasu wytworzenia, formy oraz zdobnictwa[6].

Skyfos attycki[edytuj | edytuj kod]

  • Skyfos protoattycki
    Skyfos protoattycki
  • Skyfos typu A
    Skyfos typu A
  • Skyfos typu B
    Skyfos typu B
  • Kyliks-skyfos
    Kyliks-skyfos
  • Skyfos-krater
    Skyfos-krater
  • Typ hermogenejski
    Typ hermogenejski
  • Skyfos typu Saint-Valentine
    Skyfos typu Saint-Valentine
  • Skyfos typu Heron
    Skyfos typu Heron

Skyfos koryncki[edytuj | edytuj kod]

  • Skyfos koryncki, VIII w. p.n.e.
    Skyfos koryncki, VIII w. p.n.e.
  • Skyfos koryncki, VII w. p.n.e.
    Skyfos koryncki, VII w. p.n.e.
  • Skyfos koryncki, V w. p.n.e.
    Skyfos koryncki, V w. p.n.e.

Inne kształty i typy[edytuj | edytuj kod]

  • Skyfos późnohelladzki, ok. 720 p.n.e.
    Skyfos późnohelladzki, ok. 720 p.n.e.
  • Skyfos geometryczny, ok. 1200–1100 p.n.e.
    Skyfos geometryczny, ok. 1200–1100 p.n.e.
  • Skyfos południowoitalski
    Skyfos południowoitalski

Ceramika figuralna[edytuj | edytuj kod]

  • Aryballos w formie sowy
    Aryballos w formie sowy
  • Ryton w formie mężczyzny walczącego z krokodylem
    Ryton w formie mężczyzny walczącego z krokodylem
  • Figuralne naczynie do picia
    Figuralne naczynie do picia
  • Ceramiczny delfin
    Ceramiczny delfin
  • Ryton
    Ryton
  • Guttus w formie szczypiec chomara
    Guttus w formie szczypiec chomara
  • Kantaros
    Kantaros
  • Thymiaterion[b][79]
    Thymiaterion[b][79]

Pozostałe formy[edytuj | edytuj kod]

  • Ceramiczny sarkofag
    Ceramiczny sarkofag
  • Obciążniki do krosien
    Obciążniki do krosien
  • Kości ceramiczne
    Kości ceramiczne
  • Zegar wodny
    Zegar wodny
  • Zabawki dla dzieci
    Zabawki dla dzieci
  • Cypryjska lampka oliwna, V w. p.n.e.
    Cypryjska lampka oliwna, V w. p.n.e.
  • Cypryjska lampka oliwna, IV w. p.n.e.
    Cypryjska lampka oliwna, IV w. p.n.e.
  • Lampka oliwna, III w. p.n.e.
    Lampka oliwna, III w. p.n.e.
  • Lampka oliwna, III–II w. p.n.e.
    Lampka oliwna, III–II w. p.n.e.
  • Cypryjska lampka oliwna, II w. p.n.e.
    Cypryjska lampka oliwna, II w. p.n.e.
  • Lampki w kształcie jeży
    Lampki w kształcie jeży
  • Modele łodzi
    Modele łodzi
  • Ceramiczna maska
    Ceramiczna maska

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Obszerny katalog zawierający klasyfikację Beazleya dostępny jest na www.beazley.ox.ac.uk.
  2. ↑ Naczynie do spalania substancji aromatycznych.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Lesley Adkins, Roy A. Adkins: Starověké Řecko. Praga: Slovart, 2011, s. 378. ISBN 978-80-7391-580-3. (cz.).
  2. ↑ Vojtech Zamarovský: Grécky zázrak. Bratysława: Mladé letá, 1990, s. 378–379. ISBN 80-06-00122-7. (słow.).
  3. ↑ alabastron. sjp.pwn.pl. [dostęp 2022-07-13]. (pol.).
  4. ↑ a b amfora, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-07-13].
  5. ↑ Amphoriskos. cmog.org. [dostęp 2022-07-14]. (ang.).
  6. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al Agnieszka Fulińska: Kształty waz greckich. hellenika.wordpress.com. [dostęp 2022-07-14]. (pol.).
  7. ↑ Ἀμίς. W: Cornelis Schrevel: The Greek Lexicon of Schrevelius. Boston: Cummings, Hilliard and Company, 1826, s. 36. [dostęp 2022-07-14]. (ang.).
  8. ↑ Aryballos. W: Mała Encyklopedia Kultury Antycznej. Zdzisław Piszczek (red.). Wyd. 2. Warszawa: PWN, 1966, s. 98.
  9. ↑ Askos. referenceworks.brillonline.com. [dostęp 2022-07-14]. (ang.).
  10. ↑ Chous. kerameikos.org. [dostęp 2022-07-14]. (ang.).
  11. ↑ George Roger Edwards: Corinth: results of excavations conducted by the American School of Classical Studies at Athens. T. 7: Corinthian Hellenistic Pottery. New Jersey: 1975, s. 120. ISBN 978-0-87661-073-2. [dostęp 2022-07-14]. (ang.).
  12. ↑ a b c d e f greckie wazy, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-07-15].
  13. ↑ Dinos. perseus.tufts.edu. [dostęp 2022-07-14]. (ang.).
  14. ↑ a b Karolina Szula. Nazewnictwo narzędzi medycznych w czwartej księdze Onomastikonu Polydeukesa. „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”. 2 (66), s. 66, 2021. DOI: 10.4467/0023589XKHNT.21.013.13711. ISSN 0023-589X. (pol.). 
  15. ↑ Eksaleiptron orientalizujący z przedstawieniami syren i zwierząt. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-07-15]. (pol.).
  16. ↑ Epichyseis. getty.edu. [dostęp 2022-07-14]. (ang.).
  17. ↑ epinetron, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-07-13].
  18. ↑ Michael Lahanas: Ancient Greek Pottery. hellenicaworld.com. [dostęp 2022-07-14].
  19. ↑ Eschara (Greek Brazier). pl.pinterest.com. [dostęp 2022-07-14]. (ang.).
  20. ↑ fiala, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-07-16].
  21. ↑ Fiale. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-07-14]. (pol.).
  22. ↑ Figurka kobiety z polosem na głowie, trzymającej fiale. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-07-14]. (wł.).
  23. ↑ Guttus. britishmuseum.org. [dostęp 2022-07-14]. (ang.).
  24. ↑ Guttus czerwonofigurowy. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-07-14]. (ang.).
  25. ↑ Hydria. W: Mała Encyklopedia Kultury Antycznej. Zdzisław Piszczek (red.). Wyd. 2. Warszawa: PWN, 1966, s. 385.
  26. ↑ Szymon Zdziebłowski: Mycie rąk praktykowano w starożytnej Grecji już 3 tys. lat temu. archeologia.com.pl. [dostęp 2022-07-14]. (pol.).
  27. ↑ Image from Harpers Dictionary of Classical Antiquities. perseus.tufts.edu. [dostęp 2022-07-14]. (ang.).
  28. ↑ gołuchowskie wazy, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-07-14].
  29. ↑ Kalpis (naczynie na wodę) z przedstawieniem Safony. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-07-14]. (pol.).
  30. ↑ Cantharus. W: Mała Encyklopedia Kultury Antycznej. Zdzisław Piszczek (red.). Wyd. 2. Warszawa: PWN, 1966, s. 98.
  31. ↑ Kantaros czerwonofigurowy z przedstawieniem efeba z aryballosem. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-07-14]. (pol.).
  32. ↑ Kotyle czerwonofigurowa. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-07-15]. (pol.).
  33. ↑ Krater. W: Mała Encyklopedia Kultury Antycznej. Zdzisław Piszczek (red.). Wyd. 2. Warszawa: PWN, 1966, s. 453.
  34. ↑ krater, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-07-15].
  35. ↑ Krater wolutowy z przedstawieniem kobiet przy grobie. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-07-15]. (pol.).
  36. ↑ Krateriskos (małe naczynie do mieszania wina). cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-07-16]. (pol.).
  37. ↑ Kyatos dekorowany przedstawieniem walczących centaurów. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-07-15]. (pol.).
  38. ↑ Cantharus. W: Mała Encyklopedia Kultury Antycznej. Zdzisław Piszczek (red.). Wyd. 2. Warszawa: PWN, 1966, s. 463–464.
  39. ↑ Kyliks czarnofirnisowany. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-07-15]. (pol.).
  40. ↑ Lagoena. W: Mała Encyklopedia Kultury Antycznej. Zdzisław Piszczek (red.). Wyd. 2. Warszawa: PWN, 1966, s. 469.
  41. ↑ Lagynos z przedstawieniem instrumentów muzycznych. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-07-15]. (pol.).
  42. ↑ Lakaina. referenceworks.brillonline.com. [dostęp 2022-07-15]. (ang.).
  43. ↑ Lebes gamikos z przedstawieniem kobiety ze szkatułką i Erosa z lustrem. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-07-15]. (pol.).
  44. ↑ a b Lekanis. perseus.tufts.edu. [dostęp 2022-07-15]. (ang.).
  45. ↑ Lekanis (misa na nóżce) dekorowana głową Meduzy i postaciami amorków. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-07-15]. (pol.).
  46. ↑ Lagoena. W: Mała Encyklopedia Kultury Antycznej. Zdzisław Piszczek (red.). Wyd. 2. Warszawa: PWN, 1966, s. 478.
  47. ↑ Lopas. voeska.athenarc.gr. [dostęp 2022-07-15]. (ang.).
  48. ↑ Kochkeramik. herzig-keramik.ch. [dostęp 2022-07-15]. (niem.).
  49. ↑ Sophilos. my-favourite-planet.de. [dostęp 2022-07-15]. (ang.).
  50. ↑ lutrofory, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-07-15].
  51. ↑ Fragment lydionu. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-07-15]. (pol.).
  52. ↑ Ojnochoe. W: Mała Encyklopedia Kultury Antycznej. Zdzisław Piszczek (red.). Wyd. 2. Warszawa: PWN, 1966, s. 624.
  53. ↑ Olpe. lexico.com. [dostęp 2022-07-15]. (ang.).
  54. ↑ Olpe z przedstawieniem dyskobola. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-07-15]. (pol.).
  55. ↑ The Deipnosophists, or the Banquet of the Learned. perseus.tufts.edu. [dostęp 2022-07-15]. (ang.).
  56. ↑ Pelike czerwonofigurowa z przedstawieniem Ateny z włócznią i Heraklesa wspartego o maczugę. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-07-15]. (pol.).
  57. ↑ Phormiskos. kerameikos.org. [dostęp 2022-07-14]. (ang.).
  58. ↑ Pinax. treccani.it. [dostęp 2022-07-15]. (wł.).
  59. ↑ Ojnochoe. W: Mała Encyklopedia Kultury Antycznej. Zdzisław Piszczek (red.). Wyd. 2. Warszawa: PWN, 1966, s. 688.
  60. ↑ Naczynie, pithos. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-07-15]. (pol.).
  61. ↑ Plemochoe. perseus.tufts.edu. [dostęp 2022-07-16]. (ang.).
  62. ↑ Plemochoe. kerameikos.org. [dostęp 2022-07-16]. (ang.).
  63. ↑ pyksis, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-07-16].
  64. ↑ Alfred Twardecki: Mały słownik sztuki starożytnej Grecji i Rzymu. Warszawa: Unia wydawnicza Verum, 1998, s. 174. ISBN 83-85921-75-3.
  65. ↑ Skyfos czarnofirnisowany. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2022-07-16]. (pol.).
  66. ↑ Alabastron. W: Mała Encyklopedia Kultury Antycznej. Zdzisław Piszczek (red.). Wyd. 2. Warszawa: PWN, 1966, s. 32.
  67. ↑ a b c Wolfgang Schiering: Die griechischen Tongefässe. Gestalt, Bestimmung und Formenwandel. Berlin: Berlin Mann, 1983, s. 30–38. ISBN 3-7861-1325-4. (niem.).
  68. ↑ Andrew J. Clark, Maya Elston, Mary Louise Hart: Understanding Greek Vases: A Guide to Terms, Styles, and Techniques. Los Angeles: Getty Publications, 2002, s. 66–67. ISBN 978-0-89236-599-9. (ang.).
  69. ↑ John Boardman: Schwarzfigurige Vasen aus Athen: ein Handbuch. Mainz am Rhein: Von Zabern, 1994, s. 18. ISBN 3-8053-0233-9. (niem.).
  70. ↑ Askos. perseus.tufts.edu. [dostęp 2022-07-16]. (ang.).
  71. ↑ Alexandra Alexandridou: The Early Black-Figured Pottery of Attika in Context. Leiden: Brill, 2007, s. 29. ISBN 978-90-0419-231-7. (ang.).
  72. ↑ Hydria. perseus.tufts.edu. [dostęp 2022-07-16]. (ang.).
  73. ↑ Michel Bats. Céramique commune grecque. „Lattara”. 6, 1993. Lattes: Édition de l’Association pour la Recherche Archéologique en Languedoc Oriental. ISSN 0996-6900. [dostęp 2022-07-17]. (fr.). 
  74. ↑ kantharos, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-07-17] (ang.).
  75. ↑ Kantharos. perseus.tufts.edu. [dostęp 2022-07-17]. (ang.).
  76. ↑ kylix, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-07-17] (ang.).
  77. ↑ Kylix. W: Bohuslav Novotný (et al.): Encyklopédia archeológie. Bratislava: Obzor, 1986, s. 460. (słow.).
  78. ↑ Susan I. Rotroff: American School of Classical Studies at Athens. Hellenistic Pottery. Princeton: ASCSA, 2006, s. 111. ISBN 978-08-7661-233-0. (ang.).
  79. ↑ Thymiaterion. referenceworks.brillonline.com. [dostęp 2022-07-17]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Mała Encyklopedia Kultury Antycznej. Zdzisław Piszczek (red.). Wyd. 2. Warszawa: PWN, 1966.
Ceramika starożytnej Grecji
Naczynia na wino
Naczynia na wodę
Naczynia do mieszania
Do gotowania
Zastawa stołowa
Na wonności, substancje oleiste; weselne
Ceramika rytualna
Przechowywanie i inne
Inne
Techniki
Malarstwo wazowe
Attycka amfora szyjowa
Attycka amfora szyjowa
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Typologia_antycznej_ceramiki_greckiej&oldid=71040016”