Tytus Peszyński (powstaniec listopadowy)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tytus Peszyński
Herb
Cholewa
Data i miejsce urodzenia

1811
Żeniszkowice

Data i miejsce śmierci

10 stycznia 1882
Sanok

Ojciec

Melchior Peszyński

Żona

Emilia Ponińska

Dzieci

Tadeusz,
Tytus

Tytus Henryk Peszyński herbu Cholewa (ur. 1811 w Żeniszkowicach, zm. 7 kwietnia 1881 w Sanoku) – polski oficer, właściciel ziemski.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Dwór Sulimirskich w Kobylanach
Grobowiec rodzin Peszyńskich i Sulimirskich w Kobylanach

Syn Melchiora. Według różnych źródeł urodził się w 1810[1], 1811[2] lub 1 marca 1813 w Żeniszkowicach (powiat latyczowski)[3].

Był żołnierzem Wojska Polskiego Królestwa Kongresowego w szeregach 1 Pułku Piechoty Liniowej, później w pułk strzelców gwardii wołyńskiej. W 1830 zwolniony w randze oficera. Brał udział w powstaniu listopadowym 1831 walcząc pod dowództwem generałów Romana Sołtyka i Antoniego Giełguda na obszarze Litwy w bitwach o Wilno, pod Rajgrodem, pod Szawlami. Pod Warszawą został przedstawiony do awansu do stopnia kapitana. Pod Modlinem został wzięty do niewoli, z której zbiegł i przedostał się do Galicji. Po upadku insurekcji majątek Juliana i Tytusa Peszyńskich został skonfiskowany[4]. W 1848 uczestniczył w Wiośnie Ludów i był dowódcą 10 kompanii Gwardii Narodowej we Lwowie.

Odziedziczył rodzinny majątek w Kobylanach[5]. W 1880 zamieszkiwał w Sanoku.

Zmarł 7 kwietnia 1881[6]. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Jana Matejki w Sanoku w pogrzebie pod przewodnictwem sanockiego proboszcza ks. Franciszka Salezego Czaszyńskiego 10 kwietnia 1881[2][6][7]. Jego grób nie zachował się[8][9].

Był żonaty z Emilią Ponińską[6] (1811-1879), z którą miał córkę i trzech synów: Tadeusza (1836-1908, odziedziczył po ojcu majątek Kobylany[10]) i Tytusa (zm. 1863, poległy w powstaniu styczniowym[11][12]). Mężem jego wnuczki Oktawii został Wit Sulimirski.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Tytus Peszyński. geni.com. [dostęp 2015-10-01].
  2. a b Józef Białynia Chołodecki: Cmentarzyska i groby naszych Bohaterów z lat 1794-1864 na terenie Wschodniej Małopolski. Lwów: Polskie Towarzystwo Opieki nad Grobami Bohaterów we Lwowie, 1928, s. 43.
  3. Tytus Peszyński. sejm-wielki.pl. [dostęp 2015-10-01].
  4. Konfiskaty i wyroki po powstaniu listopadowym: indeks osobowy informacji publikowanych w Tygodniku Petersburskim w latach 1831–1832 i 1834–1835.. stankiewicze.com. [dostęp 2015-10-01].
  5. Mariusz Gałek: Wit Sulimirski urodzony w Słotwinie, inżynier górnictwa, przemysłowiec. brzesko.ws, 2014-12-19. [dostęp 2015-10-01].
  6. a b c Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 35 (poz. 56).
  7. Według serwisu Sejm Wielki został pochowany w Kobylanach.
  8. Edward Zając. Sanoczanie w powstaniu listopadowym. „Tygodnik Sanocki”. Nr 48 (264), s. 5, 25 listopada 1996. 
  9. Edward Zając podał, że grób powstańca listopadowego Tytusa Peszyńskiego istniał jeszcze w okresie II Rzeczypospolitej i nie przetrwał do późniejszych czasów. Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1998, s. 169-170. ISBN 83-909787-0-9.
  10. Historia Kobylan. ospkobylany.eu, 2014-08-29. [dostęp 2015-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-04)].
  11. Zofia Nycz. Turyści na Roztoczu. „Motorowiec”, s. 12, Nr 2 / 80. Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. Komisja Turystyki Motorowej Zarządu Głównego. 
  12. Piotr Szubarczyk: Bitwa pod Panasówką – 3 września 1863. polishclub.org, 2011-09-04. [dostęp 2015-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-05)].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]