Uhnin
51°34′31″N 23°02′12″E/51,575278 23,036667
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
83 |
| Kod pocztowy |
21-211[4] |
| Tablice rejestracyjne |
LPA |
| SIMC |
0011512[5] |
Położenie na mapie gminy Dębowa Kłoda  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu parczewskiego  | |
| 51°34′31″N 23°02′12″E/51,575278 23,036667[1]
| |
Uhnin – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie parczewskim, w gminie Dębowa Kłoda[5][6].
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0011535 | Uhnin Białkowski | część wsi |
| 0011541 | Uhnin Sosnowski | część wsi |
| 0011558 | Uhnin Ścienny | część wsi |
Wieś królewska w starostwie parczewskim województwa lubelskiego w 1786 roku[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.
Wieś stanowi sołectwo w gminie Dębowa Kłoda[8]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 600 mieszkańców[9].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Najstarsze ślady osadnictwa na obszarze, gdzie współcześnie położony jest Uhnin, pochodzą z wczesnego średniowiecza. W trakcie trwania prac archeologicznych odkryto tu grodzisko.
Fundacja Uhnina nastąpiła w 1530 roku. Z tego roku pochodzi przywilej królewski. Nowo założona osada królewska należała do starostwa parczewskiego. Wieś nazywano Huwnin lub Uwnyn; podczas lustracji w 1565 roku zapisano ją jako Hunyn. Nazwa Uhnin utrwaliła się w 1626 roku.
W 1565 roku wieś liczyła 38 rodzin kmiecych, w jej obrębie mieszkało czterech zagrodników. Mieszkańcy wsi byli zobowiązani do daniny pieniężnej lub w naturze na rzecz starosty, zagrodnicy zaś po 24 grosze. Ponadto w przypadku przejazdu przez wieś orszaku królewskiego mieszkańcy zobligowani byli do płacenia daniny na tę okoliczność. Obszar wsi wynosił 11,5 łana ziemi.
W XVII–XVIII wieku Uhnin podupadł na skutek konfliktów zbrojnych. Według danych z lustracji z 1661 roku na obszarze mieszkało 5 kmieci, 5 zagrodników. We wsi nie było karczmy i młyna. Z dawnych 9,5 łanów ziemi uprawiało się 1,5 łana. Do obowiązków mieszkańców należało: oddawanie 2 korców owsa, jednego kapłona, 1 gęsi i 15 jaj rocznie, praca na polach folwarcznych 2 dni w tygodniu z każdego uprawianego półłanka i 4 dni z całego łana. Wieś posiadała przywilej wybraniectwa użytkowany przez rodzinę Opałków. W 1676 roku Uhnin liczył 45 mieszkańców, według danych za 1718 rok – 7 rodzin chłopskich. W drugiej połowie XVIII wieku liczba mieszkańców zaczęła wzrastać.
W 1795 roku status Uhnina został zmieniony na wieś rządową. W 1827 roku wieś posiadała 61 domów i 349 mieszkańców. Dekadę później na jej obszarze utworzono dobra ziemskie nazwane dobrami Uhnin. Nadano je generałowi Kruzensternowi. W skład dóbr weszły Białka z jeziorem, wójtostwo Białka, sołtysostwo Uhnin, folwark Uhnin, pustka Sojka, wsie Uhnin, Białka i Nietiahy. W drugiej połowie XIX wieku Uhnin (zapisywany także jako Unin) wraz z folwarkiem należał do gminy Dębowa Kłoda.
Według danych spisu ludności w 1921 roku wieś liczyła 81 domów i 466 mieszkańców, w tym 98 katolików, 282 prawosławnych i 86 Żydów. W dwudziestoleciu międzywojennym składała się z Uhnina I, II i III. W 1923 roku ustalono, że wspólnych pastwiskach mogą się paść po 3 konie i po 6 krów z każdego numeru, za złamanie rozporządzenia groziła kara. Liczący 60 ha majątek Uhnina upaństwowiono, wydzierżawił go Włodzimierz Łysińskia po II wojnie światowej w jego obrębie utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne.
W latach osiemdziesiątrych PGR Uhnin liczyło ok. 1 200 ha. W 1992 powstała pierwsza na lubelszyźnie spółka pracowników PGR która zawarła z ANSK (Agencja Nieruchomości Skarbu Państwa, obecnie Agencja Nieruchomości Rolnych) umowę dzierżawy gruntów b. PGR[potrzebny przypis].
W latach 1912–1938 w Uhninie znajdowała się cerkiew prawosławna, zniszczona w czasie akcji burzenia cerkwi na Chełmszczyźnie[10][11].
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Najświętszego Serca Jezusowego w Dębowej Kłodzie.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 142576
- ↑ Wieś Uhnin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-05-17], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-05-17].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1324 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Karol de Perthées, Mappa szczegulna woiewodztwa lubelskiego 1786
- ↑ BIP gminy, sołectwa i sołtysi
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ G. J. Pelica. Ślady wyrwane z zapomnienia. „Przegląd Prawosławny”. 12 (270), grudzień 2007. Białystok. ISSN 1230-1078.
- ↑ Nieistniejąca cerkiew we wsi Uhnin
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Historia administracyjna Gminy Dębowa Kłoda [online], UG Dębowa Kłoda, 2 marca 2008, s. 22–23 [dostęp 2010-04-19].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Uhnin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 755.
- Siedziba gminy: Dębowa Kłoda
| Wsie | |
|---|---|
| Osada | |
| Osada leśna | |
| Części wsi |
|
