Ulina (herb szlachecki)
Ulina – polski herb szlachecki o nieznanych barwach, noszący zawołanie Ulina. W ciągu XV i XVI wieku utożsamił się całkowicie z podobnym herbem Owada.
Opis herbu[edytuj | edytuj kod]
Opis z wykorzystaniem klasycznych zasad blazonowania:
W polu majuskuła "M" z zaćwieczonym krzyżem łacińskim, barwy nieznane.
Najwcześniejsze wzmianki[edytuj | edytuj kod]
Herb znany w średniowieczu, po raz pierwszy wzmiankowany w 1388. Niewykluczone, że pierwszy etap kształtowania herbu obrazuje pieczęć z 1243 roku, Michała, kasztelana krakowskiego. Już w XV wieku herb zaczął być utożsamiany z herbem Owada, o czym świadczy zapiska z 1445 roku, nazywająca Uliną herb Owada[1]. Herb nie zanikł jeszcze całkowicie w XVI wieku, znane są pieczęcie J. Ulińskiego i K. Ulińskiego z 1552, K. Ulińskiego z 1564, K. Soleckiego z 1528 i M. Pasikowskiego z 1540 przedstawiające podobny herb[2].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
Nazwa i zawołanie herbu mają pochodzenie topograficzne[1].
Herbowni[edytuj | edytuj kod]
Tadeusz Gajl wymienia następujące rody herbownych uprawnionych do posługiwania się tym herbem:
Huliński, Ilikowski, Jarocha, Jarosz, Karliński, Mleczny, Osowski, Ossowski, Uliński, Wyplar.
Józef Szymański dodaje do tego wcześniej wspomniane nazwiska Solecki i Pasikowski. Gajl traktuje herb Soleckiego jako inny, podobny do Uliny, zaś Pasikowskiemu przypisuje wyłącznie herb Roch III. Jest to opinia pochodząca pierwotnie od Wiktora Wittyga, opinię tę zna Szymański, ale mimo to określa herb Pasikowskiego jako Ulinę, ignorując brak krzyża na majuskule[3].
Słownik Historyczno-Geograficzny Ziem Polskich w Średniowieczu Instytutu Historii Polski PAN wymienia przy miejscowości Ilkowice Stanisława Obrzut h. Ulina[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Józef Szymański: Herbarz średniowiecznego rycerstwa polskiego. Warszawa: PWN, 1993, s. 282. ISBN 83-01-09797-3.
- ↑ Józef Szymański: Herbarz rycerstwa polskiego z XVI wieku. Warszawa: DiG, 2001, s. 307. ISBN 83-7181-217-5.
- ↑ Wiktor Wittyg: Nieznana szlachta polska i jej herby. Kraków. s. 234 data= 1908.
- ↑ (red.) Tomasz Jurek: Słownik Historyczno-Geograficzny Ziem Polskich w Średniowieczu. T. 2. Kraków: Instytut Historii Polski PAN, 1906, s. 160.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tadeusz Gajl: Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku : ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów. L&L, 2007. ISBN 978-83-60597-10-1.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Herb Ulina z listą nazwisk w elektronicznej wersji Herbarza polskiego Tadeusza Gajla
| Herby | |
|---|---|
| Elementy herbu | |
| Oznaki godności | |
| Inne | |
| Działy heraldyki |
