Urzecze (województwo łódzkie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Urzecze
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Powiat

łowicki

Gmina

Zduny

Liczba ludności (2011)

229[2]

Strefa numeracyjna

46

Kod pocztowy

99-440[3]

Tablice rejestracyjne

ELC

SIMC

0740168

Położenie na mapie gminy Zduny
Mapa konturowa gminy Zduny, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Urzecze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Urzecze”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Urzecze”
Położenie na mapie powiatu łowickiego
Mapa konturowa powiatu łowickiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Urzecze”
Ziemia52°06′25″N 19°45′22″E/52,106944 19,756111[1]

Urzeczewieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łowickim, w gminie Zduny.

Położenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Wieś leży nad rzeką Bzurą około 14 kilometrów od miasta Łowicza[4].

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Obok obecnej nazwy Urzecze występowała w historii również nazwa Urzyce[4]. Nazwa Urzecze, według etymologii ludowej, pochodzi od lokalizacji wsi w niedalekiej odległości do rzeki w tym przypadku Bzury. Początkowo, jak podaje przekaz, używano zwrotu „tam u rzeki”, z czasem powstało z tego „urzecze”[5].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość istnieje co najmniej od XV wieku i była wsią należącą do arcybiskupstwa gnieźnieńskiego leżącą w powiecie orłowskim województwa łęczyckiego. Była jedną z wsi tzw. klucza łowickiego[6]. W 1460 arcybiskup Jan Odrowąż Sprowski na posiedzeniu kapituły generalnej w Gnieźnie nadał swemu krewnemu, kasztelanowi przemyskiemu, Dobkowi ze Sprowy Zyrawskiemu, dożywocie na wsiach arcybiskupich Urzecze i Maurzyce wraz z młynem urzeckim dołączając również dziesięciny z Maurzyc[4].

Wieś została odnotowana w historycznych dokumentach podatkowych. Na początku XVI wieku składała się z dwóch części folwarku oraz części należącej do chłopów, którzy płacili dziesięcinę z łanów kmiecych odprowadzanych do arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. Folwark dworski natomiast płacił ją plebanowi w Zdunach[4]. Według regestu poborowego powiatu orłowskiego z 1576 wieś płaciła w sumie od 16 łanów, 1 zagrodnika, 3 komorników, 43 osadników, 2 łanów sołtysich. We wsi znajdowało się także 5 karczm, propinator, 1 rzeźnik, 1 stępne koło (napędzane kołem wodnym), a także młyn wodny o czterech kołach. W 1834 dziesięcina płacona z wiejskiego folwarku do Zdun wynosiła 11 korców i 15 garnców po 1 złotym i 17 groszy za korzec[4].

Po rozbiorach Polski wieś znalazła się w zaborze rosyjskim wchodząc w skład księstwa łowickiego. Jako miejscowość leżącą w gminie Bąków w parafii Sobota opisał ją XIX wieczny Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. W 1827 roku we wsi znajdowało się 45 domów z 392 mieszkańcami. W 1893 znajdowało się w niej 53 domy, w których mieszkało 451 mieszkańców oraz 56 osadników. Liczyła w sumie 1377 morg obszaru w tym: 862 morg roli, 95 łąk i 350 pastwisk oraz 70 nieużytków. W miejscowości znajdowała się szkoła początkowa[4].

16 września 1939 żołnierze Wehrmachtu zamordowali 14 mieszkańców, w tym dwójkę dzieci w wieku 1 i 4 lat[7].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 143193
  2. Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2017-07-02].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1326 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. a b c d e f Urzecze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 822.
  5. DIALEKTOLOGIA POLSKA [online], www.dialektologia.uw.edu.pl [dostęp 2023-06-07].
  6. Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku. Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1998, s. 67.
  7. Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 376