Przejdź do zawartości

Victor Jollos

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Victor Jollos (ur. 12 sierpnia 1887 w Odessie, zm. 5 lipca 1941 w Madison) – niemiecki i amerykański biolog protistolog i genetyk rosyjskiego pochodzenia, zwolennik ortogenezy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Gregora Jollosa i jego żony Rosy z domu Jurowskiej. Miał siostrę Nadię i brata Waldemara (1886–1953), później pisarza i tłumacza w Zurychu, męża Lavinii Mazzucchetti (1889–1965).

Wraz z rodzicami niedługo po urodzeniu wyemigrował do Niemiec. Studiował zoologię, botanikę i chemię na Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma w Berlinie oraz Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium. W 1910 otrzymał tytuł doktora na podstawie monografii poświęconej bruzdnicom. Od 1910 do 1912 pracował w Instytucie Zoologicznym u Hertwiga w Monachium, a od 1912 do 1914 u Hartmanna w Instytucie Chorób Zakaźnych w Berlinie. We wrześniu 1914 roku musiał opuścić Instytut, ponieważ cały czas miał rosyjskie obywatelstwo[1]. Rozpoczął wówczas studia medyczne na Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma. Tytuł doktora medycyny otrzymał w 1918 roku. Pracował następnie u Wassermanna w Instytucie Terapii Doświadczalnej w Berlinie. W 1921 habilitował się w zoologii i anatomii porównawczej. W 1925 został mianowany profesorem nadzwyczajnym zoologii na Uniwersytecie Kairskim i kierownikiem tamtejszego Instytutu Zoologicznego. Od 1929 był z powrotem w Berlinie; w 1930 mianowano go profesorem nadzwyczajnym w Instytucie Cesarza Wilhelma i kierownikiem laboratorium. W 1933 z powodu żydowskiego pochodzenia został pozbawiony stanowiska i w październiku, razem z żoną Ilse z domu Rappaport (Raven) i dwójką dzieci (Inge i Eva), wyemigrował do Wielkiej Brytanii. Otrzymał propozycję objęcia katedry w Edynburgu, ale wybrał ofertę Uniwersytetu Wisconsin w Madison i wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Z powodu różnych trudności stałej posady jednak tam nie otrzymał. Zmarł na zawał serca w 1941 roku.

Dorobek naukowy[edytuj | edytuj kod]

Prace Jollosa dotyczyły mechanizmów dziedziczenia. Prowadził badania nad orzęskami, u których opisał ukierunkowane modyfikacje budowy uzyskane w kolejnych pokoleniach rozmnażających się bezpłciowo pantofelków; udowodnił też pozajądrowe dziedziczenie tego typu zmian, nazwanych przez niego Dauermodifikationen. Obserwacje Jollosa nie dały się wytłumaczyć w duchu morganizmu, w czym upatruje się przyczyn zahamowania jego kariery naukowej w Stanach Zjednoczonych.

Wybrane prace[edytuj | edytuj kod]

  • (1921) Experimentelle Protistenstudien. Mit 12 Kurven im Text[2]
  • (1934) Inherited changes produced by heat-treatment in Drosophila melanogaster[3]
  • (1932) Weitere Untersuchungen über die experimentelle Auslösung erblicher Veränderungen beiDrosophila melanogaster[4]
  • (1931) Die experimentelle Auslösung von Mutationen und ihre Bedeutung für das Evolutionsproblem[5]
  • (1914) Variabilität und Vererbung bei Mikroorganismen[6]
  • (1933) Weitere experimentelle Untersuchungen zum Artumbildungsproblem[7]
  • (1933) Die Übereinstimmung der bei Drosophila melanogaster nach Hitzeeinwirkung entstehenden Modifikationen und Mutationen[8]
  • (1935) Sind Dauermodifikationen — „Schwachmutationen“ und der „Parallelismus von Modifikationen und Mutationen“ eine Stütze für das lamarckistische Prinzip?[9]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. The experimental research program of Victor Jollos. Annals of the History and Philosophy of Biology 11/2006 ss. 121-126
  2. Victor Jollos, Experimentelle Protistenstudien. Mit 12 Kurven im Text, Jena: Gustav Fischer, 1921.
  3. Victor Jollos, Inherited changes produced by heat-treatment in Drosophila melanogaster, „Genetica”, 16 (5-6), 1934, s. 476–494, DOI10.1007/BF01984742, ISSN 0016-6707 (ang.).
  4. Victor Jollos, Weitere Untersuchungen über die experimentelle Auslösung erblicher Veränderungen beiDrosophila melanogaster, „Zeitschrift für induktive Abstammungs- und Vererbungslehre”, 62 (1), 1932, s. 15–23, DOI10.1007/BF01948581, ISSN 1617-4615 (niem.).
  5. Victor Jollos, Die experimentelle Auslösung von Mutationen und ihre Bedeutung für das Evolutionsproblem, „Naturwissenschaften”, 19 (8), 1931, s. 171–177, DOI10.1007/BF01520176, ISSN 0028-1042 (niem.).
  6. Victor Jollos, Variabilität und Vererbung bei Mikro-organismen, „Zeitschrift für Induktive Abstammungs- und Vererbungslehre”, 12 (1), 1914, s. 14–35, DOI10.1007/BF01837267, ISSN 0372-901x (niem.).
  7. Victor Jollos, Weitere experimentelle Untersuchungen zum Artumbildungsproblem, „Naturwissenschaften”, 21 (21-23), 1933, s. 455–456, DOI10.1007/BF01451811, ISSN 0028-1042 (niem.).
  8. Victor Jollos, Die Übereinstimmung der bei Drosophila melanogaster nach Hitzeeinwirkung entstehenden Modifikationen und Mutationen, „Naturwissenschaften”, 21 (47), 1933, s. 831–834, DOI10.1007/BF01505095, ISSN 0028-1042 (niem.).
  9. Victor Jollos, Sind Dauermodifikationen — „Schwachmutationen“ und der „Parallelismus von Modifikationen und Mutationen“ eine Stütze für das lamarckistische Prinzip?, „Zeitschrift für induktive Abstammungs- und Vererbungslehre”, 69 (1), 1935, s. 418–425, DOI10.1007/BF01762885, ISSN 1617-4615 (niem.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Schicksale und Karrieren: Gedenkbuch für die von den Nationalsozialisten aus der Kaiser-Wilhelm-Gesellschaft vertriebenen Forscherinnen und Forscher. Wallstein Verlag, 2008 ss. 233-235