Viktor Nopp

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Viktor Nopp
Data urodzenia

1893

Data śmierci

1970

profesor
Specjalność: muzyka
Uczelnia

Konserwatorium w Brnie

Viktor Nopp-Rudolf
nadporucznik nadporucznik
Data i miejsce urodzenia

25 listopada 1893
Wiedeń

Data śmierci

12 stycznia 1970

Przebieg służby
Siły zbrojne

CK Armia

Jednostki

54 Pułk Piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Odznaczenia
Medal Waleczności (Austro-Węgry) Medal Waleczności (Austro-Węgry) Krzyż Wojskowy Karola Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913

Viktor Nopp[a] (ur. 1893, zm. 1970) – czeski oficer wojskowy, skrzypek i pedagog muzyczny, profesor Konserwatorium w Brnie.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w 1893[1][2][3]. Przed 1914 był przynależny do miejscowości Tobitschau[1]. Był narodowości czeskiej[4][5]. Uzyskał wyższe wykształcenie[6].

Służba wojskowa[edytuj | edytuj kod]

Po wybuchu I wojny światowej w 1914 został powołany do służby w szeregach C. K. Armii i do 1918 był żołnierzem 54 pułku piechoty[7][8][9] (do 1914 stacjonującego w Olmütz[10]). Jako kadet w rezerwie 1 kompanii tego 54 p.p. pod koniec 1914 był odnotowany jako ranny[1][11]. W korpusie piechoty mianowany porucznikiem w rezerwie z dniem 1 maja 1915[12][13], a potem awansowany na nadporucznika w służbie czynnej z dniem 1 września 1915[14].

U kresu wojny 54 pułk piechoty stacjonował w koszarach w Sanoku (przed wojną obiekty były zajmowane przez 45 pułk piechoty)[15][5][16][b]. W tym czasie funkcję komendanta austriackiej załogi wojskowej pełnił płk Iwan Maksymowycz[17][5][16]. W tym czasie patriotycznie usposobiony porucznik Nopp[c] poprzez swoją grę na skrzypcach nawiązał i utrzymywał kontakty z polskimi domami w Sanoku, oficjalnie dając koncerty, a niejawnie prowadząc polską akcję niepodległościową[6]. Stanął na czele, złożonego z wojskowych swojego pułku (oficerów, podoficerów i szeregowych), czeskiego Komitetu Żołnierskiego[6]. Zamiarem Komitetu było wypowiedzenie posłuszeństwa komendzie pułku oraz powrót do Czech[6]. Na dzień podjęcia działań ustalono 1 listopada 1918 i wtedy plutony i kompanie złożone z czeskich żołnierzy wymaszerowały pod kierunkiem por. Noppa na sanocki rynek, gdzie on sam objaśnił podkomendnym sytuację i nakazał zdjęcie z czapek „bączków austriackich” oraz złożenie przysięgi na wierność państwu czeskiemu (wzgl. czechosłowackiemu)[18]. Do zgromadzonych Czechów dołączyli się polscy przedstawiciele władz miasta i głowni działacze niepodległościowi[19]. Tego samego 1 listopada 1918 do koszar udała się skierowana rankiem tego dnia przez sanocką Radę Miejską delegacja z żądaniem wobec płk. Maksymowicza rozbrojenia załogi wojskowej i oddania władzy Polakom[20][15][21][16]. W składzie delegacji byli: burmistrz Sanoka dr Paweł Biedka, były burmistrz Feliks Giela, adwokaci dr Wojciech Ślączka, dr Adolf Bendel i dr Jonasz Spiegel, działacze sokoli Adam Pytel i Marian Szajna, Michał Słuszkiewicz, lekarz dr Karol Zaleski, H. Sobol, Tomasz Rozum, Michał Guzik oraz wojskowi kpt. Antoni Kurka (kmdt POW na Sanok), kpt. Franciszek Stok, kpt. Eugeniusz Hoffman i – jak po latach określił historyk Wojciech Sołtys – „pozyskany dla sprawy polskiej Czech” por. Viktor Nopp-Rudolf[20][19][15][21][16]. Pułkownik Maksymowycz wyraził opór, jednak mimo tego ostatecznie uległ (także wskutek presji czeskich żołnierzy pojawiających się w gabinecie komendanta) i Polacy kontynuowali przejmowani władzę w mieście i powiecie[20][5][19][15][16]. Podczas spotkania presję na pułkownika wywarli także czescy żołnierze 54 pułku, którzy stanęli po stronie polskiej[15]. W tym samym dniu Maksymowycz został internowany, początkowo odprowadzony do swojej kwatery, a potem w asyście dwóch oficerów wywieziony do Krakowa[5][19].

Podczas zgromadzenia polskich osobistości tuż po przejęciu władzy w mieście obecni byli dwaj czescy oficerowie, którzy zadeklarowali, że żołnierze ich narodowości pozostaną w mieście jeszcze przez kilka dni do czasu zorganizowania polskich sił zbrojnych[5]. W pierwszych dniach listopada 1918 por. Nopp udzielił pomocy Polakom przy formowaniu 1 kompanii wojska polskiego, później wchodzącego w skład 3 batalionu Strzelców Sanockich[22]. Po przejęciu władzy w mieście przez Polaków żołnierze czeskiej narodowości opuścili miasto 4 listopada 1918 odjeżdżając koleją i byli przyjaźnie żegnani przez miejscowych mieszkańców[15]. W swoich wspomnieniach z 1919 uczestnik tych wydarzeń Juliusz Zaleski tak się wypowiedział[23]:

Zaznaczyć trzeba, że wielce był życzliwym i pomocnym zwłaszcza Nopp porucznik Baonu czeskiego w tych pierwszych dniach tworzącemu się wojsku polskiemu w Sanoku.

Działalność muzyczna[edytuj | edytuj kod]

W grze na skrzypcach był uczniem Arnolda Rosé i Františka Ondříčka w Wiedniu[2][3]. Potem doskonalił się u prof. Otakara Ševčíka i został jego asystentem[2][3][24]. Od 1946 do 1957 był profesorem w Konserwatorium w Brnie[2][3]. Jego uczniami byli M. Doležal, J. Foltýn, Z. Sehnal, V. Řehák[2][3]. Zmarł w 1970[2][3].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Housle: dějiny vývoje houslí, houslařství a hry houslové (1945)[3]
  • Profesor Otakar Ševčik – Život a dílo (1948)[25]
  • Houslová hra v SSSR (1948)[3]

Współautor

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ W ewidencji wojskowych C. K. Armii był określany w języku niemieckim jako „Viktor Nopp-Rudolf” i figurował jako oficer 54 pułku piechoty stacjonującego w Sanoku do 1918. We wspomnieniach z 1919 Juliusz Zaleski użył formy nazwiska „Nopp”. We współczesnym polskim piśmiennictwie, odnoszącym się do wydarzeń w Sanoku u kresu I wojny światowej w 1918 podawano formę nazwiska „Napp” i stopień wojskowy porucznika. W czeskich źródłach dotyczących kariery muzycznej podaje się tożsamość „Viktor Nopp”.
  2. ↑ We wspomnieniach Roman Ślączka podał „56 pułk piechoty”, zob. Ślączka. Pamiętniki ↓, s. 157
  3. ↑ W swoich wspomnieniach Roman Ślączka podał „Nob”, zob. Ślączka. Pamiętniki ↓, s. 157, 158

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Offiziere. „Verlustliste”. Nr 77, s. 5, 10 grudnia 1914. (niem.). 
  2. ↑ a b c d e f Profesoři houslové hry na brněnské konzervatoři. Viktor Nopp. konzervatorbrno.eu. [dostęp 2021-08-03]. (cz.).
  3. ↑ a b c d e f g h Viktor Nopp. databazeknih.cz. [dostęp 2021-08-03]. (cz.).
  4. ↑ Zielecki 1995 ↓, s. 496.
  5. ↑ a b c d e f Pytel 1920 ↓, s. 9.
  6. ↑ a b c d Ślączka. Pamiętniki ↓, s. 157.
  7. ↑ Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1916. Wiedeń: 1916, s. 375.
  8. ↑ a b Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1917. Wiedeń: 1917, s. 493.
  9. ↑ a b c d Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918, s. 630.
  10. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1914. Wiedeń: 1914, s. 486.
  11. ↑ Verlustliste 77. „Salzburger Volksblatt”. Nr 8, s. 8, 12 stycznia 1915. (niem.). 
  12. ↑ Amtlicher Theil. „Wiener Zeitung”. Nr 104, s. 6, 7 maja 1915. (niem.). 
  13. ↑ Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1916. Wiedeń: 1916, s. 194.
  14. ↑ Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918, s. 149.
  15. ↑ a b c d e f Sołtys 1995 ↓, s. 505.
  16. ↑ a b c d e Zając 1995 ↓, s. 16.
  17. ↑ Zieleck 1995 ↓, s. 496.
  18. ↑ Ślączka. Pamiętniki ↓, s. 157-158.
  19. ↑ a b c d Ślączka. Pamiętniki ↓, s. 158.
  20. ↑ a b c Zaleski 1919 ↓, s. 1.
  21. ↑ a b Pytel 1920 ↓, s. 8-9.
  22. ↑ Sołtys 1995 ↓, s. 506.
  23. ↑ Zaleski 1919 ↓, s. 2.
  24. ↑ Michał Burczyk. Otakar Ševčik – ojciec nowoczesnej pedagogiki skrzypcowej. „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie”. Z. IX, s. 59, 2014. 
  25. ↑ Michał Burczyk. Otakar Ševčik – ojciec nowoczesnej pedagogiki skrzypcowej. „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie”. Z. IX, s. 50, 60, 2014. 
  26. ↑ Triová sonáta pro dvoje housle a klavír. worldcat.org. [dostęp 2021-08-03]. (ang.).
  27. ↑ Koncert pro klavír, G moll, s doprovodem dvou houslí, violy a violoncella. worldcat.org. [dostęp 2021-08-03]. (ang.).
  28. ↑ Triová sonáta = Sonata per due violini e clavicembalo. worldcat.org. [dostęp 2021-08-03]. (ang.).
  29. ↑ Sonatina per violino e piano. worldcat.org. [dostęp 2021-08-03]. (ang.).
  30. ↑ Sonatina per violino e piano (1937). worldcat.org. [dostęp 2021-08-03]. (ang.).
  31. ↑ Sonatina for violin and piano. worldcat.org. [dostęp 2021-08-03]. (ang.).
  32. ↑ Sonatina for violin and piano. worldcat.org. [dostęp 2021-08-03]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Viktor_Nopp&oldid=68406790”