Wacław Cybulski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wacław Bolesław Cybulski
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

6 października 1901
Warszawa

Data i miejsce śmierci

21 lub 31 marca 1973
Mikołów

profesor zwyczajny
Specjalność: chemia, inżynieria górnicza
Alma Mater

Politechnika Warszawska, Wydział Chemiczny

Doktorat

1937
AGH

Habilitacja

1947
AGH

Profesura

nadzw. 1954
zw. 1970

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Order Sztandaru Pracy II klasy Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Śląski Krzyż Powstańczy Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Medal 10-lecia Polski Ludowej
POL Zasłużony Górnik PRL (1955) Odznaka „Racjonalizator Produkcji”

Wacław Bolesław Cybulski (ur. 6 października 1901 w Warszawie, zm. 21 lub 31 marca 1973 w Mikołowie[1][2][3]) – polski chemik, inżynier górnictwa.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Stefana (zm. 1946) i Kamilli z Filipowskich (zm. 1934)[4][5]. Absolwent Gimnazjum Konopczyńskiego w Warszawie. Jako ochotnik uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej i III powstaniu śląskim. W 1925 ukończył studia na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej, uzyskując dyplom inżyniera chemika. Od 1925 związany z Kopalnią Doświadczalną „Barbara” w Mikołowie[4][6]. Doktoryzował się w 1937 na AGH pisząc pracę pt. Badania nad zjawiskiem deflagracji polskich materiałów wybuchowych amonowo-saletrzanych powietrznych w warunkach górniczej roboty strzelniczej[4].

W czasie II wojny światowej, w styczniu 1940, dotarł do Wojska Polskiego we Francji (24 pułku ułanów), a następnie po upadku Francji, do Wielkiej Brytanii, gdzie do końca wojny służył w wojsku. O d 1942 został odkomenderowany do Zakładu Naukowo-Badawczego w Buxton, gdzie pracował nad materiałami wybuchowymi.

W 1946 powrócił do kraju i objął stanowisko dyrektora Kopalni Doświadczalnej „Barbara”[4][6][7]. W 1947 habilitował się na AGH. Profesorem nadzwyczajnym został w 1954, w 1970 był już profesorem zwyczajnym[4]. Wykładał na Politechnice Śląskiej, oraz Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie[3]. Od 1964 był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, w poczet członków rzeczywistych tej instytucji został przyjęty w 1971[8].

Ogłosił w czasopismach krajowych i zagranicznych 150 prac naukowych oraz wydał książki: Strzelanie elektryczne w górnictwie (1970, z Pawłem Krzystolikiem), Górnicze środki strzelnicze (1972) i Wybuchy pyłu węglowego i ich zwalczanie (1973, została wydana także w języku angielskim).

Jako pierwszy w górnictwie otrzymał w 1950 indywidualną państwową nagrodę naukową II stopnia, po raz drugi otrzymał nagrodę zespołową w roku 1964.

Ojciec Krzysztofa, który w latach 2004–2018 kierował Kopalnią Doświadczalną „Barbara”[9].

Zmarł w marcu 1973 w Mikołowie, pochowano go w grobie rodziny Cybulskich na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 24-6-9)[2][5].

Ordery i odznaczenia[3][edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Od 29 listopada 1978 jego imię nosiła Zasadnicza Szkoła Górnicza w Łaziskach Górnych (dzisiejszy Zespół Szkół Energetycznych i Usługowych)[11].

W 1989 Komitet Termodynamiki i Spalania Polskiej Akademii Nauk w Warszawie ustanowił medal im. profesora Wacława Cybulskiego. Nadawany jest wybitnym naukowcom i instytucjom zajmującym się problemami wybuchów pyłów[4].

W 1997 powstała Fundacja pod nazwą: „Bezpieczne Górnictwo imienia profesora Wacława Cybulskiego”. Celem fundacji jest wspieranie działań zmierzających do osiągania przez polskie górnictwo światowych standardów w bezpieczeństwie pracy[4].

Jego syn, Krzysztof napisał o nim książkę[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Wacław Bolesław Cybulski, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-01-06].
  2. ↑ a b Wacław Bolesław Cybulski [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2021-01-06].
  3. ↑ a b c Wacław Bolesław Cybulski [online], Historia AGH [dostęp 2021-01-06].
  4. ↑ a b c d e f g Wacław Cybulski [online], Mikołowskie Towarzystwo Historyczne [dostęp 2021-01-06] (pol.).
  5. ↑ a b Cmentarz Stare Powązki: KAMILLA CYBULSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2021-01-06].
  6. ↑ a b Przed 94 laty Wacław Cybulski zaczął pracę w kopalni Barbara [online], nettg.pl [dostęp 2021-01-06] (ang.).
  7. ↑ Wacław Cybulski [online], Gmina Mikołów [dostęp 2021-01-06] (pol.).
  8. ↑ Wacław Cybulski, [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2021-01-06].
  9. ↑ Górnictwo: szef kopalni Barbara kończy swoją misję [online], nettg.pl [dostęp 2021-01-06] (ang.).
  10. ↑ M.P. z 1949 r. nr 99, poz. 1167 „za zasługi w pracy zawodowej i społecznej”.
  11. ↑ Historia [online], ZSEiU [dostęp 2021-01-06] (pol.).
  12. ↑ Krzysztof Cybulski, Wacław Cybulski: (1901–1973), Mikołów: Kamilia, 2003, ISBN 83-915935-1-7, OCLC 69544026 [dostęp 2021-01-06].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wacław_Cybulski&oldid=72212622”