Wacław Husarski

Wacław Husarski

Pełne imię i nazwisko	Wacław Teofil Husarski
Data i miejsce urodzenia	20 listopada 1883 Warszawa
Data i miejsce śmierci	27 stycznia 1951 Sokołowsko k. Wałbrzycha
Zawód, zajęcie	konserwator zabytków, krytyk artystyczny, historyk sztuki, malarz
Rodzice	Stanisław i Wiktoria z d. Rosenblum

Grób Wacława Husarskiego na warszawskich Powązkach

Projekt znaczka pocztowego autorstwa Wacława Husarskiego i Józefa Toma, 1918

Wacław Teofil Husarski (ur. 20 listopada 1883 w Warszawie, zm. 27 stycznia 1951 w Sokołowsku) – polski konserwator zabytków, historyk sztuki, krytyk artystyczny, malarz.

Życiorys

Uczył się w Gimnazjum Wojciecha Górskiego w Warszawie oraz szkole realnej w Łowiczu. Studia odbywał z przerwami w Paryżu w Académie Julian, Akademii Colarossiego, Instytucie Nauk Politycznych oraz na Sorbonie w latach 1902–1906. Po powrocie do kraju rozpoczął działalność malarską. W latach 1908–1910 odbył podróże artystyczne do Włoch i Francji. Od 1912 należał do Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości (TOnZP), udzielając się w sekcji konserwatorskiej. W następnym roku debiutował w miesięczniku „Sztuka” jako krytyk.

W czasie I wojny światowe wykładał historię sztuki na Uniwersytecie Ludowym w Warszawie i równocześnie prowadził dział krytyki literackiej w dzienniku „Głos Stolicy” oraz miesięczniku „Sfinks”. W latach 1919–1921 pracował w Siedlcach jako państwowy konserwator zabytków. Od 1924 należał do Stowarzyszenia Artystów „Rytm”. Oprócz obrazów wystawiał projekty ceramiki oraz haftu.

W połowie lat 20. XX w. zaprzestał twórczości artystycznej i poświęcił się krytyce literackiej oraz historii sztuki. W latach 1924–1935 był redaktorem artystycznym oraz autorem artykułów w „Tygodniku Ilustrowanym”. Publikował teksty, m.in. recenzje, w takich czasopismach jak „Wiadomości Literackie”, „Czas”, „Wiek XX”, „Pani”, „Południe”, „Sztuki Piękne”, „Przegląd Współczesny”, „Świat Książki” i „Pologne litteraire”.

W 1932 uzyskał habilitację w warszawskiej Wolnej Wszechnicy Polskiej w zakresie historii sztuki. Od 1935 wykładał ten przedmiot w Państwowym Instytucie Nauczycielskim. W latach 1945–1949 był profesorem historii sztuki na Uniwersytecie Łódzkim. W 1935 został członkiem PEN Clubu. W latach 1945–1946 pełnił funkcję wojewódzkiego konserwatora zabytków w Łodzi.

Ostatnie lata życia spędził w sanatorium w Sokołowsku pod Wałbrzychem, lecząc ciężką chorobę płuc. Zmarł tam 27 stycznia 1951.

Twórczość

Jego działalność artystyczna obejmowała również projektowanie i wykonawstwo ekslibrisów. Tworzył je w technice akwaforty, rysunku i cynkotypii kreskowej.

Jako krytyk i historyk zajmował się problematyką stylu w XIX w. (Le style romantique, Paryż 1931) oraz sztuki polskiej, głównie nowożytnej i nowoczesnej, ukazując jej wkład w sztukę europejską. Publikował m.in. prace popularnonaukowe z zakresu sztuki.

Publikacje

• Malarstwo nowoczesne, 1925
• Kościół farny w Kazimierzu Dolnym, 1924
• Velazquez-Ribera-Murillo, 1925
• Francisco Goya y Lucientes, 1925
• Karykatura w Polsce, 1926
• Portreciści angielscy, 1927
• Le style romantique, 1931
• Attyka polska i jej wpływy na kraje sąsiednie, 1936
• Nowoczesne malarstwo francuskie, 1937
• Malarstwo włoskie • Odrodzenie, 1939
• Józef Brandt, 1949
• Kazimierz Dolny, 1953 – wyd. pośmiertnie, opracowanie dorobku życiowego

Przekłady

• Ernst Flemming, Tkanina – ornamenty i wzory, używane na tkaninach od czasów starożytnych do początków w. XIX-go, 1928
• Jean-Jacques Rousseau, Emil, czyli o wychowaniu, wyd. Naukowe Towarzystwo Pedagogiczne, 1930

Bibliografia

• BarbaraB. Miodońska BarbaraB., Wacław Teofil Husarski [online], ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2021-02-28]  (pol.).
• S.H. Ś. p. Wacław Husarski (20 XI 1883 – 27 I 1951). „Ochrona Zabytków”. 4/3-4 (14-15), s. 225, 1951. [dostęp 2021-03-10]. (pol.).