Wacław Jacyna

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wacław Klemens Jacyna
Ilustracja
Wacław Jacyna w stopniu majora
pułkownik dyplomowany saperów pułkownik dyplomowany saperów
Data i miejsce urodzenia

11 grudnia 1898
Suwałki

Data i miejsce śmierci

2 marca 1979
Buenos Aires

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Jednostki

13 Wileński Batalion Strzelców

Stanowiska

dowódca batalionu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania włoska

Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami Medal Wojska Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino Gwiazda za Wojnę 1939–1945 (Wielka Brytania) Gwiazda Italii (Wielka Brytania) Order Wybitnej Służby (Wielka Brytania) Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania) Krzyż Wojskowy (Wielka Brytania) Krzyż Wojenny za Męstwo Wojskowe (Włochy od 1943)

Wacław Klemens Jacyna (ur. 11 grudnia[a] 1898 w Suwałkach, zm. 2 marca 1979 w Buenos Aires[2]) – pułkownik dyplomowany saperów Wojska Polskiego, w 1964 mianowany przez władze RP na uchodźstwie na stopień generała brygady, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 11 grudnia 1898 w Suwałkach jako syn Kazimierza i Józefy ze Ślaskich[3][4]. W 1914 ukończył pięć klas w rządowym gimnazjum w Suwałkach, klasę szóstą w Wilnie, później ośmioklasowe gimnazjum filologiczne w Carycynie ze złotym medalem, a następnie dwa semestry na Wydziale Elektromechanicznym Petersburskiego Uniwersytetu Politechnicznego Piotra Wielkiego[5].

Od 1 kwietnia 1917 do 1 lutego 1918 służył w Oddziale Budowy Dróg i Mostów Szefostwa Inżynierii rosyjskiej 1 Armii, w charakterze urzędnika wojskowego[6]. W lipcu 1918 wrócił do Suwałk[7].

20 marca 1919 rozpoczął służbę w Wojsku Polskim, jako szeregowiec 4. kompanii Batalionu Telefonicznego Dowództwa Okręgu Generalnego Warszawa[8]. Od 10 lipca 1919 do 28 lutego 1920 był uczniem klasy 16. Szkoły Podchorążych w Warszawie[9]. 1 marca 1920 w stopniu podchorążego został przeniesiony do Baonu Zapasowego Saperów Nr 1 na Marymoncie, na stanowisko dowódcy plutonu, a 20 kwietnia tego roku przydzielony do Szkoły Podchorążych Saperów w charakterze elewa kursu technicznego[10]. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Od 7 lipca do 7 października 1920 służył w Grupie Fortyfikacyjnej Nr 4 na stanowisku dowódcy odcinka fortyfikacyjnego. 20 września 1920 Naczelny Wódz mianował go podporucznikiem saperów z dniem 1 lipca 1920[11].

7 października 1920 wrócił do Szkoły Podchorążych Saperów na stanowisko oficera kompanii[12]. 12 lutego 1923 prezydent RP „w sprostowaniu stopni i starszeństwa podporuczników objętych listą starszeństwa oficerów zawodowych”, zatwierdził go w stopniu podporucznika ze starszeństwem z 1 marca 1920 i 40. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów[13]. Tego samego dnia prezydent RP awansował go z dniem 1 stycznia 1923 na porucznika ze starszeństwem z 1 grudnia 1921 i 4. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów[14]. W 1923, 1924 jako oficer nadetatowy 1 pułku saperów był wykładowcą w kadrze Kościuszkowskiego Obozu Szkolnego Saperów[15][16]. 15 września 1925 został przeniesiony służbowo na trzymiesięczny kurs w Centralnej Szkoły Strzelniczej w Toruniu[17]. 31 grudnia 1925 wrócił z KOSS do macierzystego pułku[18][19]. 3 lutego został przydzielony do prac nad elaboratem mobilizacyjnym pułku, a 15 maja 1926 wyznaczony na stanowisko młodszego oficera kompanii[20]. Od 5 lipca do 2 października 1926 odbył kolejno staż w 5 pułku artylerii polowej we Lwowie, 3 pułku piechoty Legionów w Jarosławiu i Obozie Szkolnym Wojsk Łączności w Zegrzu[21].

2 listopada 1926 został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu 1926/28 z równoczesnym przeniesiem do kadry oficerów saperów[22][23]. 31 października 1928, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu na stanowisko referenta mat. mob.[24][25] 1 kwietnia 1931 został przeniesiony do Oddziału III Sztabu Głównego na stanowisko kierownika samodzielnego referatu op.-fort.[26][27][28] 2 grudnia 1930 prezydent RP nadał mu stopień kapitana z dniem 1 stycznia 1931 i 19. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów[29][30]. W 1936 odbył staż liniowy w 3 batalionie saperów w Wilnie na stanowisku dowódcy 1. kompanii saperów[31]. 23 października 1936 został przeniesiony do Oddziału III Sztabu Głównego na stanowisko kierownika samodzielnego referatu[32]. Na majora awansował ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 25. lokatą w korpusie oficerów saperów[33].

Po wybuchu II wojny światowej w trakcie kampanii wrześniowej służył w Wydziale Operacyjnym Oddziału III Naczelnego Wodza[34]. Później był oficerem Polskich Sił Zbrojnych. Pełnił funkcję szefa sztabu 5 Wileńskiej Brygady Piechoty oraz od 23 maja 1944 dowódcy 13 Wileńskiego batalionu strzelców w czasie trwającej kampanii włoskiej. Później był w stopniu podpułkownika[35].

Po zakończeniu wojny i demobilizacji pozostał na emigracji. W 1964 został mianowany przez Naczelnego Wodza na stopień generała brygady. 13 sierpnia 1973 został powołany na stanowisko delegata rządu RP na uchodźstwie na teren Argentyny z tytułem ministra pełnomocnego[36] i pełnił tę funkcję w latach 70.[37]

Wacław Jacyna 19 stycznia 1919 w Przerośli ożenił się z Jadwigą z Krassowskich, z którą miał dwóch synów: Zbigniewa Kazimierza (ur. 16 czerwca 1923) i drugiego (ur. 2 stycznia 1927)[38].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

12 czerwca 1935 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie mu tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”[49].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Data urodzenia „11 grudnia” jest datą z kalendarza gregoriańskiego, natomiast według kalendarza juliańskiego urodził się 29 listopada 1898[1]. Zobacz daty nowego i starego porządku.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Kolekcja ↓, 126.
  2. ↑ Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski niepodległej, wyd. Editions Spotkania, Warszawa 1991, s. 102.
  3. ↑ Kolekcja ↓, 122, 126.
  4. ↑ Wojskowe Biuro Historyczne [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 2020-11-17].
  5. ↑ Kolekcja ↓, 102, 126, 140, 181.
  6. ↑ Kolekcja ↓, 92, 126.
  7. ↑ Kolekcja ↓, 140.
  8. ↑ Kolekcja ↓, 93, 122, 137.
  9. ↑ Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 445.
  10. ↑ Kolekcja ↓, 142.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 39 z 13 października 1920, s. 999.
  12. ↑ Kolekcja ↓, 101.
  13. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 lutego 1923, s. 88.
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 lutego 1923, s. 106.
  15. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 911, 927.
  16. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 798, 848.
  17. ↑ Kolekcja ↓, 63.
  18. ↑ Kolekcja ↓, 54.
  19. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 140 z 31 grudnia 1925, s. 760.
  20. ↑ Kolekcja ↓, 57, 161, 165.
  21. ↑ Kolekcja ↓, 57, 166, 186.
  22. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 45 z 20 października 1926, s. 369.
  23. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 587.
  24. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928, s. 365.
  25. ↑ Kolekcja ↓, 145.
  26. ↑ Kolekcja ↓, 36.
  27. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931, s. 108.
  28. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 423.
  29. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930, s. 335.
  30. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 255.
  31. ↑ Kolekcja ↓, 18.
  32. ↑ Kolekcja ↓, 14.
  33. ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 476.
  34. ↑ Sztab Naczelnego Wodza w kampanii wrześniowej. Oddział III. caw.wp.mil.pl. [dostęp 2017-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-27)].
  35. ↑ a b c Lista nazwisk osób odznaczonych Orderem Virtuti Militari. stankiewicze.com. [dostęp 2017-05-27].
  36. ↑ Mianowanie delegatów Rządu R. P.. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 27, Nr 4 z 6 grudnia 1973. 
  37. ↑ Polacy w Argentynie. pbc.uw.edu.pl. [dostęp 2017-05-27].
  38. ↑ Kolekcja ↓, 105, 122, 126, 167, 182, 184, 203.
  39. ↑ Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 421.
  40. ↑ Kolekcja ↓, 3–5.
  41. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 37 z 8 czerwca 1923, s. 381.
  42. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-01-19]..
  43. ↑ a b c d e f g 13 Wileński Batalion Strzelców "Rysiów" - Jacyna Wacław [online], rysie.montecassino.eu [dostęp 2022-01-27].
  44. ↑ M.P. z 1934 r. nr 64, poz. 98.
  45. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 19 marca 1934, s. 122.
  46. ↑ a b Kolekcja ↓, 146, 178.
  47. ↑ a b Jacyna, Waclaw Klemens - TracesOfWar.com [online], www.tracesofwar.com [dostęp 2021-11-23].
  48. ↑ Kwatera Główna 5 Wileńskiej Brygady Piechoty - krzyz.montecassino.eu [online], krzyz.montecassino.eu [dostęp 2022-01-26].
  49. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-01-19]..

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wacław_Jacyna&oldid=73664552”