Wieża ciśnień w Tarnobrzegu
Wieża ciśnień, 2023 r. | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
Ferdynanda Rusinowskiego 3 |
Wysokość całkowita |
35,75 m |
Ukończenie budowy |
1972 |
Właściciel |
Tarnobrzeskie Wodociągi Sp. z o.o. |
Położenie na mapie Tarnobrzega | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |
50°33′55,84″N 21°40′17,29″E/50,565511 21,671469 |
Wieża ciśnień w Tarnobrzegu – wieża znajdująca się przy ulicy Ferdynanda Rusinowskiego 3 w Tarnobrzegu, w pobliżu dworca PKS. Wieża, ze względu na charakterystyczny kształt nazywana „Grzybem”, uznawana jest za jeden z symboli miasta[1][2]. Należy ona do spółki Tarnobrzeskie Wodociągi (dawniej Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej w Tarnobrzegu[3][4]).
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Wysokość wieży to ok. 35,75 m[1][5], zaś na jej taras prowadzą 182 schody[4].
Zbiornik ma kształt odwróconego stożka ściętego o średnicy 30 metrów, opartego na trzonie walcowym[4][6] o wysokości ok. 30 m[5]. Konstrukcja zamocowana jest w żelbetowym fundamencie płytowym o średnicy 18 metrów[4][5]. Wewnątrz trzonu znajdują się stalowe, ażurowe schody w konstrukcji wachlarzowej[5]. Czasza mieści ok. 900 m³ wody pitnej[6]. Zbiornik ma pojemność całkowitą 1650 m³ i podzielony jest na dwie koncentryczne komory o pojemności 800 i 850 m³[5].
Zbiornik przykryty jest żelbetowym gzymsem, wraz z barierką stanowiącym taras wieży. Wieżę wieńczy stalowy daszek wspornikowy w kształcie parasola[5].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wybudowana została w latach 60. XX w. przez Tarnobrzeskie Towarzystwo Budowlane. Miasto rozbudowywało się, aby obsłużyć powstałe wówczas zagłębie siarkowe – dla pracowników Siarkopolu powstało wówczas 20 tys. mieszkań wraz z infrastrukturą miejską, w której skład wchodziła m.in. wieża ciśnień[7][8].
Wieża została oddana do użytku, według różnych źródeł, w 1970 lub 1972 r. Dokumenty przetargowe spółki Tarnobrzeskie Wodociągi podają, że był to rok 1970 r.[5] Z drugiej strony jeszcze w 1972 r. pisano o niej, że jest kluczem do ustabilizowanej pracy urządzeń wodociągowych, jednak ze względu na przedłużające się terminy przekazania inwestycji wciąż „upiększa tylko panoramę miasta”[9]. Z kolei w dokumentach ewidencyjnych majątku komunalnego to 1972 widnieje jako rok, w którym wieża zaczęła funkcjonować[10][11].
W miarę rozwoju miasta zapotrzebowanie na wodę rosło. Mieszkańcy wyższych pięter bloków skarżyli się na słabe ciśnienie wody, a nawet jej brak. Z tego powodu w 1991 r. miał miejsce gruntowny remont wieży, po raz pierwszy od czasu jej budowy. Ponowne oddanie do użytku nastąpiło 19 lipca tego samego roku[12].
W latach 2018–2020 zbiornik wieżowy przeszedł remont w ramach projektu modernizacji Stacji Uzdatniania Wody[13].
Wieża obecnie pełni rolę zbiornika buforowego[1], działa jako zbiornik retencyjny i przeciwpożarowy oraz stabilizuje ciśnienie w sieci wodociągowej[4].
Inne zastosowania[edytuj | edytuj kod]
Na zbiorniku zamontowane są anteny sieci komórkowej – Stacja bazowa 56144 Tarnobrzeg Przywiśle. Wnioski o wydanie decyzji środowiskowej wystosowane były w 2007 r.[14][15][16], a w 2011 r. dokonano instalacji[17].
W 2009 r. informowano o pomyśle urządzenia kawiarni na tarasie wieży. Operator wieży nie widział przeciwwskazań, jednak zwrócił uwagę, że potencjalny inwestor musiałby dostosować obiekt do takich potrzeb, co wiązałoby się m.in. z budową windy zewnętrznej, ogrodzeniem tarasu i zapewnieniem odpowiedniego zaplecza[4][6].
W 2016 r. zapowiadano, że wieża zostanie pomalowana na czerwono i będzie służyć jako reklama powstałego w Tarnobrzegu sklepu Media Markt[18], co nie doszło to do skutku[19].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Tarnobrzega [online], 14 września 2017, s. 67 [dostęp 2023-04-12] .
- ↑ Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Tarnobrzega na lata 2016–2023 [online], s. 130 [dostęp 2023-04-12] .
- ↑ Małgorzata Łoś , Tarnobrzeg [online], wiezecisnien.eu [dostęp 2023-04-12] .
- ↑ a b c d e f Klaudia Tajs , Kawiarnia na wieży ciśnień w Tarnobrzegu? Trzeba znaleźć inwestora [online], Nowiny24, 28 października 2009 [dostęp 2023-04-12] (pol.).
- ↑ a b c d e f g Specyfikacja istotnych warunków zamówienia (SIWZ) dla postępowania o udzielenie zamówienia przeprowadzanego w trybie przetargu nieograniczonego na „usługę objęcia ochroną ubezpieczeniową mienia Tarnobrzeskich Wodociągów Sp. z o.o.” [online], BIP Tarnobrzeskie Wodociągi Sp. z o.o., 9 lipca 2012 [dostęp 2023-04-13] (pol.).
- ↑ a b c Konferencja na wysokości, „Tygodnik Nadwiślański”, Wydawnictwo Samorządowe, 29 października 2009, s. 7 [dostęp 2023-04-12] .
- ↑ 40 lat minęło, „Tygodnik Nadwiślański”, 10 czerwca 1999 [dostęp 2023-04-12] .
- ↑ 30 lat tarnobrzeskich budowlanych, „Siarka” (39), Kopalnia i Zakłady Przetwórcze Siarki „Siarkopol” w Tarnobrzegu, 3 października 1989 [dostęp 2023-04-12] (ang.).
- ↑ Z. Motek , Jeszcze raz o wodzie, „Siarka”, Kopalnia i Zakłady Przetwórcze Siarki „Siarkopol” w Tarnobrzegu, 7 stycznia 1972 [dostęp 2023-04-12] .
- ↑ Prezydent Miasta Tarnobrzega ogłasza przetarg nieograniczony pn. „Ubezpieczenie mienia i odpowiedzialności cywilnej Gminy Tarnobrzeg, jednostek organizacyjnych i Spółek Miejskich” [online], www.tarnobrzeg.eobip.pl, 19 grudnia 2018 [dostęp 2023-04-14] .
- ↑ Załącznik nr 8 do SIWZ – Wykaz jednostek i mienia do ubezpieczenia [online], Biuletyn Informacji Publicznej miasta Tarnobrzega, 19 grudnia 2018 [dostęp 2023-04-14] .
- ↑ Dorota Kozioł , Tadeusz Zych , Temat – rzeka, „Siarka”, Kopalnia i Zakłady Przetwórcze Siarki „Siarkopol” w Tarnobrzegu, 19 lipca 1991, s. 4 [dostęp 2023-04-12] (ang.).
- ↑ Antoni Sikoń , Ewa Hoszowska , Barbara Paradowska , Procesy modernizacyjne technologii uzdatniania wody wodociągowej dla miasta Tarnobrzega na przestrzeni lat 2004–2020 [online], Tarnobrzeskie Wodociągi Sp. z o.o., s. 14 [dostęp 2023-04-13] (pol.).
- ↑ Obwieszczenie o wszczęciu postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia polegającego na rozbudowie stacji bazowej telefonii komórkowej Tarnobrzeg_56144_Przywiśle [online], www.tarnobrzeg.eobip.pl, 16 kwietnia 2007 [dostęp 2023-04-13] .
- ↑ Obwieszczenie – wystąpienie o uzgodnienie decyzji środowiskowej dla Stacji Bazowej Tarnobrzeg Przywiśle [online], www.tarnobrzeg.eobip.pl, 15 maja 2007 [dostęp 2023-04-13] .
- ↑ Ogłoszenie o wniosku i raporcie dot. rozbudowy stacji bazowej telefonii komórkowej Tarnobrzeg_56144_Przywiśle [online], www.tarnobrzeg.eobip.pl, 16 kwietnia 2007 [dostęp 2023-04-13] .
- ↑ Zgłoszenie stacji bazowej telefonii komórkowej operatora Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. 02-222 Warszawa, Al. Jerozolimskie 181 – Stacja 56144 Tarnobrzeg przy Wiśle; Tarnobrzeg, ul. Rusinowskiego 3 [online], 24 czerwca 2011 [dostęp 2023-04-13] .
- ↑ Otwarcie z prezentami, „Tygodnik Nadwiślański”, 1825 (18), Wydawnictwo Samorządowe, 3 maja 2016 [dostęp 2023-04-12] .
- ↑ Kamil Robuta , Znikają z Tarnobrzega, „Tygodnik Nadwiślański”, 4 (2072), Wydawnictwo Samorządowe, 2021, s. 8 [dostęp 2023-04-12] .