Wielkie derby Lwowa

Wielkie derby Lwowa

19. Wielkie Derby Lwowa: fragment pomeczowej relacji prasowej w Przeglądzie Sportowym, 1929 r.
Miasto lub region	Lwów
Zespoły	Pogoń Lwów Czarni Lwów
Pierwszy mecz	1907
Liczba meczów	28
Najwięcej zwycięstw	Pogoń Lwów (8)
Ostatni mecz	25 czerwca 1933: Pogoń – Czarni 2:1
Następny mecz	–
Liczba wygranych	Pogoń: 8 remisów: 4 Czarni: 2
Pogoń Lwów Czarni Lwów

Wielkie derby Lwowa – derby piłkarskie rozgrywane pomiędzy Pogonią Lwów i Czarnymi Lwów. Jedna z najbardziej prestiżowych, popularnych oraz najstarszych rywalizacji derbowych w polskiej piłce nożnej przed wybuchem II wojny światowej, porównywalna jedynie z derbami Krakowa. W polskich rozgrywkach ligowych i mistrzowskich rozegrane 25 razy: 14-krotnie w Lidze i 11-krotnie w Klasie A.

Kluby

Pogoń i Czarni były najsilniejszymi klubami piłkarskimi we Lwowie, jednymi z najstarszych polskich klubów (starsza była jedynie Lechia Lwów) oraz współzałożycielami Związku Polskiego Piłki Nożnej w 1911, Polskiego Związku Piłki Nożnej w 1919 i polskiej Ligi w 1926.

Porównanie klubów
Pogoń Lwów		Czarni Lwów
1904 (trzeci najstarszy polski klub)	rok założenia	1903 (drugi najstarszy polski klub)
4	Mistrzostwa Polski	0
13	liczba sezonów w Lidze (na 13 zorganizowanych w latach 1927-1939)	7
5	liczba sezonów w finałach nieligowych mistrzostw Polski (na 5 zorganizowanych w latach 1921-1926)	0
2	Liczba sezonów w mistrzostwach Galicji	1
33.	miejsce w tabeli wszech czasów Ekstraklasy	47.
21 sierpnia 1921	debiut w rozgrywkach o mistrzostwo Polski	3 kwietnia 1927
3 kwietnia 1927	debiut w Lidze
1	królowie strzelców Ligi	1
6	liczba sezonów w klasie A przed utworzeniem Ligi (na 6 zorganizowanych w latach 1920-1926)	6
Park sportowy im. Marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza	stadion (do 1939)	Stadion im. Marszałka Józefa Piłsudskiego
	współzałożyciel PZPN
	współzałożyciel Ekstraklasy
Polonia Bytom, Pogoń Szczecin	kluby inspirowane tradycją klubu (poprzez barwy, herb lub nazwę)	Legia Warszawa

Historia i bilans spotkań

Pierwszy mecz pomiędzy Pogonią i Czarnymi datuje się na 1907. Pierwsze udokumentowane derby Krakowa odbyły się w 1908, co czyni derby Lwowa prawdopodobnie najstarszymi polskimi popularnymi derbami. W 1912 w zapasach kwalifikacyjnych o I klasę organizowanych przez Związek Polski Piłki Nożnej rozegrano pierwsze derby w ramach struktur FIFA. Mecz się zakończył remisem 2:2. 6 czerwca 1920 rozegrano pierwsze wielkie derby Lwowa w oficjalnych rozgrywkach w II Rzeczypospolitej. Pogoń zwyciężyła 3:1. Była to dla obu klubów inauguracja zmagań w polskich rozgrywkach – we lwowskiej Klasie A. W 2. kolejce nowo utworzonej Ligi, 10 kwietnia 1927, na stadionie Czarnych rozegrano natomiast premierowe ligowe derby, które zakończyły się sukcesem gospodarzy (3:1). Jest to zarazem najwyższe ligowe zwycięstwo derbowe Czarnych, najwyższe zwycięstwo Pogoni to 4:0 u siebie z sezonu 1928.

sezon	nr kolejki	nr derbów	pozycje w tabeli	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	wynik
1927	2.	15.	przed			3		5											3:1
			po			3			6
	16.	16.	przed			3								11					3:0
			po			3								11
	koniec sez.						4					9
1928		17.	przed					5		7									4:0
			po				4				8
	28.	18.	przed						6				10						1:1
			po						6		8
	koniec sez.								6		8
1929		19.	przed								8					13			2:0
			po								8		10
		20.	przed							7						13			1:2
			po							7						13
	koniec sez.											9		11
1930		21.	przed							7				11					0:0
			po						6					11
		22.	przed						6			9							0:1
			po						6		8
	koniec sez.									7		9
1931		23.	przed							7			10						2:1
			po						6						12
		24.	przed				4							11					1:1
			po			3								11
	koniec sez.						4						10
1932		25.	przed		2	3													1:0
			po		2			5
		26.	przed		2									11					0:1
			po		2										12
	koniec sez.				2									11
1933		27.	przed	1										6					1:1
			po	1								5
		28.	przed	1						4									2:1
			po	1						4
	koniec sez.				2									11
Legenda:				Pozycja ligowa/zwycięstwo Pogoni								Pozycja ligowa/zwycięstwo Czarnych

W 1931 odbyły się towarzyskie derby Lwowa w Krakowie w ramach obchodów 25-lecia Wisły Kraków.

Po zakończeniu sezonu 1933 derby Lwowa pozostawały drugimi najczęściej rozgrywanymi znaczącymi polskimi derbami po derbach Krakowa. Do końca 1933 r. Pogoń i Czarni spotykały się w oficjalnych rozgrywkach 28-krotnie, a Cracovia i Wisła Kraków 29-krotnie. 28. i 29. derby Warszawy (trzecie najczęstsze wówczas znaczące derby) miały miejsce dopiero w 1945 roku.

rozgrywki	liczba spotkań	zwycięstwa Pogoni	remisy	zwycięstwa Czarnych	bramki
Liga (1927-1933)	14	8	4	2	21:10 dla Pogoni
Klasa A (1920-1926)	11	brak danych
rozgrywki galicyjskie: zapasy kwalifikacyjne o I klasę (1912), Mistrzostwa Galicji (1914)	3	0	1	2	9:6 dla Czarnych

Drużyna Pogoni Lwów przed meczem z Lechią w 1910 r.

W pozostałych, niższych rangą, derbach Lwowa w Lidze brały udział także Lechia Lwów i Hasmonea Lwów. Bilans wszystkich ligowych derbów Lwowa:

Pojedynek		Liczba spotkań	Bilans spotkań	Bilans bramkowy	Najwyższy rezultat
Pogoń Lwów	Czarni Lwów	14	8-4-2	21:10	1928: 4:0 dla Pogoni
Pogoń Lwów	Hasmonea Lwów	4	2-1-1	8:4	1928: 3:0 dla Pogoni
Czarni Lwów	Hasmonea Lwów	4	2-0-2	8:7	1927: 3:0 dla Hasmonei	1928: 3:0 dla Czarnych (wo)
Pogoń Lwów	Lechia Lwów	2	2-0-0	8:1	1931: 5:1 dla Pogoni
Czarni Lwów	Lechia Lwów	2	2-0-0	7:4	1931: 4:2 dla Czarnych

Pozycje ligowe

Derby w hokeju na lodzie

Rywalizacja derbowa między Pogonią a Czarnymi miała miejsce także w polskich rozgrywkach hokejowych. Oba kluby zdobyły po jednym tytule mistrza Polski i były najbardziej utytułowanymi klubami hokejowymi Lwowa. Pierwsze oficjalne derby odbyły się w finale mistrzostw okręgu lwowskiego w 1926, zwyciężyła Pogoń 3:1. Na najwyższym szczeblu rozgrywek – w turnieju finałowym mistrzostw Polski – rozegrane zostały raz: w 1931 roku. Zwyciężyła Pogoń 3:1.