Wielowicz

Wielowicz

wieś
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	sępoleński
Gmina	Sośno
Liczba ludności (III 2011)	192
Strefa numeracyjna	52
Kod pocztowy	89-412
Tablice rejestracyjne	CSE
SIMC	0096365
Położenie na mapie gminy Sośno Wielowicz
Położenie na mapie Polski Wielowicz
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Wielowicz
Położenie na mapie powiatu sępoleńskiego Wielowicz
53°23′24″N 17°36′26″E
Strona internetowa

Wielowicz – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie sępoleńskim, w gminie Sośno.

Podział administracyjny i demografia

Do 1954 r. miejscowość była siedzibą gminy Wielowicz obejmującej w większości obszar obecnej gminy Sośno. W 1955 r. na terenie obecnej gminy powstały trzy gromady: Wielowicz, Sośno i Wąwelno. Gromada Wielowicz powstała z dawnej gminy Wielowicz, w skład której weszły sołectwa: Szynwałd, Wielowicz (z Roztokami), Rogalin i Płosków. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 192 mieszkańców. Jest jedenastą co do wielkości miejscowością gminy Sośno.

Historia

Parafia św. Jakuba Apostoła w Wielowiczu powstała w latach dwudziestych XX wieku. Do tej chwili z powodu małej liczby katolików była kuracją, choć prawdopodobnie przedtem była również parafią. W 1898 r. otworzono lokalny wikariat, do którego dołączono wioski Jastrzębiec i Młynki z parafii Więcbork. Kościół parafialny pod wezwaniem św. Jakuba Apostoła w Wielowiczu jest zabytkiem II klasy. Pierwsze wzmianki kronikarskie pochodzą z 1617 r. W 1652 r. kościół posiadał drewniana wieżę. Dalsza rozbudowa miała miejsce w 1747 r. z fundacji Aleksandra Potulickiego, starosty borzechowskiego. W 1910 r. przedłużono kościół i dobudowano zakrystię. W Karolewie znajduje się wybudowana przez mieszkańców w 1945 r. kaplica Ofiar II Wojny Światowej. Hitlerowcy utworzyli tam jeden z pierwszych obozów na terenie Polski. Podczas ekshumacji zwłok, przeprowadzonej w dniach 11–14 czerwca 1946 roku, odnaleziono szczątki około 1700 pomordowanych mieszkańców Więcborka i okolicznych miejscowości. Corocznie, w pierwszą niedzielę września i w Dzień Zaduszny, sprawowana jest msza w intencji pomordowanych.

Współczesność

Obecnie w Wielowiczu działa filia Biblioteki Gminnej w Sośnie mieszcząca się w dawnym budynku Gromady oraz Świetlica Wiejska i remiza Ochotniczej Straży Pożarnej. Na północ od Wielowicza znajduje się duży kompleks łąk zwany Łąki Mazurskie o powierzchni około 100 ha. Nie jest to obszar formalnie chroniony, ale o dużej wartości przyrodniczej. Jest ostoją ptactwa, głównie żurawia i siedliskiem dzikich zwierząt. Na południe oraz południowy wschód – leży ciąg pagórków pochodzenia polodowcowego zwany ozem Wielowicz–Wielowiczek lub Ozem Galona od nazwiska jego odkrywcy.