Wikipedia:Polwikizm

Polwikizm – termin dotyczący wizji rozwoju/funkcjonowania Wikipedii, określający sposób tworzenia jej zasobów w polskiej wersji językowej, gdzie ze względu na to, że jest ona tworzona w głównej mierze przez osoby mieszkające w Polsce i będące Polakami, nierzadko traktowana jest jako polska (czytaj narodowa) Wikipedia. Polwikizm nie jest jednak w odniesieniu do enwikizmu tylko podkreśleniem swoistego traktowania Wikipedii, tworzącego się w polskiej kulturze. Nie jest to też negowanie wypracowywanych metod i standardów w polskojęzycznej Wikipedii. Polwikizm odnosi się do sytuacji, w których świadomie, bądź nie, zawęża się treści w artykułach tylko do odniesienia sytuacji w Polsce (np. gdy definicje w terminach prawniczych odnoszą się do prawa polskiego) lub neguje się rozwiązania z obcojęzycznych Wikipedii. W tym drugim przypadku (jeśli coś takiego ma miejsce) może rodzić się myślenie zaściankowe. O polonocentryzmie traktuje jedna z głównych zasad Wikipedii.

Przykłady polwikizmu

• POVpol, Polonocentryzm, czyli brak neutralnego podejścia do opisywanych tematów.
  • W hasłach: W niektórych hasłach terminy tłumaczone są w odniesieniu wyłącznie do sytuacji w Polsce. Przykłady fundacja, zbrodnia, doradca ubezpieczeniowy. Uwaga Nie należy ich usuwać w taki sposób, lecz uzupełniać.
  • Na stronach ujednoznaczniających: Solidarność (w skrajnej postaci i tak) – gdy w innych językach mamy tu pojęcie podstawowe
  • Zakładanie, że hasła w polskojęzycznej Wikipedii powinny opierać się tylko na literaturze (źródłach) w j. polskim, co oznaczać może negowanie źródeł obcojęzycznych. Przykłady takich wymogów spotkać można np. w dyskusjach PDA, czy PAnM. W przypadku haseł tłumaczonych z innych Wikipedii (w tym wyróżnionych) pojawia się nieufność do niepolskich wikipedystów, którzy mogli zamieścić źródła w niewłaściwy sposób/nieodpowiednie itd.
  • W skrajnych przypadkach opisywanie historii, polityki itd. w taki sposób, aby Polska i Polacy byli przedstawiani w lepszym świetle niż inne państwa/narody.
  • A także ilustrowanie haseł ogólnych fotografiami związanymi głównie z Polską: synagoga, pomnik, młyn zbożowy itd.
• Odcinanie się od światowego ruchu Wikimedia
  • Negowanie rozwiązań z innych Wikipedii, ponieważ są inne, a tu jest polska Wikipedia. Chociaż krytyczne ujęcie pewnych rozwiązań jest ważne – patrz enwikizm – to wymowa tej strony świadczy o repulsji i może w skrajnych przypadkach wzmacniać postawy ksenofobiczne.
  • W szczególnych przypadkach negowanie wkładu wikipedystów z innych Wikipedii, przykład regulamin PInM "Pod uwagę brane będą jedynie prace stworzone przez wikipedystów aktywnych na polskiej Wikipedii", chociaż użytkownicy innych Wikipedii wykonują bardzo dobre ilustracje, wykorzystywane w polskojęzycznej Wikipedii. Punkt ten powstał w czasach, gdy zdjęcia były ładowane lokalnie i gdy w ten sposób chciano wyróżnić autorów Wikipedii (w odróżnieniu od dzieł w domenie publicznej).

Jak radzić sobie z polwikizmem

• W artykułach, które są wyraźnie polonocentryczne, warto rozbudowywać je o treści w taki sposób, aby odnosić się do realiów globalnych. Jeżeli nie posiadamy w tym zakresie źródeł, wstawić można szablon {{Zasięg geograficzny|polskiej}}). Wygląda on następująco:

• W przypadku, gdy artykuł zawiera inne mankamenty, użyć można szablonu {{Dopracować}} dodając parametr POVpol lub polonocentryzm. Przykład: {{Dopracować|polonocentryzm|linki}} daje

Uwaga Dotyczy to oczywiście haseł ogólnych, szczególnie takich, do których prowadzą linki interwiki i da się je opisać nie tylko z polskiej perspektywy. Hasło o miejscowości w woj. świętokrzyskim raczej nie będzie wymagało opisu z punktu widzenia włoskiego turysty.

• W przypadku obcojęzycznych Wikipedii, warto nawiązywać dobre stosunki. Organizacja Wikimanii w Gdańsku, czy gratulacje i doping dla Włochów, których projekt wyprzedził polskojęzyczną Wikipedię są tego przykładami.

Polskojęzyczna Wikipedia jest dla czytelników polskojęzycznych

Warto mimo wszystko zwrócić uwagę, że ze względu na to, że odbiorcami polskojęzycznej Wikipedii są głównie Polacy i ponieważ przedstawiciele innych narodowości rzadko posługują się tym językiem, a szczególnie, gdy nie mieszkają w Polsce, czytelnik będzie wyszukiwał informacji dot. polskich realiów. Nie oznacza to jednak, ze powinniśmy zawężać jego horyzonty. W przypadku hasła o xxx powinno być one ujęte globalnie, aczkolwiek, jeśli mamy odpowiednie materiały zawsze można napisać sekcję (czasami odrębne hasło) o xxx w Polsce. Z tego też względu należy dbać o jakość haseł pod względem językowych. Pojawiające się kalki językowe nie są korzystne dla języka polskiego, a używanie ich w hasłach Wikipedii prowadzić może do ich upowszechniania. Dotyczy to także interfejsu (ładna kalka, prawda?) polskojęzycznych Wikimediów, ale jednak nie na siłę, by nie wyszło "międzymordzie".

Rozwiązania w Wikipedii pisanej po polsku nie są złe

• Ale nie oznacza, że tylko te rozwiązania są dobre, a na inne powinniśmy patrzeć wyłącznie z odrazą.
• Mimo wszystko nie powinniśmy czuć się jako Wikipedia "gorsza", niezależnie od tego, jakie komentarze znajdziemy w mediach. Oczywiście bycia dumnymi z udziału w tym projekcie nie powinniśmy się wstydzić.

Uwagi końcowe

Problem ten jest bardzo delikatny. Wszelkie postawy skrajne mogą prowadzić do niepotrzebnych kłótni. Włączanie się w tego typu spory nierzadko może powodować, że takie skrajne postawy mogą pojawić się i u nas. Warto wówczas podejść bardziej chłodno i zastanowić się np. co byśmy zrobili, gdybyśmy dobrze znali język dajmy na to grecki, a spór powstałby w greckojęzycznej Wikipedii (el wiki).