Wikipedia:Skarbnica Wikipedii/Wynalazki wieków XVI-XVIII
Prehistoria -- Starożytność -- Średniowiecze -- wieki: XVI-XVIII -- [[Wikipedia:Skarbnica Wikipedii/Wynalazki wieku XI wiek XX -- wiek XXI
Wynalazki wieków XVI-XVIII[edytuj | edytuj kod]
Zobacz Kalendarium wieku XVI -- Kalendarium wieku XVII -- Kalendarium wieku XVIII
Wiek XV i XVI[edytuj | edytuj kod]
- 1500 projekty Leonarda da Vinci
- 1502 zegarek kieszonkowy (Peter Henlein)
- 1535 dzwon nurkowy
- 1540 sztuczna kończyna (Ambroise Paré)
- 1564 w Borrowdale (Anglia) znaleziono czysty grafit
- 1565 ołówek (Konrad Gesner)
- 1570 stenga
- 1582 kalendarz gregoriański
- 1594 muszla klozetowa (John Harington)
- 1590 mikroskop (Zacharias Janssen, Niderlandy)
Wiek XVII[edytuj | edytuj kod]
- 1608 luneta (Jan Lippershey, Zacharias Janssen, Jakub Adrianszoon – Niderlandy)
- 1620 linijka logarytmiczna (Edmund Gunter)
- 1643 Barometr rtęciowy (Evangelista Torricelli), zegar wahadłowy (Christiaan Huygens, A.A.Kochański)
- 1662 barometr wodny (Otto von Guericke)
- 1663 maszyna elektrostatyczna (Otto von Guericke)
- 1668 teleskop zwierciadlany (Isaac Newton, Anglia)
- 1676 wskazówka minutowa w zegarze (Daniel Quare)
- 1680 wskazówka sekundowa w zegarze
- 1681 kociołek parowy z zaworem bezpieczeństwa – szybkowar (Denis Papin)
- 1688 silnik parowy
- 1698 pompa parowa Thomas Savery
- 1700 początki produkcji masowej (Christian Polhem, Szwecja)
- Porcelana
Wiek XVIII[edytuj | edytuj kod]
- 1701 okrętowe koło sterowe
- 1709 saska porcelana z kaolinu (Böttger, Miśnia)
- 1711
- fortepian (Bartolomeo Cristofori, Włochy)
- tłokowa maszyna parowa atmosferyczna, do pompowania wody z kopalni (Thomas Newcomen, Anglia)
- 1714
- trzy podstawowe prawa ruchu ciał (Newton, Anglia)
- termometr rtęciowy (Gabriel Fahrenheit, Amsterdam)
- Kartaczownica Puckle'a (James Puckle)
- 1720 wiertarki do metali i obrabiarki do kół zębatych, teodolit (J. Sisson)
- 1727 pierwsze fotografie (Joseph Nicéphore Niépce, Francja)
- 1729 soczewka achromatyczna (Hall, Anglia).
- 1731
- 1732 maszyna parowa do napędu maszyn obrotowych (Thomas Newcomen, Darby, Anglia)
- 1733
- mechaniczne czółenko tkackie (John Kay, Anglia)
- wózek dziecięcy (Wiliam Kent, Anglia)
- Elektromagnetyczny telegraf igiełkowy (Carl Friedrich Gauss i Wilhelm Weber, Getynga)
- 1735
- chronometr (John Harrison)
- wynalezienie wysokiej jakości koksu do wytopu wielkopiecowego (Abraham Darby II, Anglia)
- pierwszy system klasyfikacji roślin (Linneusz, Szwecja)
- 1737 Pierwszy elektryczny telegraf (Charles Wheatstone oraz William Fothergill Cooke, Anglia)
- 1738
- szyna żelazna (Whitehaven Colliery)
- tramwaj konny (Whitehaven, Anglia)
- 1741
- początki mechanicznego przędzenia (Paul Wyatt, Anglia)
- pierwszy most łańcuchowy nad rz. Tees (Anglia)
- 1742 ustalenie skali temperatur na podstawie zamarzania i wrzenia wody, skala Celsjusza (Anders Celsius, Szwecja)
- 1745 butelka lejdejska (Ewald Jürgen Georg von Kleist, Prusy)
- 1750 pierwsza prosta turbina wodna (J.A. Segner)
- 1752 piorunochron (Benjamin Franklin)
- 1754 pierwsza walcownia żelaza (H. Cort)
- 1756 cement hydrauliczny (John Smeaton, Anglia)
- 1757 oktant (John Campbell, Anglia}
- 1759 chronometr morski (John Harrison, Anglia)
- 1760 pierwsze kopalnie węgla kamiennego w Polsce
- 1761 maszyna do urobku węgla (M. Menzies, Anglia)
- 1763
- pierwsze puzzle (John Spilsbury, Anglia)
- pierwsze wrotki (James Plimpton, Belgia)
- 1764 przemysłowa przędzarka mechaniczna (James Hargreaves, Anglia)
- 1765 wytaczarka do cylindrów (John Smeaton, Anglia)
- 1766 maszyna parowa użyta do napędu miechów hutniczych
- 1769
- przemysłowa maszyna parowa (James Watt, Birmingham, Anglia)
- warsztat tkacki o napędzie wodnym (Richard Arkwright)
- 1770
- woda sodowa (Joseph Priestley)
- wprowadzenie jednostki mocy koń mechaniczny KM (James Watt, Anglia)
- 1771
- trycykl parowy, pojazd (Nicolas Cugnot, Francja)
- pierwszy pojazd parowy użyty jako ciągnik dział artyleryjskich (Paryż)
- 1773 wprowadzenie do mechaniki pojęcia pary sił (Coulomb, Francja)
- 1774
- 1775
- soczewki dwuogniskowe (Benjamin Franklin)
- pierwsza przędzalnia mechaniczna
- 1776
- łódź podwodna (David Bushnell, USA)
- strugarka do drewna (Hatton, Anglia).
- 1779
- nawijaczka, przędzarka mulejowa 300 wrzecion (Samuel Crompton), Bolton, Anglia
- pierwszy most żeliwny łukowy (Anglia)
- 1780
- stalowa lina (Francja)
- stalowe pióro do pisania (firma Harrison)
- elektryczna zapalniczka (Bazylea, Szwajcaria)
- 1781 ustalenie składu chemicznego wody i powietrza (Cavendish, Anglia)
- 1782 w pełni użyteczna maszyna parowa (James Watt, Anglia)
- 1783
- balon wypełniony ogrzanym powietrzem (bracia Etienne i Jaques Montgolfier, Annonay, Francja)
- pierwsza walcownia (dla kolejnictwa) z walcarkami i innymi maszynami napędzanymi parą (John Wilkinson, Anglia)
- statek parowy z kołem łopatkowym (Denis Papin, Francja)
- 1785 przelot balonem nad kanałem La Manche (Blanchard, Jeffries)
- 1786
- krosno mechaniczne napędzane maszyną parową (Edmund Cartwright, Anglia)
- pierwsza młockarnia (Andrew Meikle, Szkocja)
- wyprodukowano blachę ocynkowaną
- 1788 regulator obrotów maszyny parowej (James Watt, Anglia)
- 1791 projekt turbiny gazowej (Barber, Anglia)
- 1791 telegraf optyczny Claude oraz Ignace Chappe
- 1792
- maszyna do wytwarzania przędzy czesankowej (Edmund Cartwright, Anglia)
- oświetlenie gazowe (Murdoch, Anglia)
- ambulans (baron Dominique Jean Larey, Francja)
- 1793 piła tarczowa (S. Bentham)
- 1794
- pierwsza linia telegrafu optycznego (Chappe, Francja)
- łożysko kulkowe (P. Vaughan)
- 1795 prasa hydrauliczna (Bramah, Anglia)
- 1796
- szczepienia (Edward Jenner)
- litografia (Senefelder, Niemcy)
- pierwsza polska produkcja koksu (Gliwice)
- 1797 pierwszy skok ze spadochronem (Jacques Garnerin, Francja)
- 1799 pierwsza maska przeciwgazowa (Alexander von Humboldt)
- 1800
- ogniwo galwaniczne (Alessandro Volta, Bolonia, Włochy)
- telegraf semaforowy (Claude Chappe)
- promieniowanie podczerwone (Herschel, Anglia)
- pierwsza kosiarka z nożami (R. Mearos, Anglia)
- produkcja masowa z części zamiennych
Wiek XIX[edytuj | edytuj kod]
- 1801 silnik parowy o wysokim ciśnieniu Oliver Evans.
- 1802 parowy holownik rzeczny „Charlotte Dundas” – W.Symington, Wielka Brytania
- 1804
- koparka z silnikiem parowym – O.Evans, St. Zjednoczone
- krosno umożliwiające tworzenie tkanin wzorzystych Joseph Jacquard, Lyon
- 1807 pierwszy udany parostatek Robert Fulton
- 1811 szybkobieżna maszyna drukarska – F.Keoning, Londyn
- 1814 druk gazet przy użyciu maszyny Keoninga
- 1815 wynalezienie lampy górniczej Humphry Davy
- 1816 stetoskop Rene Lennec
- 1819 pierwszy rejs przez Atlantyk parostatku „Savannah” – Nowy Jork – Liverpool
- 1819 tkanina nieprzemakalna Charles Macintosh
- 1823–1830 przędzarka wózkowa 1300 wrzecion – Richard Roberts
- 1824 elektromagnes, William Sturgeon
- 1825 pierwszy eksploatowany dyliżans parowy – G.Gurney, Anglia
- 1825 most wiszący Thomas Telford]], cieśnina Menai
- 1826 fotografia degerotypia - Louis Jacques Daguerre
- 1827 turbina wodna Benoit Fourneyron
- 1829 pierwsza lokomotywa „Rocket” – G.Stephenson, Anglia
- 1830 pierwsza linia kolei żelaznej – G.Stephenson, Anglia
- 1831 odkrycie indukcji elektrycznej – Michael Faraday, Anglia
- 1834 kalkulator mechaniczny Charles Babbage
- 1837 praktyczny telegraf elektromagnetyczny - Samuel Morse, USA
- 1839 pierwsza maszyna parowa w Królestwie Polskim – została uruchomiona na terenie zakładów tekstylnych Ludwika Geyera. Urządzenie to miało moc 60 KM, a uzyskana moc była przenoszona do urządzeń tkackich za pomocą systemu pasów transmisyjnych
- 1842 młot parowy do kucia metali – James Nasmyth, Anglia
- 1845 przemysłowa produkcja ciągników parowych, Anglia
- 1850 orka za pomocą dwóch lokomobili parowych, Anglia
- 1850 łódź podwodna Wilhelm Bauer
- 1851 pierwszy induktor na wysokie napięcie (Heinrich Ruhmkorff, Niemcy
- 1852 prototyp sterowca – balon ze śmigłem napędzanym silnikiem parowym – J.H. Giffard, Francja
- 1852 żyroskop Jean Bernard Léon Foucault
- 1853 lampa naftowa - Ignacy Łukasiewicz, Polska
- 1857 pierwsza winda osobowa z napędem parowym – E.G. Otis, Nowy Jork
- przędzarka obrączkowa [John Thorpie]
- 1857 udoskonalenie wytopu stali, konwertor Henry Bessemer
- 1860 prądnica prądu stałego, Antonio Pacinotti
- 1860 silnik spalinowy, gazowy Etienne Lenoir, Francja
- 1876 telefon - Alexander Graham Bell