Wikipedia:Zapis wyrazów sanskryckich

Postać rzeczownika

Wprowadzenie

Wyrazy polskie , (rozumiane jako te, które występują w słownikach ort. czy j.pol.), gdy stanowią tematy haseł, podajemy w mianowniku liczby pojedynczej ( np. koło, asceta, Światowid ). Nie jest jednak oczywiste, czy jest to najlepsza metoda w odniesieniu do słów pochodzących z języka o nazwie sanskryt. Wyrazy sanskryckie w formie jaką przyjmują dla mianownika l.poj. są często bowiem niezbyt zbieżne z formami , jakie wyraz przyjmuje w dalszych przypadkach.

Zalecenia ogólne

Rozwiązaniem praktycznym jest zapis wyrazów sanskryckich w postaci tematycznej (tematu, rdzenia).

Przykłady

• -m

linga → lingam

karman → karma

Mridanga → en:Mridangam , ri?

ćakra → ćakram (rzecz. rodz. nijakiego)

jantra → jantram

sannjasin → sannjasi

• -n

atman → atma

mahatman → mahatma

Nandin Nandi

swamin → swami

preman - prema

tapaswin, dehin, abhjasin, pudźarin

jogin → jogi

• Przypadek szczególny:

Brahman Brahma (o bogu stwórcy)

brahman - absolut

brahman - bramin

• -t

Hanumant → Hanuman

Bhagawant → Bhagawan

Angiras → Angira

Diw → Djaus

Końcówka rzeczownika - wygłosowe "a"

Wprowadzenie

We współczesnym hindi końcowe "a" (wygłosowe) z pierwowzorów sanskryckich zanika. Istotnym jest więc sprecyzować, czy terminy religijne i filozoficzne, wywodzące się w przeważającej większości z sanskrytu, będziemy zapisywac zgodnie z zasadami transkrypcji sanskrytu.

Zalecenia ogólne

Rozwiązaniem praktycznym jest zapis wyrazów pierwotnie sanskryckich w postaci z samogłoską krótkiego "a" na końcu ostatniej sylaby wyrazów.

Przykłady

• Wyrazy proste:

awatar → awatara

darśan → darśana

prasad → prasada hi:प्रसाद , प्रसादा (कन्नड़) , प्रसादम (तमिल एवं तेलुगु)

tilak → tilaka

nath → natha

śaktipata (śaktipāta) → śaktipatha

• Wyrazy złożone (końcowe "a" wewnątrzwyrazowe):

nathsampradaja → nathasampradaja

Ganeśaćaturthi → Ganeśćaturthi

Dźagannath → Dźagannatha

Końcówka nazwiska - wygłosowe "a"

W tej encyklopedii obowiązuje konsensus na tytułowanie artykułów biograficznych najbardziej znanym imieniem postaci. Oznacza to modyfikację formy końcówki niektórych nazwisk do postaci współczesnej (bez wygłosowego "a"). Przykłady:

Gorakszanatha → Gorakszanath

Dźńaneśwara → Dźńaneśwar

Końcówka rzeczownika - samogłoska "ṛ"

pitry

hotry → hotar

ugatry → ugatar

Sawitry → Sawitar

trl. Tvaṣţṛ → Twasztar

Końcówka rzeczowników -us, -as

manas r.n. → manas

tapas r.n. → tapas

Uććajhśrawas (उच्चैःश्रवस्)

pitras (pitṛ, l.mn.nom. pitraḥ) → pitry

apsaras (l.poj.nom. apsarāḥ, l.podw.nom. apsarasau, l.mn.nom. apsarasaḥ) → apsarasy, apsara

devās (deva r.m., l.poj.nom. devah, l.mn.nom. devāḥ) → dewy, dewa

ghaţas (ghaţaḥ) → ghaty

Angiras → Angira

Końcówka nazw zbiorowych

aświn (l.podw. aświna,āśvinau) → Aświnowie

Liczba mnoga w tytułach dzieł

Zapis stosowany w części polskich publikacji różni się od oryginału w przypadku pewnej liczby dzieł. Wprowadzono końcówkę liczby mnogiej "y" w miejsce "a":

Weda

Jogasutra

Tantra (pisma tantryzmu: śaktyjskiego, dźinijskiego, buddyjskiego)

Zobacz też

• Wikipedia:Transkrypcja sanskrytu
• Wikiprojekt:Hinduizm/RO