Wikiprojekt:Filmy/Propozycja standardu artykułu filmowo-telewizyjnego

Pamiętaj, że przy tworzeniu artykułu o filmie, serialu lub programie telewizyjnym obowiązują zasady i zalecenia ogólne Wikipedii, takie same dla wszystkich artykułów. To od autora artykułu wymagane jest wykazanie encyklopedyczności i wskazanie wiarygodnych i rzetelnych źródeł za pomocą przypisów w artykule. Przed rozpoczęciem pisania artykułu o filmie, serialu czy programie telewizyjnym upewnij się: czy dany temat jest encyklopedyczny, czyli na tyle zauważalny, by mógł być opisany w encyklopedii; zgromadź źródła i oceń ich wiarygodność, sprawdź czy spełniają kryteria weryfikowalności; zastanów się, jak artykuł ma zostać nazwany; zapoznaj się ze strukturą artykułu i sprawdź, jakich błędów unikać.

Encyklopedyczność[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też: Wikipedia:Encyklopedyczność.

Wikipedia nie jest katalogiem, a tym bardziej bazą filmów, seriali czy programów telewizyjnych. Nie każdy opisywany temat jest encyklopedyczny. Szczegółowe kryteria encyklopedyczności dla filmów, seriali telewizyjnych i programów telewizyjnych nie zostały ustalone. Wyjątek stanowią odcinki i sezony seriali (zob. Wikipedia:Encyklopedyczność/odcinki telewizyjne). Mimo to można na podstawie ogólnych kryteriów encyklopedyczności wyróżnić najważniejsze czynniki mające na nią wpływ:

Produkcja jest szeroko rozpowszechniana i otrzymała recenzje od dwóch lub więcej znanych krytyków.
Produkcja zapisała się w historii medium, o czym świadczy co najmniej jedno z poniższych:
- Doczekała się co najmniej dwóch publikacji naukowych.
- Została uznana za godną uwagi w plebiscycie przeprowadzonym wśród krytyków filmowych, naukowców i znawców filmowych^[1].
- Doczekała się komercyjnej reedycji lub została pokazana na festiwalu.
- Pojawiła się w dokumencie, programie lub retrospektywie poświęconej historii kina.
Produkcja otrzymała główną nagrodę lub nominację za wybitne osiągnięcia w jakimś aspekcie twórczości.
Produkcja została wybrana do przechowywania w archiwum państwowym^[2].
Produkcja jest przedmiotem zainteresowania naukowców.
Produkcja (w przypadku telewizyjnych) zyskała istotny procent w oglądalności.

W przypadku filmów i seriali telewizyjnych w produkcji, istotne jest, by zostały rozpoczęte zdjęcia do tego filmu lub serialu, co musi być poparte wiarygodnym źródłem. Programy telewizyjne, seriale codzienne, opery mydlane, dokumenty i paradokumenty nie są encyklopedyczne przed ich emisją.

Źródła[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też: Wikipedia:Bibliografia i Wikipedia:Weryfikowalność.

Na encyklopedyczność danego filmu, serialu lub programu mają wpływ źródła i ich jakość. Do wiarygodnych źródeł należą: Książki i czasopisma naukowe, Książki i czasopisma popularnonaukowe, Czasopisma branżowe, Gazety i książki popularne (np. wynurzenia krytyków i reżyserów, wywiady-rzeki) oraz Strony internetowe niebędące czasopismami. Natomiast za nierzetelne i niewiarygodne uznane są bazy internetowe tworzone przez społeczności, Fandom Wiki i magazyny lub strony internetowe plotkarskie (chyba że zawierają autoryzowane wywiady). Rzetelne źródła muszą spełniać kryteria weryfikowalności. Zob. Wikiprojekt:Filmy/Źródła, gdzie podane zostały przykłady rzetelnych i nierzetelnych źródeł.

Informacje np. o procesie produkcyjnym można znaleźć w internecie (nie tylko w mediach głównego nurtu typu Onet, Wirtualna Polska), jednak do tych źródeł trzeba podchodzić z pewną ostrożnością. Jeśli masz dostęp do publikacji dokumentujących proces produkcyjny (najlepiej naukowych), zdobądź je – zwłaszcza w przypadku starszych filmów mniej znanych reżyserów o takie szczegóły trudno w formie niedrukowanej. Niekiedy wymagane jest zjawienie się w bibliotece i przeprowadzenie kwerendy czasopism (np. „Filmu”, „Kina”), w których pojawiają się relacje z planu niemożliwe do szybkiego znalezienia w internecie. Sytuację oczywiście ułatwia skorzystanie ze zdigitalizowanych baz typu Filmopedia, Federacja Bibliotek Cyfrowych, Repozytorium Cyfrowe Filmoteki Narodowej (czasem też Google Scholar, gdzie pojawiają się niekiedy treści w wolnym dostępie), jednak z sięgnięciem po książki kluczowe dla tematu trzeba się liczyć. Dotarcie do części recenzji zagranicznych i polskich może ułatwić The Wikipedia Library, szczególnie zaś udostępnione przez nią bazy JSTOR oraz CEEOL (ta druga indeksuje między innymi numery „Kwartalnika Filmowego”). W przypadku filmów obcojęzycznych nie są zalecane źródła internetowe w języku polskim, gdyż mogą zakłamywać podane informacje. Na pewno trzeba podchodzić do nich z ostrożnością i weryfikować źródło, na które się powołują.

O ile to możliwe, przy uźródławianiu artykułów korzystaj z szablonów cytowania ({{Cytuj}}, ewentualnie {{Cytuj stronę}} / {{Cytuj książkę}} / {{Cytuj pismo}}), koniecznie z parametrem odn = tak;
Ujednolić stosowany przez siebie styl cytowania; możesz używać standardu chicagowskiego (z pełnymi przypisami wklejonymi za pomocą tagu <ref>) albo harwardzkiego (w formie Kowalski 2005, za pomocą szablonu {{Odn}});
W sekcji Bibliografia – zwłaszcza stosując styl harwardzki – zamieść tylko publikacje wykorzystane podczas pisania artykułu (nie ma konsensusu dotyczącego bibliografii dodatkowej);
W przypadku stron internetowych dobrze jest zamieścić w przypisach linki do ich zarchiwizowanych odpowiedników w archiwach takich jak Internet Archive oraz Archive.today (parametry archiwum i zarchiwizowano), obecność martwych linków jest niepożądana w artykułach wyróżnionych;
Jeśli opierasz część swych informacji na materiałach filmowych zamieszczonych na YouTubie, mogą one pochodzić tylko z oficjalnych kanałów wytwórni posiadających prawa majątkowe do filmów. Pamiętaj, żeby przy cytowaniu materiałów filmowych dokonać transkrypcji materiału z użyciem parametru cytat =, co ułatwi weryfikację treści wideo.

Nazwa artykułu[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też: Wikipedia:Nazewnictwo artykułów i Wikipedia:Strona ujednoznaczniająca.

W nazewnictwie artykułu używamy oficjalnego polskiego tytułu filmu, serialu, odcinka serialu lub programu telewizyjnego, w przypadku braku takowego, używamy tytułu oryginalnego. W przypadku produkcji, której tytuł oryginalnie nie jest zapisywany alfabetem łacińskim, stosujemy się w nazwie artykułu do zasad polskiej transkrypcji danego alfabetu. W przypadku wątpliwości odnośnie do prawidłowego tytułu zaleca się skonsultowanie projektu na stronie dyskusji Wikiprojektu Filmy.

Dookreślanie nazwy artykułu[edytuj | edytuj kod]

Jeśli istnieje już artykuł niefilmowy z tytułem filmu, dla którego chcesz utworzyć artykuł, ujednoznacznij i użyj (film) w nazwie artykułu: Tytuł filmu (film).
Jeśli istnieje już artykuł filmowy z tym samym tytułem filmu, dla którego chcesz utworzyć artykuł, w nazwie hasła użyj (film ROK): Tytuł filmu (film ROK). Przy okazji przenieś już istniejący artykuł i zmień go również na Tytuł filmu (film ROK).
Jeśli istnieje już artykuł nieserialowy z tytułem serialu, dla którego chcesz utworzyć artykuł, ujednoznacznij i użyj (serial telewizyjny) lub (serial animowany) lub (serial dokumentalny), w nazwie artykułu: Tytuł serialu (serial telewizyjny) / Tytuł serialu (serial animowany) / Tytuł serialu (serial dokumentalny).
Jeśli istnieje już artykuł serialowy z tym samym tytułem serialu, dla którego chcesz utworzyć artykuł, w nazwie hasła użyj (serial telewizyjny ROK) lub (serial animowany ROK) lub (serial dokumentalny ROK): Tytuł serialu (serial telewizyjny ROK) / Tytuł serialu (serial animowany ROK) / Tytuł serialu (serial dokumentalny ROK). Przy okazji przenieś już istniejący artykułu i zmień go również na Tytuł serialu (serial telewizyjny ROK) / Tytuł serialu (serial animowany ROK) / Tytuł serialu (serial dokumentalny ROK).
Jeśli istnieje już artykuł o tej samej nazwie, co program telewizyjny, dla którego chcesz utworzyć artykuł, w nazwie hasła użyj odpowiedniego gatunku telewizyjnego: Tytuł programu (teleturniej) / Tytuł programu (talk show) / Tytuł programu (talent show) / Tytuł programu (program informacyjny) itd.
Jeśli istnieje już artykuł o tej samej nazwie, co odcinek serialu telewizyjnego, dla którego chcesz utworzyć artykuł, w nazwie hasła użyj (odcinek TYTUŁ SERIALU): Tytuł odcinka (odcinek TYTUŁ SERIALU).
W przypadku artykułów o sezonach serialu, dla którego chcesz utworzyć artykuł, w nazwie hasła użyj (sezon NR): Tytuł serialu (sezon NR), a w przypadku, kiedy są seriale o tym samym tytule i również mają oddzielne artykuły o sezonach (ROK, sezon NR): Tytuł serialu (ROK, sezon NR).

Inne przykłady możliwych sposobów dookreślenia:

Tytuł filmu (film animowany) / Tytuł filmu (film animowany ROK)
Tytuł filmu (film dokumentalny) / Tytuł filmu (film dokumentalny ROK)
Tytuł filmu (film krótkometrażowy) / Tytuł filmu (film krótkometrażowy ROK)
Tytuł filmu (KRAJ film) / Tytuł filmu (KRAJ film ROK) (np: Tytuł filmu (brytyjski film) / Tytuł filmu (brytyjski film 2021))
Tytuł serialu (KRAJ serial telewizyjny) / Tytuł serialu (KRAJ serial animowany) / Tytuł serialu (KRAJ serial dokumentalny) / (KRAJ serial telewizyjny ROK) / Tytuł serialu (KRAJ serial animowany ROK) / Tytuł serialu (KRAJ serial dokumentalny ROK)
Tytuł programu (KRAJ teleturniej) / Tytuł programu (KRAJ talk show) / Tytuł programu (KRAJ talent show) / Tytuł programu (KRAJ program informacyjny)

Dookreślenie: Tytuł serialu (serial) / Tytuł serialu (serial ROK) stosowane jest wyłącznie dla seriali kinowych popularnych do ok. połowy XX wieku.

Zapis tytułu w artykule[edytuj | edytuj kod]

W nagłówku filmu / serialu / programu / odcinka zapisujemy, używając pogrubienia: Tytuł, a dla obcojęzycznych z polskim tytułem: Tytuł (oryg. Tytuł).
W nagłówku sezonu zapisujemy tytuł serialu, używając pogrubienia i kursywy: Tytuł.
Wewnątrz artykułów tytuły filmów / seriali / programów zapisujemy, używając kursywy: Tytuł.
Wewnątrz artykułów tytuły odcinków zapisujemy, używając cudzysłowu: „Tytuł”^[3].

Informacje, które nie powinny się znaleźć w artykule[edytuj | edytuj kod]

Ciekawostki. O ile to możliwe, powinny być zintegrowane z resztą artykułu (np. ciekawostki dotyczące procesu produkcyjnego powinny znaleźć się w sekcji Produkcja, o ile są to informacje encyklopedyczne); w przeciwnym razie należy je usunąć z artykułu.
Informacje o wersji polskiej (z wyłączeniem głównej obsady). Zwłaszcza w przypadku zagranicznych filmów i seriali familijnych oraz animowanych zamieszczanie WYŁĄCZNIE informacji o polskim dubbingu bądź lektorze – chyba że dotyczą głównej obsady – jest wysoce niepożądane. Do dokumentacji dubbingu polskiego służy portal Dubbingpedia. W Wikipedii pierwszeństwo ma informacja o aktorach z oryginalnej wersji językowej.
Dane o emisji telewizyjnej. Wikipedia nie pełni funkcji programu TV polskich czy zagranicznych stacji telewizyjnych, więc informacje o terminie emisji filmu na kanałach TV bądź w serwisach VOD powinny zostać usunięte (chyba że premiera filmu odbyła się właśnie w telewizji/VOD). W przypadku seriali i programów telewizyjnych podajemy w artykule jedynie informacje o jego oryginalnej emisji oraz informację o pierwszej emisji Polsce w przypadku produkcji zagranicznych. Należy pamiętać, że w przypadku niektórych produkcji dozwolone jest podanie dostępności w serwisie VOD, jeżeli jest ono traktowane na równi z wydaniem na nośniku fizycznym. Nie podajemy godziny emisji produkcji zagranicznych w polskich kanałach telewizyjnych. Dozwolone jest podanie oryginalnej godziny emisji serialu lub programu telewizyjnego, jeżeli istnieje związek pomiędzy godziną emisji, a oglądalnością i ma ona wpływ na jego przedłużenie lub anulację.
Flagi w infoboksie. Po długiej dyskusji w Kawiarence ustalono, że w infoboksach dotyczących filmów i seriali telewizyjnych nie powinny się znajdować flagi, ze względu na zaśmiecanie tychże infoboksów. Decyzją ze stycznia 2022 roku usunięto wszelkie flagi z infoboksów filmowo-serialowych i tego powinniśmy się trzymać.
Zbyt szczegółowe streszczenie (tj. streszczenie nie może dominować w artykule filmowym, nie streszczenie jest tu ważne). Zgodnie z zasadą WP:NIEŁAD: „Artykuły Wikipedii dotyczące świata fikcji powinny zawierać odniesienia do świata realnego i uźródłowione analizy wpływu nań oraz prezentować osiągnięcia, odbiór, czy też znaczenie historyczne takiego dzieła, a nie tylko być streszczeniem jego fabuły. Streszczenie takie może być wstępem albo odniesieniem dla szerszego ujęcia sprawy”.

Struktura artykułu[edytuj | edytuj kod]

Poniżej znajdują się listy elementów artykułów, które powinny znaleźć się docelowo w haśle. Kolejność sekcji w tabeli jest kolejnością sugerowaną sekcji w artykule. Plusem zaznaczono elementy obowiązkowe dla artykułów, które mają być nominowane do wyróżnienia, w zależności od rodzaju dzieła.

Filmy[edytuj | edytuj kod]

Elementy artykułu	Obowiązkowe (film fabularny, w tym animacje mainstreamowe)	Obowiązkowe (film dokumentalny)	Obowiązkowe (film eksperymentalny, w tym animacje awangardowe)	Nadobowiązkowe (wszystkie filmy)
Infobox	+	+	+
Nagłówek	+	+	+
Streszczenie	+
Treść filmu		+	+
Obsada	+
Produkcja	+	+	+
Muzyka				+
Promocja				+
Upowszechnienie	+	+	+
Odbiór	+	+	+
Analizy i interpretacje				+
Znaczenie				+
Kontynuacje				+
Sekcje końcowe	+	+	+

Seriale telewizyjne[edytuj | edytuj kod]

Elementy artykułu	Obowiązkowe (serial wielosezonowy – fabularny, animowany)	Obowiązkowe (serial jednosezonowy / miniserial / sezon serialu – fabularny, animowany)	Obowiązkowe (telenowela / opera mydlana / telenowela dokumentalna / serial paradokumentalny)	Obowiązkowe (odcinek serialu)	Nadobowiązkowe (wszystkie seriale)
Infobox	+	+	+	+
Nagłówek	+	+	+	+
Streszczenie	+		+	+
Obsada	+	+	+	+
Emisja	+	+	+	+
Przegląd sezonów	+		+
Lista odcinków	+	+
Produkcja	+	+	+	+
Muzyka					+
Promocja					+
Odbiór	+	+	+	+
Analizy i interpretacje					+
Znaczenie					+
Kontynuacje					+
Sekcje końcowe	+	+	+	+

Programy telewizyjne[edytuj | edytuj kod]

Elementy artykułu	Obowiązkowe (program / serial dokumentalny)	Obowiązkowe (teleturniej)	Obowiązkowe (reality show / talent show)	Obowiązkowe (program informacyjny / publicystyczny / talk show)	Nadobowiązkowe (wszystkie programy)
Infobox	+	+	+	+
Nagłówek	+	+	+	+
Charakterystyka programu / Treść serialu	+	+	+	+
Zasady programu		+	+
Obsada	+	+	+	+
Emisja	+	+	+	+
Przegląd sezonów	+	+	+	+
Lista odcinków	+
Produkcja	+	+	+	+
Promocja					+
Odbiór	+	+	+	+
Analizy i interpretacje					+
Znaczenie					+
Kontynuacje					+
Sekcje końcowe	+	+	+	+

Charakterystyka sekcji[edytuj | edytuj kod]

W przypadku, gdy dla danej sekcji dostępna jest niewielka ilość informacji, która uniemożliwia jej wyodrębnienie, włączamy ją do innej, np. Muzykę do Produkcji, a Marketing do Dystrybucji.

Infobox[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też: Pomoc:Infoboks.

Podstawowe informacje dotyczące filmu, serialu lub programu (takie jak tytuł, rok produkcji, nazwiska osób z ekipy filmowej, kraj produkcji) powinny być umieszczone w infoboksie. Szczegóły, jak to zrobić, znajdują się w dokumentacji szablonów:

{{Film infobox}},
{{Serial infobox}},
{{Sezon serialu telewizyjnego infobox}} (choć w tym przypadku dopuszczalne jest używanie też szablonu {{Serial infobox}}),
{{Odcinek serialu infobox}},
{{Program telewizyjny infobox}}.

Nagłówek[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też: Chciwość (film 1924).

Nagłówek służy odpowiedniemu streszczeniu dalszej treści artykułu i tak powinien być traktowany. W przypadku artykułów o filmach, serialach i programach częstym nadużyciem jest wklejanie w nagłówkach informacji o plenerach, najnowszych wiadomości medialnych i innych ciekawostek, które powinny się znaleźć w dalszej treści artykułu. Zamiast tego w nagłówku powinny zostać zawarte następujące informacje:

Definicja: tytuł (jeśli jest zagraniczny, wpisanie oryginalnej nazwy), możliwie najdokładniej określony gatunek, rok ukończenia produkcji oraz data premiery lub emisji, nazwisko reżysera i scenarzysty / twórcy serialu i showrunnera; jeśli to producent jako osoba odgrywał znaczącą rolę w produkcji (jak np. David O. Selznick w Przeminęło z wiatrem), wypada dołączyć także jego nazwisko.
Dalsza część nagłówka: zwięzły opis fabuły, czasu i miejsca akcji, wskazanie głównych aktorów; zwięzły opis warunków produkcji (studio/wytwórnia, wskazanie udziału wybranych członków ekipy filmowej); ogólny odbiór, wskazanie głównych nagród bądź dochodów.

Streszczenie[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też: Popiół i diament (film) i Daredevil (serial telewizyjny).

Jeśli opisujesz film fabularny lub odcinek serialu, dobrze jest streścić wydarzenia przedstawione na ekranie z użyciem źródeł. Nie obawiaj się spoilerów – artykuły na Wikipedii mają charakter przeglądowy docelowo porównywalny z opracowaniami dzieł literackich. Dobre streszczenie fabuły nie powinno być ani zbyt krótkie, ani zbyt rozległe. Na pewno nie może ograniczać się do omówienia początku filmu lub odcinka, albowiem wartość informacyjna docelowego artykułu byłaby w tym przypadku znikoma. Przy streszczaniu fabuły warto uważać na to, żeby nie podawać zbyt dużej liczby szczegółów. Nie podajemy własnych interpretacji poszczególnych scen; nie używamy zwrotów mających charakter oceniający.

Do redakcji streszczenia zalecamy wykorzystanie źródeł wtórnych. Jak wynika z kilku dyskusji na ten temat (1, 2, 3, 4, 5), kwestia ta była burzliwie dyskutowana. Najnowsza dyskusja z 2022 roku (nr 5) zakończyła się brakiem konsensusu w tej sprawie, w związku z czym brak źródeł innych niż sam film może być podstawą do odmowy przyznania wyróżnienia. Dlatego zalecamy w razie potrzeby okrojenie sekcji do informacji dotyczących fabuły, które już zostały opublikowane w źródłach wtórnych. W przypadku braku możliwości uźródłowienia informacji dot. szczegółów fabularnych (np. zakończenia) dopuszczalne jest zastosowanie szablonu {{Cytuj}}, ale należy możliwie go zastąpić, gdy znajdą się niezależne źródła.

Sekcję „Streszczenie” wykorzystujemy również w przypadku seriali wielosezonowych, jednak wtedy w tej sekcji omawiamy w jednym lub kilku zdaniach poszczególny sezon, do opisania streszczenia całości służy lista odcinków.

Treść filmu / serialu[edytuj | edytuj kod]

Jeśli opisujesz film / serial dokumentalny lub eksperymentalny, ogranicz się do wskazania głównej tematyki filmu lub serialu. W przypadku filmu lub serialu dokumentalnego możesz na przykład opisać (z uwzględnieniem źródeł), do czego twórcy próbują przekonać widza za pomocą środków perswazyjnych czy też toku prowadzonej narracji. Natomiast w przypadku filmu eksperymentalnego, jeśli nie jesteś w stanie dociec, jaką fabułę opowiada dzieło filmowe, możesz ograniczyć się do wskazania stylu reżyserskiego (przykładowo, dzieła pierwszej awangardy francuskiej – surrealistyczne i dadaistyczne – nie dadzą się opowiedzieć w formie streszczenia; możesz za to wskazać środki filmowe, z jakimi eksperymentowali twórcy).

Charakterystyka programu[edytuj | edytuj kod]

Podajemy tutaj opis programu telewizyjnego, na czym on polega, czym się charakteryzuje, jego stałe elementy lub punkty; tematykę, którą porusza.

Zasady programu[edytuj | edytuj kod]

Programy typu teleturnieje, reality show i talent show posiadają ściśle określone reguły i zasady, które powinny być opisane na postawie wiarygodnych źródeł.

Obsada[edytuj | edytuj kod]

W tej kwestii podajemy role aktorskie, możliwie w następującej kolejności:

Dla filmów

główna obsada (forma wypunktowania lub ewentualnie tabeli);
pozostałe role istotne dla fabuły filmu (forma prozy lub wypunktowania);
role cameo (nieistotne dla fabuły, np. Stan Lee w filmach Marvela, Elon Musk w Iron Man 2).

Dla seriali

główna obsada (forma wypunktowania lub ewentualnie tabeli);
drugoplanowa, dla ról gościnnych, gdzie aktor zagrał w co najmniej 3 (dla sezonu składającego się z maksymalnie 10 odcinków) lub 4 odcinkach (dla sezonu składającego się z więcej niż 11 odcinków) (forma wypunktowania lub ewentualnie tabeli);
gościnne (poniżej 3 lub 4 odcinków), istotne dla fabuły filmu (forma prozy lub wypunktowania lub ewentualnie tabeli);
role cameo (nieistotne dla fabuły, np. Stan Lee w serialach Marvela, Pat Kiernan w Daredevil (sezon 1)).

W przypadku seriali antologicznych z odrębnymi historiami w obrębie odcinków obsadę poszczególnych odcinków umieszczamy w Liście odcinków (np.: A gdyby…? (sezon 1)).

Dla programów

prowadzący program;
jurorzy;
uczestnicy i wyniki w przypadku talent show i niektórych reality show;
stali komentatorzy;
stali reporterzy.

W przypadku, gdy głos postaci (czy to w filmie lub serialu fabularnym, czy animowanym) jest dubbingowany, uwzględniamy członków obsady z oryginalnej wersji dźwiękowej, ewentualnie dubbing polski tylko w przypadku postaci głównych utworu (dla seriali można też uwzględnić role drugoplanowe). Jeśli obsada jest względnie długa i korzystamy z listy wypunktowanej, wklejamy ją w szablon {{Układ wielokolumnowy}} z parametrem szerokość=300px, co zapewni poprawne działanie kolumn zarówno w przeglądarkach desktopowych, jak i mobilnych. Zalecane jest jednak – o ile to możliwe – krótkie scharakteryzowanie roli odgrywanej przez danego aktora.

Produkcja[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też: Psychoza (film) i Loki (sezon 1).

W tej sekcji podajemy proces tworzenia filmu, serialu lub programu, począwszy od prac przygotowawczych, przez udział reżysera, scenarzystów, producentów i wytwórni, inspiracje twórców, prace nad scenografią i kostiumami, dobór obsady i ekipy filmowej oraz okres zdjęciowy, aż po proces postprodukcji (montaż, efekty specjalne/wizualne), ewentualne istotne problemy podczas produkcji.

Docelowo sekcja o produkcji powinna zastąpić sekcję „Ciekawostki / Informacje dodatkowe” itd.; zawarte w niej anegdoty powinny zostać zintegrowane tak, aby odzwierciedlały faktyczne trudności i wyzwania związane z realizacją filmu, nie zaś plotkarskie informacje typu Aktor X na planie dostał czkawki.

Ścieżka dźwiękowa / Muzyka[edytuj | edytuj kod]

Jeśli film, serial lub program zawiera ścieżkę dźwiękową, pożądane jest wspomnienie w formie podsekcji o: autorze muzyki/kompozytorze, kulisach i inspiracji do powstania ścieżki, względnie o procesie nagraniowym oraz formie wydania ścieżki (score, soundtrack lub album koncepcyjny). W sekcji można uwzględnić też informacje o singlach lub teledyskach promujących, ewentualnie o utworach wykorzystanych w filmie lub serialu, które nie pojawiły się w wydaniu ścieżki dźwiękowej. W tej sekcji dobrze byłoby również opisać (najlepiej na podstawie branżowych recenzji) styl zastosowany przez kompozytora, grupę muzyczną lub piosenkarza.

Lista utworów wchodzących w skład ścieżki powinna zostać stworzona z użyciem szablonu {{Lista utworów}} lub {{Lista utworów2}}.

Promocja / Marketing[edytuj | edytuj kod]

W przypadku filmów, seriali i programów o sporym potencjale komercyjnym należy dodać sekcję poświęconą promocji. Powinna ona uwzględniać takie zagadnienia, jak powstanie zwiastunów (ew. informację o ich oglądalności, jeśli jest dostępna), udział twórców i/lub obsady na konwentach, budżet przeznaczony na promocję, udział sponsorów/partnerów promocyjnych, materiały powiązane z promocją (tie-ins; np. książki lub gry powiązane z filmem), kampanie promocyjne i społeczne oraz filmy dokumentujące kulisy powstania. W przypadku seriali zamieszczamy w tej sekcji informacje o uroczystej premierze lub innych specjalnych pokazach przedpremierowych.

Upowszechnienie / Dystrybucja / Wydanie[edytuj | edytuj kod]

W tej sekcji można zawrzeć obecność filmu na festiwalach krajowych i międzynarodowych, a należy przede wszystkim wspomnieć o datach premier w krajach istotnych dla dystrybucji filmu, przesunięciach premiery lub niedopuszczeniu do dystrybucji np. z powodów politycznych. Istotne jest zawarcie w sekcji danych o prapremierze, dacie premiery (kinowej/TV/VOD) oraz dacie wydania na nośnikach w kraju/krajach produkcji i w Polsce. Jeśli film został wydany na kasetach VHS lub płytach DVD i Blu-ray, dobrze byłoby wspomnieć o dacie ukazania się owych wydań oraz o tym, co oprócz samego filmu zawierały nośniki (np. dźwięk wielokanałowy, format, ale też czy to była wersja odrestaurowana, czy zawierała dodatkowe materiały filmowe). Również jeżeli istnieje kilka różnych wersji montażowych filmu (np. poddanych cenzurze czy też odwrotnie – wydanych w pełnej wersji reżyserskiej), trzeba wspomnieć o tym, czym one się różniły między sobą.

Emisja[edytuj | edytuj kod]

W tej sekcji podajemy ogólne informacje dotyczące oryginalnej emisji danego serialu lub programu telewizyjnego oraz informacje o pierwszej emisji w Polsce.

Jeśli serial lub program został wydany na kasetach VHS lub płytach DVD i Blu-ray, dobrze byłoby wspomnieć o dacie ukazania się owych wydań oraz o tym, co oprócz samego serialu / programu zawierały nośniki (np. dźwięk wielokanałowy, format, ale też czy to była wersja odrestaurowana, czy zawierała dodatkowe materiały filmowe). Również jeżeli istnieje kilka różnych wersji montażowych (np. poddanych cenzurze czy też odwrotnie – wydanych w pełnej wersji reżyserskiej), trzeba wspomnieć o tym, czym one się różniły między sobą. W przypadku seriali telewizyjnych można w tej sekcji wskazać stałą obecność w serwisach VOD, jeżeli jest to obecność tzw. na „wyłączność”.

Przy serialach i programach wielosezonowych wskazane jest zamieszczenie w niej Przeglądu sezonów w formie tabeli. (np: Daredevil (serial telewizyjny)#Przegląd sezonów).

Lista odcinków[edytuj | edytuj kod]

W tej sekcji zamieszczamy listę odcinków serialu za pomocą tabeli z wykorzystaniem:

W przypadku bardzo długich list odcinków seriali należy je wyodrębnić do oddzielnego artykuł nazwanego Lista odcinków serialu TYTUŁ SERIALU lub Lista odcinków serialu TYTUŁ SERIALU (ROK).

Odbiór[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też: Podwójne życie Weroniki.

W tej sekcji z kolei dowodzimy, jak krytycy i publiczność z kolei przyjmowali dany film, serial lub program w momencie powstania oraz jak reagują nań obecnie. Tu należy się kilka uwag. Jeśli masz dostęp do danych o oglądalności lub przychodów z jego dystrybucji, warto je zawrzeć w artykule. Najczęściej dane o oglądalności filmów kinowych można znaleźć na portalach takich jak Box Office Mojo, JP-Box Office oraz The Numbers; w przypadku telewizji i streamingu takich danych dostarcza np. agencja Nielsen, aczkolwiek w tym przypadku dobrze byłoby skorzystać z serwisów cytujących ową agencję. Jeśli masz sprzeczne dane z wielu źródeł, dobrze byłoby poinformować czytelnika o różnych szacunkach. W przypadku filmów amerykańskich w dystrybucji kinowej można wspomnieć też o ocenach z serwisów zajmujących się pomiarem atrakcyjności filmów CinemaScore i PostTrak.

Recepcja krytyczna (odbiór przez krytyków) zasługuje na kilka uwag. Przede wszystkim zgodnie z zasadą WP:NPOV warto zawrzeć w artykule różne opinie (pozytywne i negatywne). W dobrym tonie byłoby również usystematyzować kwestie, które zaprzątały największą uwagę recenzentów, przy czym w przypadku negatywnych opinii należy podać konkrety dotyczące tego, co budziło największe uwagi. Jeśli krytyk napisze Film X jest do luftu – to za mało. Jeśli krytyk stwierdzi, że Film X pokazuje w złym świetle daną grupę społeczną / zawodzi pod względem zakończenia – to już docieramy do sedna problemu. Możemy zsyntetyzować ogólny odbiór, jednak niepożądaną łatwizną korzystanie jest tutaj z Metacritic czy Rotten Tomatoes; konsensus na temat recepcji krytycznej musi wynikać z doboru źródeł oraz z treści artykułu, nie z ocen we wspomnianych agregatorach (zwłaszcza że są one amerykocentryczne). W przypadku opisywania recepcji krytycznej starszych produkcji należy mieć na uwadze, że dany film / serial mógł być odbierany inaczej w zależności od okresu czasowego, np. negatywnie za czasów premiery, a po latach pozytywnie (np. Coś) lub na odwrót (np. Sto metrów miłości).

Tu dochodzimy do kolejnego problemu – w zależności od głównego kraju produkcji musimy wskazać, jak dany film, serial lub program był odbierany w ojczyźnie. W przypadku polskich produkcji należy udokumentować recepcję krytyczną w Polsce; w przypadku francuskich – we Francji itd. Recenzje w prasie spoza kraju produkcji mogą wprawdzie dowieść odbioru za granicą, jednak mają charakter drugorzędny; co nie oznacza, że są niepożądane. Za niepożądane natomiast należałoby uznać mechaniczne wpisywanie informacji typu Recenzent X wystawił filmowi 3 gwiazdki, recenzent Y zaś – ocenę 8; czytelnik nie zrozumie, co oznacza skala ocen w poszczególnych czasopismach, ponieważ różne portale i czasopisma inaczej ustalają takową skalę.

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też: Ida (film).

Jeśli film, serial lub program był nagradzany i/lub wyróżniany na festiwalach, wypada wspomnieć o owych wyróżnieniach w podsekcji. Nagrody i nominacje dla przejrzystości warto podać w formie tabeli aniżeli listy. Tabela powinna zawierać co najmniej cztery kolumny: rok przyznania nagrody, instytucję nagradzającą twórców filmu, nagrodę/kategorię oraz odbiorcę wyróżnienia. Jeśli nie wiemy, kto konkretnie dostał nagrodę, w kolumnie wpisujemy po prostu nazwę dzieła. W tabeli powinny znaleźć się źródła dokumentujące fakt przyznania nagrody.

Analizy i interpretacje[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też: Eroica (film).

Kolejna proponowana sekcja powinna zgromadzić dotychczasowe odczytania filmu, serialu lub programu w czasopismach i książkach naukowych. W odróżnieniu od periodyków filmowych, które mają wartość publicystyczną, publikacje naukowe umożliwiają odsłonienie kontekstu, w jakim dzieła powstają (uwarunkowań kulturowych, pojęć i koncepcji naukowych). Niezależnie od tego, czy zgadzamy się z daną interpretacją, czy nie, obowiązkiem wikipedysty jest udokumentowanie owych praktyk odbiorczych. W odnalezieniu artykułów analitycznych pomóc może wykorzystanie wyszukiwarek naukowych – ogólnotematycznych (np. Google Scholar, Microsoft Academic Search) bądź tematycznych (BazHum, JSTOR, Polskiej Biblioteki Naukowej). Sekcję w zależności od rozległości analiz można podzielić na oddzielne sekcje, np. poświęcone reprezentacji tożsamości bohaterów, głównemu tematowi poruszanemu przez film, serial lub program.

Znaczenie[edytuj | edytuj kod]

Jeśli film, serial lub program wywarł dalekosiężny wpływ na sztukę filmową lub telewizyjną albo też świat rzeczywisty, warto dodać sekcję dokumentującą jego ciągłe oddziaływanie. W tej sekcji możemy umieścić na przykład, jacy reżyserzy inspirowali się danym dziełem, jakie były jego losy po premierze, jaki nurt/serię/franczyzę zapoczątkował itd. Tu można też umieścić notowania na listach najlepszych filmów, seriali lub programów. W szczególności pożądane są rankingi z prestiżowych czasopism, np. „Sight & Sound”, tudzież instytucji (np. Muzeum Kinematografii w Łodzi, American Film Institute itd.).

Kontynuacje[edytuj | edytuj kod]

Jeżeli film, serial lub program doczekał się kontynuacji (sequeli, prequeli, spin-offów, rebootów, remake’ów), należy o nich wspomnieć, wskazując ich związek z omawianym utworem. W przypadku kontynuacji dopiero zapowiedzianych lub w procesie produkcji unikamy natomiast czasu przyszłego; lepiej napisać, że premiera lub emisja została zapowiedziana na konkretny rok aniżeli że się on ukaże w tym roku (jako że zapowiedzi mogą ulec zmianie).

Sekcje końcowe (Zobacz też, Przypisy, Bibliografia, Linki zewnętrzne)[edytuj | edytuj kod]

W przypadku sekcji końcowych obowiązują ustalenia poczynione na stronie Pomoc:Jak napisać doskonały artykuł#Kolejność i wymagalność sekcji końcowych. Spośród linków zewnętrznych najbardziej pożądane są hiperłącza do baz internetowych, oficjalnych stron filmów, względnie dodatkowych materiałów niewykorzystanych w artykule. Jeśli chcemy dołączyć do artykułu link do pełnej wersji filmu, musimy się upewnić, że pochodzi on z oficjalnego kanału na YouTubie tudzież z serwisu streamingowego (np. VOD.pl) i nie zostanie rychło usunięty.

Artykuły o seriach i franczyzach[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też: Filmowe Uniwersum Marvela.

Współcześnie bardzo dużą popularnością cieszą się franczyzy filmowe, serialowe lub filmowo-serialowe, wcześniej określane jako serie filmowe.

W przypadku takich artykułów korzystamy z infoboksów: {{Film infobox}}, {{Serial infobox}}, {{Program telewizyjny infobox}}.

Sekcjami składowymi artykułów o franczyzach są: Infoboks; Nagłówek; Rozwój, gdzie opisujemy proces kształtowania się serii franczyzy, proces powstawania nazwy itp. (analogicznie do sekcji Produkcja, jednak znacznie mniej szczegółowo); elementy składowe franczyzy w formie list / tabeli: Filmów, Seriali, Programów telewizyjnych, Dokumentów, Książek, Gier komputerowych i Komiksów; Odbiór – ogólny w formie tabeli, np: wyniki finansowe, oceny Metacritic i Rotten Tomatoes, średnia oglądalność seriali / sezonów seriali; Obsada i postaci w formie tabeli; Znaczenie i Sekcje końcowe.

Dzielenie artykułów / listy[edytuj | edytuj kod]

Często rozmiar artykułu wymaga wydzielenia z niego części, a następnie stworzenia osobnego artykułu albo listy.

W przypadku artykułów o filmach możliwe jest

wydzielenie artykułu dotyczącego ścieżki dźwiękowej (najczęściej w przypadku filmów, gdzie album ze ścieżką dźwiękową spełnia kryteria encyklopedyczności);
wydzielenie listy nagród i nominacji danego filmu, nazwa listy: Lista nagród filmu TYTUŁ.

W przypadku seriali telewizyjnych możliwe jest

wydzielenie listy odcinków, nazwa listy: Lista odcinków serialu TYTUŁ lub Lista odcinków serialu TYTUŁ (ROK)
wydzielenie artykułu dotyczącego ścieżki dźwiękowej (najczęściej w przypadku seriali, gdzie album ze ścieżką dźwiękową spełnia kryteria encyklopedyczności);
wydzielenie listy nagród i nominacji danego serialu, nazwa listy: Lista nagród serialu TYTUŁ;
wydzielenie artykułów o oddzielnych sezonach, nazwa artykułu: TYTUŁ (sezon 1), TYTUŁ (sezon 2) itd.,
wydzielanie listy postaci serialu, jednak należy pamiętać, że taka lista nie może stanowić jedynie streszczenia fabuły. Równocześnie nie wydzielamy już oddzielnych list dla postaci głównych, drugoplanowych czy gościnnych (tworzymy jedną wspólną listę). Nazwa listy Lista postaci serialu TYTUŁ;
wydzielenie artykułu o odcinku serialu zgodnie z kryteriami zawartymi w Wikipedia:Encyklopedyczność/odcinki telewizyjne.

W przypadku programów telewizyjnych możliwe jest

wydzielenie artykułów o oddzielnych sezonach, nazwa artykułu: TYTUŁ (sezon 1), TYTUŁ (sezon 2) itd.
wydzielenie artykułów o oddzielnych edycjach lokalnych, nazwa artykułu: TYTUŁ (KRAJ)

W przypadku franczyz / serii filmowych możliwe jest

wydzielenie elementów składowych franczyzy w formie list, przykładowe nazwy list: Lista filmów NAZWA FRANCZYZY, Lista seriali telewizyjnych NAZWA FRANCZYZY, Lista komiksów NAZWA FRANCZYZY itd.;
wydzielenie listy obsady franczyzy lub serii, nazwa listy: Lista obsady NAZWA FRANCZYZY/SERII;
wydzielenie listy postaci franczyzy lub serii, jednak należy pamiętać, że taka lista nie może stanowić jedynie streszczenia fabuły. Nazwa listy: Lista postaci NAZWA FRANCZYZY/SERII.

Artykuł o postaci

Można stworzyć oddzielny artykuł o postaci filmowej, serialowej lub z franczyzy, jednak również należy pamiętać, że taki artykuł nie może stanowić jedynie streszczenia fabuły.

Dodatkowe materiały źródłowe[edytuj | edytuj kod]

Ilustracje[edytuj | edytuj kod]

Wikipedia jest wolną encyklopedią, dlatego w jej artykułach preferowane są ilustracje nieobjęte majątkowym prawem autorskim. Zdjęcia na wolnej licencji mogą zawierać miejsca kręcenia, zdjęcia z planu oraz zdjęcia obsady i ekipy. Niektóre starsze produkcje filmowe i telewizyjne mogą znajdować się w domenie publicznej, a ich zrzuty ekranu można wykorzystywać w artykułach bez ograniczeń. Starsze produkcje, do których nadal obowiązują prawa autorskie, mogą mieć zwiastuny w domenie publicznej, a zrzuty ekranu z tych zwiastunów mogą być swobodnie wykorzystywane.

W przypadku miejsc, w których kręcone są filmy, seriale lub programy, wolne zdjęcia konkretnych i w większości niezmienionych miejsc mogą ilustrować miejsca wykorzystane w produkcji. Zdjęcia z planu filmowego, pokazujące produkcję w trakcie realizacji, mogą być wykorzystane, jeśli istnieje dowód na to, że zostały udostępnione na odpowiedniej licencji. Obsadę i ekipę, a także wszelkie eksponowane elementy produkcji (takie jak kostiumy czy pojazdy), można sfotografować podczas różnych premier powstałego filmu, serialu lub programu. Jeśli na swobodnie udostępnionych zdjęciach zostaną uwiecznione materiały marketingowe, należy zachować ostrożność, aby nie były one utworami zależnymi.

Kategorie[edytuj | edytuj kod]

Na dole artykułu powinny znajdować się kategorie. Bezwzględnie należy w nich uwzględnić kategorie dotyczące roku, kraju produkcji i gatunku. Kategorie ogólne służą łatwiejszemu przeglądaniu treści Wikipedii. W przypadku biografii członków ekipy filmowej i obsady aktorskiej należy zastosować szablon DEFAULTSORT:Nazwisko, Imię, aby owe hasła były poprawnie sortowane w kategoriach wedle przyjętego standardu.