Wincenty Wiszniewski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wincenty Wiszniewski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1781 lub 1784
Warszawa

Data i miejsce śmierci

13 czerwca 1855
Petersburg

Zawód, zajęcie

astronom

Wincenty Wiszniewski vel Wiśniewski herbu Poraj[1] (ur. 1781 w Polsce[2][a][b], zm. 13 czerwca 1855 w Petersburgu[3]) – polski astronom, pracujący w Rosji.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Uczył się astronomii u Bodego w Berlinie[3]. Od 1803 roku pracował jako pomocnik dyrektora obserwatorium astronomicznego w Petersburgu[4]. W okresie 1806–1815 zajmował się wyznaczaniem dokładnych współrzędnych geograficznych różnych miast (ponad 200[5]) i obiektów przyrody nieożywionej w Rosji, sięgając na wschodzie aż do Uralu[3][5]. Między innymi jako pierwszy na świecie zmierzył wysokość Elbrusu[6], określając ją na 5422 metry[4]. W zakresie astronomii dokonał bardzo dokładnych obserwacji komet z lat 1807 i 1811 oraz planetoid Ceres, Junony[3] oraz Pallady[5].

Od 1807 roku członek nadzwyczajny rosyjskiej Cesarskiej Akademii Nauk, a od 1815 roku członek zwyczajny tejże. Od 1819 roku do emerytury w roku 1835 prowadził pierwszą w historii katedrę astronomii Uniwersytetu Petersburskiego[3]. Publikował swe prace po rosyjsku w Petersburgu i po francusku w Paryżu[4].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Feliks Bentkowski podaje, że w Warszawie w 1784 roku.
  2. Bolesław Chwaściński podaje, że w Warszawie w 1781 roku.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Feliks Bentkowski: Historya literatury polskiey. T. 2. 1814, s. 355.
  2. Wielka Encyklopedia Radziecka, ed. III, 1969-1978
  3. a b c d e A. Kijas, 2000: Polacy w Rosji od XVII wieku do 1917 roku. Inst. Wydawniczy PAX, Wydawnictwo Poznańskie. ISBN 83-211-1340-0
  4. a b c Bolesław Chwaściński: Zdobycie Elbrusa, w: „Wierchy. Rocznik poświęcony górom”, R. 39 (1970), wyd. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Kraków 1971, s. 38-68.
  5. a b c Вишневский Викентий Карлович. Petersburski Uniwersytet Państwowy, 2009-01-23. [dostęp 2015-06-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-27)]. (ros.).
  6. Encyklopediczeskij Słowar Brokhauza i Efrona, hasło Elbrus [1]