Zbigniew Walczyk (polityk)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zbigniew Walczyk
Data i miejsce urodzenia

16 czerwca 1960
Ostrowiec Świętokrzyski

Rodzaj działalności

działalność w strukturach opozycji antykomunistycznej w PRL

Przewodniczący
Przynależność

Tymczasowa Komisja Zakładowa NSZZ „Solidarność” Huty Ostrowiec

Okres urzędowania

od 1986
do 1988

Przewodniczący
Przynależność

Komisja Organizacyjna NSZZ „Solidarność” Huty Ostrowiec

Okres urzędowania

od 1988
do 1989

Przewodniczący
Przynależność

Komisja Zakładowa NSZZ „Solidarność” Huty Ostrowiec

Okres urzędowania

od 1989
do 1989

Następca

Andrzej Kozieł

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi

Zbigniew Walczyk (ur. 16 czerwca 1960 w Ostrowcu Świętokrzyskim) – polski polityk, związkowiec, działacz opozycji w PRL.

Początki działalności[edytuj | edytuj kod]

Zbigniew Walczyk urodził się 16 czerwca 1960 r. w Ostrowcu Świętokrzyskim. W 1980 r., po ukończeniu szkoły zawodowej, rozpoczął naukę w technikum. Jednocześnie, w 1981 r. podjął pracę na stanowisku ślusarza w Hucie im. M. Nowotki w Ostrowcu Świętokrzyskim. Od 1980 r. był szeregowym członkiem NSZZ „Solidarność”. W 1981 r. wstąpił do Konfederacji Polski Niepodległej[1].

W dniach 13–15 grudnia 1981 r. wziął czynny udział w strajku w Hucie im. M. Nowotki. Po zakończeniu strajku nie był represjonowany[2].

Działalność w opozycji[edytuj | edytuj kod]

Komitet Ocalenia Związku i pobyt w więzieniu[edytuj | edytuj kod]

Wczesną wiosną 1982 r. Zbigniew Walczyk, Leszek Olszewski, Jarosław Salita, Andrzej Żółciński, Krzysztof Partyka oraz Ryszard Sobala podjęli konspiracyjną działalność, polegającą na produkcji i kolportażu ulotek o treści antykomunistycznej oraz wydawaniu podziemnego pismaBiuletyn Wojenny”. Grupa na spotkaniu 10 kwietnia 1982 r. sformalizowała się, przyjmując nazwę Komitet Ocalenia Związku.

5 maja 1982 r. Zbigniew Walczyk został wraz z pozostałymi członkami Komitetu aresztowany, a następnie skazany wyrokiem Sądu Warszawskiego Okręgu Wojskowego na 3,5 roku pozbawienia wolności[3]. Osadzony w Zakładzie Karnym w Hrubieszowie, wziął udział kilku głodówkach i akcjach protestacyjnych. Z więzienia został zwolniony na mocy amnestii w sierpniu 1983 r[4].

Po wyjściu z więzienia Zbigniew Walczyk ponownie podjął pracę w Hucie im. M. Nowotki. Jednocześnie wznowił działalność konspiracyjną, nawiązując kontakt z pozostającymi na wolności działaczami podziemnej „Solidarności”.

Grupa „Reduty”[edytuj | edytuj kod]

W 1985 r. Zbigniew Walczyk zawiązał wraz z Danutą Wilczyńską, Ludwikiem Kropielnickim, Danutą Stec oraz Anną Chadałą (późniejszą żoną) grupę konspiracyjną, wydającą (lata 1985-1987) podziemne czasopismoReduta”[5]. Równocześnie stanął na czele kadrowej Tymczasowej Komisji Miejskiej NSZZ „Solidarność”, zostając jednym z przywódców podziemnej „Solidarności” w Ostrowcu Świętokrzyskim[6]. W okresie działalności podziemnej wpółorganizował sieć kolportażu „bibuły” na terenie Ostrowca Świętokrzyskiego, nawiązując kontakty m.in. z działaczami z Ursusa, Skarżyska Kamiennej, Radomia oraz Warszawy. Był lokalnym koordynatorem ogólnopolskiej akcji bojkotu wyborów do Sejmu PRL 13 października 1985 r. Współpracował z opozycyjnie nastawionym duchowieństwem katolickim (m.in. ks. Wacław Mazur, ks. Marian Misiak), współinicjując Msze Święte za Ojczyznę w kościele pw. św. Michała Archanioła w Ostrowcu Świętokrzyskim oraz zakładając przykościelny Ruch Trzeźwościowy[7].

Hutnicza „Solidarność”[edytuj | edytuj kod]

W 1986 r. Zbigniew Walczyk wraz z grupą byłych działaczy „Solidarności” (Andrzej Kozieł, Ludwik Kropielnicki, Włodzimierz Sajda) powołał Tymczasową Komisję Zakładową NSZZ „Solidarność” Huty „Ostrowiec”, zostając jej przewodniczącym[8]. Z ramienia podziemnej „Solidarności” w Ostrowcu Świętokrzyskim wszedł, wraz z Ludwikiem Kropielnickim, w skład Tymczasowej Rady „Solidarności” Regionu Świętokrzyskiego[9].

W 1987 r., po konflikcie z Danutą Wilczyńską (która zaangażowała się w działalność KPN), doprowadził do rozpadu grupy „Reduty” i rozpoczął wydawanie podziemnego pismaSolidarność”. Gazeta ukazywała się do momentu legalizacji związku w 1989 r[10].

Na fali przemian politycznych w PRL, latem 1988 r. Zbigniew Walczyk przekształcił Tymczasową Komisję Zakładową NSZZ „Solidarność” Huty „Ostrowiec” w Komisję Organizacyjną. We wrześniu 1988 r. podjął pierwszą w województwie kieleckim, nieudaną próbę rejestracji Komisji i budowy legalnych struktur związkowych, spotykając się z represjami ze strony SB[11].

W 1988 r. zainicjował powołanie Okręgowego Komitetu Robotniczego Polskiej Partii Socjalistycznej w Ostrowcu Świętokrzyskim, oddelegowując do działalności partyjnej swego najbliższego współpracownika Zdzisława Zugaja[12]. Zadaniem PPS, zdominowanej przez działaczy NSZZ „Solidarność”, miało być osłabienie skali poparcia dla PZPR wśród osób o lewicowych przekonaniach[13].

Na przestrzeni lat 1984-1986 Zbigniew Walczyk był inwigilowany i wielokrotnie zatrzymany przez MO i SB. Do 31 sierpnia 1989 r. był rozpracowywany przez Rejonowy Urząd Spraw Wewnętrznych w Ostrowcu Świętokrzyskim w ramach sprawy operacyjnego rozpoznania[1].

Wybory „czerwcowe”[edytuj | edytuj kod]

W 1989 r. Zbigniew Walczyk został przewodniczącym jawnie funkcjonującej Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” Huty Ostrowiec (dawna Huta im. M. Nowotki) – jednej z najliczniejszych struktur związkowych w skali kraju.

Pomimo niechętnego stosunku do Okrągłego Stołu, wiosną 1989 r. Walczyk uczestniczył w tworzeniu Miejskiego Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” w Ostrowcu Świętokrzyskim. Stojąc na czele NSZZ „Solidarność” w Hucie Ostrowiec, wziął aktywny udział w kampanii wyborczej, popierając kandydata Komitetu Obywatelskiego Adama Miturę[14].

W III RP[edytuj | edytuj kod]

Polityk[edytuj | edytuj kod]

We wrześniu 1989 r., po konflikcie wewnątrzzwiązkowym, Zbigniew Walczyk zrezygnował z przewodniczenia Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” Huty Ostrowiec[15]. W 1990 r. podjął własną działalność gospodarczą. W latach 1991–1993 był przewodniczącym Porozumienia Centrum w Ostrowcu Świętokrzyskim[16]. W tym okresie zaangażował się w kampanię polityczną przeciw części byłych działaczy opozycji na czele z Prezydentem Miasta Ostrowca Świętokrzyskiego Lechem Janiszewskim; krytykował ich ugodową - jego zdaniem - postawę względem środowisk postkomunistycznych[17]. Po wystąpieniu z PC (po konflikcie z Jarosławem Kaczyńskim) został członkiem Forum Patriotycznego Polski Walczącej, a następnie Ruchu Odbudowy Polski. Pod koniec lat 90. zrezygnował z działalności politycznej.

Działacz społeczno-kulturalny[edytuj | edytuj kod]

Od 2006 r. Zbigniew Walczyk jest członkiem Stowarzyszenia Wolnego Słowa[18]. W latach 2006-2010 był prezesem Stowarzyszenia Działaczy NSZZ „Solidarność” 1980–1989 w Ostrowcu Świętokrzyskim[19]. W 2009 r. był członkiem założycielem Ostrowieckiego Stowarzyszenia Historycznego „Solidarność i Pamięć”[20]. Pozostaje jednym z animatorów aktywności społeczno-kulturalnej byłych członków „Solidarności”, inicjatorem działalności oświatowej[21], wystąpił jako prelegent na kilku konferencjach naukowych[22].

W 2006 r. Zbigniew Walczyk został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, przyznanym za działalność opozycyjną w latach 1981-1989[23].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Żonaty z Anną (z domu Chadała). Ma córkę Magdalenę – studentkę italianistyki.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Zbigniew Walczyk, W: Encyklopedia Solidarności (wersja internetowa). [dostęp 2011-10-04].
  2. por. Paweł Gotowiecki. Strajk w Hucie im. Marcelego Nowotki w Ostrowcu Świętokrzyskim 13-15 grudnia 1981 r.. „Studia Muzealno - Historyczne”. tom 1, r. 2009. ISSN 2080-2420. 
  3. Jarosław Salita został aresztowany podczas odbywania służby wojskowej
  4. Ryszard Śmietanka - Kruszelnicki: Region Świetokrzyski. W: NSZZ „Solidarność” 1980–1989. T. 6. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2010, s. 782. ISBN 978-83-7629-175-8.
  5. „Reduta”, W: Encyklopedia Solidarności (wersja internetowa). [dostęp 2011-10-04].
  6. Ryszard Śmietanka - Kruszelnicki: Region Świetokrzyski. W: NSZZ „Solidarność” 1980–1989. T. 6. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2010, s. 808. ISBN 978-83-7629-175-8.
  7. Z. Walczyk, Działalność podziemnej „Solidarności” w Ostrowcu Świętokrzyskim 1982 - 1989. Referat wygłoszony na konferencji „Ziemia Świętokrzyska i jej drogi do niepodległości 1939-1989 w dniu 26 kwietnia 2008 r. w Ostrowcu Świętokrzyskim (mps), W: Archiwum Ostrowieckiego Stowarzyszenia Historycznego „Solidarność i Pamięć”
  8. Z. Walczyk, NSZZ „Solidarność” Huty Ostrowiec 1986-1989. Referat wygłoszony na konferencji „Lata nadziei, lata walki. NSZZ „Solidarność” Regionu Świętokrzyskiego 1980–1989” w dniu 6 października 2008 w Ostrowcu Świętokrzyskim (mps), W: Archiwum Ostrowieckiego Stowarzyszenia Historycznego „Solidarność i Pamięć”
  9. Ryszard Śmietanka - Kruszelnicki: „Solidarność”, opozycja i opór społeczny w regionie świętokrzyskim 1980–1989”. Kielce: Instytut Pamięci Narodowej, 2010, s. 17. ISBN 978-83-929900-8-6.
  10. Z. Walczyk, NSZZ „Solidarność” Huty Ostrowiec 1986-1989. Referat wygłoszony na konferencji „Lata nadziei, lata walki. NSZZ „Solidarność” Regionu Świętokrzyskiego 1980 - 1989” w dniu 6 października 2008 w Ostrowcu Świętokrzyskim (mps), W: Archiwum Ostrowieckiego Stowarzyszenia Historycznego „Solidarność i Pamięć”
  11. Ryszard Śmietanka - Kruszelnicki: Region Świetokrzyski. W: NSZZ „Solidarność” 1980–1989. T. 6. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2010, s. 814. ISBN 978-83-7629-175-8.
  12. Dariusz Kisiel. Jak w Ostrowcu tworzono PPS. „Gazeta Ostrowiecka”. nr 12, 2009-03-23. 
  13. szerzej na ten temat: Rafał Chwedoruk: Socjaliści z Solidarności w latach 1989-1993. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2004. ISBN 83-7059668-1.
  14. por. Obywatelski Komitet Wyborczy w Ostrowcu Świętokrzyskim. „Walczymy o Stal”. nr 19, 1989-05-05. 
  15. A. Kozieł przewodniczącym. „Walczymy o stal”, 1989-11-03. 
  16. Porozumienie Centrum partią chrześcijańsko - demokratyczną. „Gazeta Ostrowiecka”. nr 14, 1991-04-14. 
  17. Politycy u Prezydenta. „Gazeta Ostrowiecka”. nr 3, 1992-01-03.  PC do Prezydenta Miasta. List otwarty. „Gazeta Ostrowiecka”. nr 7, 1992-02-17. 
  18. Lista członków Stowarzyszenia Wolnego Słowa. [dostęp 2011-10-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-15)].
  19. Pierwsi działacze chcą mówić. Prawda o „Solidarności” W: „Wiadomości Świętokrzyskie” (wersja internetowa). [dostęp 2011-10-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-27)].
  20. Powstało Ostrowieckie Stowarzyszenie Historyczne „solidarność i Pamięć”, W: „Gazeta Ostrowiecka” (wersja internetowa). [dostęp 2011-10-04].
  21. Anna Walentynowicz w Ostrowcu Świętokrzyskim (konferencja prasowa, Z. Walczyk pierwszy z lewej). [dostęp 2011-10-04].
  22. Konferencja Ziemia Świętokrzyska i jej drogi do niepodległości 1939-1989, W: „Gazeta Ostrowiecka” (wersja internetowa). [dostęp [2011-10-04]].
  23. Monitor Polski 2007, nr 12, poz. 118. [dostęp 2011-10-04]].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Paweł Gotowiecki, Żołnierz niedokończonej rewolucji, "Gazeta Polska" nr 47 z 19 listopada 2008