Zerzeń
| osiedle i obszar MSI Warszawy | |
 Osiedle Zerzeń, ulica Zwoleńska | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| Dzielnica | |
| W granicach Warszawy |
15 maja 1951 |
| Wysokość |
88 m n.p.m. |
| Tablice rejestracyjne |
WT |
Położenie na mapie dzielnicy Wawer
| |
| 52°12′01,86″N 21°08′41,19″E/52,200517 21,144775 | |
.jpg)
Zerzeń – osiedle i obszar MSI[1] w dzielnicy Wawer w Warszawie.
Charakteryzuje się niską zabudową. Głównymi ciągami komunikacyjnymi są ulice Wał Miedzeszyński oraz Trakt Lubelski. Osiedle zamieszkuje około 3 tys. mieszkańców. W dzielnicy znajduje się jedna z najstarszych warszawskich parafii – Wniebowzięcia NMP – oraz częściowo zabytkowy cmentarz parafialny. W ramach osiedla Zerzeń można wyróżnić odrębne obszary takie jak Borków, Borków Kolonia, Kuligów, Zastów i Zbytki.
Granice[edytuj | edytuj kod]
Według MSI granice Zerznia przebiegają od kanału Nowa Ulga wzdłuż ulicy Zastowskiej do ulicy Spadowej, ul. Spadową do kanału Rów Zerzeński, dalej zachodnią granicą jeziora Żabie do kanału Nowe Ujście i dalej do granicy na Wiśle z dzielnicą Mokotów, wzdłuż niej do granicy z dzielnicą Wilanów i przedłużenia ul. Skalnicowej. Stamtąd do cieku wodnego i dalej na północ do ul. Chodzieskiej i tą ulicą do ul. Trakt Lubelski, następnie Traktem Lubelskim na południe i dalej za skrzyżowaniem z ul. Borków na wschód do kanału Zagoździańskiego. Na północ granica biegnie kanałem Zagoździańskim do kanału Nowa Ulga na wysokości ul. Zastowskiej[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Początki osadnictwa na ziemiach Zerznia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsi ludzie na terenach późniejszego Zerznia i okolic pojawili się najprawdopodobniej z końcem paleolitu, kiedy zakończyło się zlodowacenie północnopolskie, około 14 – 10 tysięcy lat temu[3]. Były to koczownicze plemiona, zajmujące się myślistwem i zbieractwem. Ówczesny klimat, który po ustąpieniu lądolodu znacznie się ocieplił, bardzo im sprzyjał. Ich członkowie budowali tymczasowe obozowiska, których liczne ślady przetrwały do dnia dzisiejszego. W późniejszych czasach ziemie polskie zajęły plemiona, prowadzące osiadły tryb życia.
W okolicach Zerznia odkryto ślady bytności człowieka z czasów epoki brązu i wczesnego żelaza, m.in. groby całopalne z okresu kultury łużyckiej[4] (1300 – 400 p.n.e.) i cmentarzysko czynne przez 200 – 250 lat zbudowane przez ludzi kultury grobów kloszowych, zawierające 55 grobów kloszowych i jamowych, niedaleko natomiast miejsce palenia zwłok na stosie[5].
Czasy średniowieczne[edytuj | edytuj kod]
Zerzeń to stara, średniowieczna wieś, sięgająca swoją historią początków II tysiąclecia n.e. Henryk Wierzchowski przypuszcza, że mogła znajdować się w składzie uposażenia opactwa w Mogilnie dokonanego przez Bolesława Szczodrego[6]. Badania archeologiczne wykazały, że niewielka osada wczesnośredniowieczna istniała na terenie Zerznia już w XII – XIII wieku, jeżeli nie wcześniej[6]. Dobra zerzeńskie obejmowały pas ziemi ciągnący się od Wisły na wschód w kierunku dóbr Miłosna. Od południa sąsiadowały z nimi dobra miedzeszyńskie, od północy – zastowskie. Na wschodzie rozciągał się gęsty bór, bliżej Wisły dominowały natomiast łąki i pola żyznych madów rzecznych, występował tam także las łęgowy. Sąsiedztwo Wisły i rozległych puszcz mazowieckich sprzyjały rozwojowi osadnictwa.
Wieś Zerzno do 1338 roku była własnością Opactwa Benedyktynów w Płocku[7].
Czasy nowożytne[edytuj | edytuj kod]
Wieś szlachecka Rzizno położona była w 1580 w powiecie warszawskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego[8].
Inne informacje[edytuj | edytuj kod]
W roku 2015 powstał film dokumentalny „Osada Zerzeń”[9] ukazujący losy mieszkańców i przedstawiający historie znane nielicznym, najstarszym mieszkańcom.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Obszary MSI. Dzielnica Wawer. [w:] Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie [on-line]. zdm.waw.pl. [dostęp 2022-06-04].
- ↑ Dzielnica Wawer. [w:] Zarząd Dróg Miejskich [on-line]. zdm.waw.pl. [dostęp 2018-12-10].
- ↑ Wierzchowski Henryk, Zerzeń i jego historia, Towarzystwo Przyjaciół Warszawy – Oddział Grochów, Warszawa 1999, str. 15.
- ↑ Jakimiowicz Roman, Warszawa i jej okolice w czasach przedhistorycznych, Warszawa 1916.
- ↑ Rajewski Zdzisław, Obszar Warszawy w czasach pierwotnych i wczesnośredniowiecznych, Rocznik Wawerski, tom VII, 1966, str. 51 – 57.
- ↑ a b Wierzchowski Henryk, Zerzeń i jego historia, Towarzystwo Przyjaciół Warszawy – Oddział Grochow, Warszawa 1999, str. 15.
- ↑ Kazimierz Pacuski, Początki benedyktyńskiego opactwa św. Wojciecha na grodzie płockim, w:Notatki Płockie, 40/4-165, 1995, s. 6.
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 5: Mazowsze, Warszawa 1895, s. 251.
- ↑ Osada Zerzeń - Film. [dostęp 2022-02-17].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zerzeń, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 573.
- Zerzeń, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 719.
