Zespół dworski w Przegini Narodowej

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dworek Matejkówka
Symbol zabytku nr rej. A-444/M z 26.07.1993[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Przeginia Narodowa

Typ budynku

dworek

Ukończenie budowy

1833

Ważniejsze przebudowy

1910

Położenie na mapie gminy Czernichów
Mapa konturowa gminy Czernichów, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dworek Matejkówka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Dworek Matejkówka”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Dworek Matejkówka”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Dworek Matejkówka”
Ziemia50°00′38,5″N 19°39′34,0″E/50,010694 19,659444
Multimedia w Wikimedia Commons

Zespół dworski – zabytkowy zespół dworski, znajdujący się w Przegini Narodowej, w gminie Czernichów, w powiecie krakowskim.

Obiekt wraz z parkiem i stawem, został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Lokacja wsi Przeginia datowana jest na rok 1276. Później doszło do podziału wsi. Przeginia Duchowna należała do benedyktynów z Tyńca, a następnie do kanoników laterańskich z Krakowa. Druga część miejscowości (późniejsza Przeginia Narodowa) pozostała w rękach prywatnych. W XV wieku właścicielem był Henryk Ligęza. W 1440 roku majątek należał do Żegoty z Gumienic a następnie do Jana Skawińskiego. Pod koniec XVIII wieku późniejsza Przeginia Narodowa była własnością królewską, w poł. XIX wieku była w posiadaniu rządu austriackiego, a następnie w 1880 roku należała do Towarzystwa Rolniczego w Krakowie. Na początku XX wieku cała Przeginia należała do kapituły krakowskiej[2]. Po przebudowie w 1910 roku dworek zwany „Matejkówką”, stanowił własność rodziny Jana Matejki. W okresie drugiej wojny światowej w dworze mieściła się komora celna na granicy Generalnej Guberni. Po wojnie majątek został przejęty przez Państwowy Fundusz Ziemi – w budynku dworskim umieszczono szkołę[3]. Obecnie w obiekcie znajduje się siedziba Stowarzyszenia Kobiet w Przegini Narodowej, oraz filia Biblioteki Gminnego Ośrodka Kultury[4].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Dworek został wybudowany w latach 1830–1833[5]. Pierwotnie był to budynek parterowy, wysoko podpiwniczony. Około 1910 dworek rozbudowano od strony południowo–zachodniej. Powstał wtedy duży narożny podcień i szerokie schody prowadzące do nowego wejścia. Obiekt nakryto trójpołaciowym dachem. Pozostały resztki dawnego parku.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. małopolskiego. [dostęp 2013-03-24 s. 27].
  2. ↑ Piotr Libicki: Dwory i pałace wiejskie w Małopolsce i na Podkarpaciu. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS Sp. z o.o., 2012, s. 52. ISBN 978-837510-597-1.
  3. ↑ dworymalopolski.pl. [dostęp 2014-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-10)].
  4. ↑ Informator Turystyczny. Jura. [dostęp 2013-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-31)].
  5. ↑ Portal eksploratorzy.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zespół_dworski_w_Przegini_Narodowej&oldid=73606621”