Zofia Mirska (poetka)
 Zofia Mirska (2024) | |
| Data i miejsce urodzenia |
3 lutego 1944 |
|---|---|
| Narodowość |
polska |
| Język |
polski |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka |
XX, XXI w. |
| Odznaczenia | |
| |
Zofia Mirska (ur. 3 lutego 1944 w Twierdzy) – polska poetka i nauczycielka języka polskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się w 1944 roku w Twierdzy koło Lwowa[a][1]. Po zakończeniu II wojny światowej znalazła się wraz z rodziną na Dolnym Śląsku[b]. Egzamin dojrzałości zdawała w Szkole Ogólnokształcącej Stopnia Podstawowego i Licealnego w Cieplicach Śląskich. Następnie studiowała na Uniwersytecie Wrocławskim[2].
Po zdobyciu tytułu zawodowego magistra na wrocławskiej uczelni przeniosła się do Kłodzka, z którym związała swoje życie prywatne i zawodowe. Początkowo pracowała jako pracownik merytoryczny w Kłodzkim Ośrodku Kultury, następnie wieloletnia nauczycielka języka polskiego w Szkole Podstawowej nr 7 w Kłodzku[3].
Wychowała i zainteresowała literaturą wiele pokoleń kłodzczan. Jest honorowym członkiem Związku Literatów Polskich i honorowym członkiem Dolnośląskiego Oddziału Związku Literatów Polskich. Od 40 lat zajmuje się poezją. W latach 1980–2010 była aktywnym członkiem Kłodzkiego Klubu Literackiego działającego przy Kłodzkim Ośrodku Kultury. Publikowała w licznych pismach, periodykach i almanachach. Jej wiersze były tłumaczone na języki czeski, ukraiński i esperanto. W swojej poezji często opisuje Kłodzko i osoby z nim związane, w tym m.in.: Annę Zelenay, Michała Fostowicza-Zahorskiego, Marię Dzierżyńską, Marka Garbalę i Romana Giletę[4][3].
W latach 1986–1988 wydała również 6 tomików poezji w języku esperanto ze wspólnym tytułem mondo (w języku esperanto „świat”), m.in. Ĝoja.., besta.., gaja.., sorĉa.., fabela.., ĉarma mondo w języku polskim odpowiednio Radosny, zwierzęcy, wesoły, magiczny, bajeczny, czarujący świat[5].
O jej poezji napisano:
Twórczość charakteryzująca się prostotą wyrazu i wrażliwością w opisie natury, mocno zakorzeniona przy tym w rodzimym pejzażu, utrwalająca ulotność nastrojów i uczuć, z biegiem czasu coraz bardziej refleksyjna w opisie ludzkiego losu, usiłująca po stoicku mierzyć się z przemijaniem i cierpieniem.
Jej wiersze, we wcześniejszych tomikach skoncentrowane w dużym stopniu wokół najprywatniejszej przestrzeni domu i ogrodu, nabierały coraz szerszego znaczenia, stając się głosem tych, dla których obecność na nowych dla poprzednich pokoleń Polaków ziemiach nie wymaga już żadnego uzasadnienia. Jest to głos mieszkanki Kłodzka, piszącej o swoim mieście bez patosu, bez wspierania się regionalnym sentymentalizmem, epatowania urokami zabytkowej architektury etc. Dlatego miasto i jego najbliższe otoczenie, pojawiające się przeważnie w wierszach Mirskiej jako sztafaż czy detal, ma siłę nieodpartej naturalności. [...] To także poezja pewności języka i wysokiej literackiej świadomości [...].
Jak najmniej słów, a i te przesiane unikać muszą banału, odświętności, patosu. Poeta dąży do paradoksu, skoro skreśla i szatę, i nagość. To co zostaje? Bardzo niewiele, prawie nic. I o to chodzi. O kilka koniecznych, jakby ostatecznych, słów. Reszta jest gadulstwem, przynależnym prozie. Większość wierszy Mirskiej zdecydowanie mieści się w tej szkicowo nakreślonej poetyce.
Przyznano jej odznakę „Zasłużonego Działacza Kultury”[2] oraz tytuł Honorowego obywatela Kłodzka (2023)[3][8].
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
Wydała następujące tomiki wierszy[9][10]:
- Jeszcze nie pada (1982),
- W jedną stronę drogi (1984),
- W nawiasach ścieżek (1985),
- Nie ma innego świata (1992),
- Zanim stracę chwilę (1998),
- O oddech wyżej (2005),
- Oderwane z pamięci (2008),
- Odchodzi i ulatuje (2010),
- Czerń i biel (2013).
- Tam i z powrotem. Wiersze zebrane (2014), Wydawnictwo Maria. Kłodzko–Nowa Ruda. ISBN 978-83-62337-93-4[11]
- Grudka ziemi (2019), Klub Otwartej Kultury, Kłodzko. ISBN 978-83-939455-5-9[12]
- Czasopisma
Przesiedleńcy, Rowerzysta, ***w partykule NIE…, Ogród, ***za ulicę Ostatnią (2023)[13]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ówcześnie na terytorium II Rzeczypospolitej pod okupacją niemiecką, obecnie na Ukrainie.
- ↑ Zobacz: Wysiedlenie Polaków z Kresów Wschodnich 1944–1946.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Antoni Matuszkiewicz. Exegi Monumentum... (na czterdziestolecie twórczości Zofii Mirskiej). „Fraza”. 2023 (3(121)), s. 95, grudzień 2023. Magdalena Rabizo-Birek. Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”. ISSN 1230-4832. (pol.).
- ↑ a b Klub Seniora „Młodzi Duchem”. Wieczór poetycki Zofii Mirskiej pt. „O oddech wyżej”, artykuł na stronie miasta Jelenia Góra z dnia 27.02.2019 r. [on-line] [dostęp 2023-10-30].
- ↑ a b c Cztery osoby wyróżnione tytułem Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka. 24klodzko.pl, 2023-08-31. [dostęp 2023-10-30]. (pol.).
- ↑ a b Karol Maliszewski. „Jestem zawsze niedaleko”. O liryce Zofii Mirskiej. „Fraza”. 2023 (3(121)), s. 83, grudzień 2023. Magdalena Rabizo-Birek. Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”. ISSN 1230-4832. (pol.).
- ↑ Zofia Mirska. Wykaz publikacji w języku esperanto wg portalu WorldCat. [dostęp 2024-01-22]. (ang.).
- ↑ Antoni Matuszkiewicz: Mirska, Zofia. W: Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej. Janusz Laska i Mieczysław Kowalcze (red.). T. 2: K–M. Kłodzko–Nowa Ruda: 2009, s. 259. ISBN 978-83-60478-08-0.
- ↑ Antoni Matuszkiewicz, Nadpisane. Życie literackie Ziemi Kłodzkiej i okolic, artykuł na portalu internetowym „dolnoslaskosc.pl” [on-line] [dostęp 2023-10-30].
- ↑ Jarosław Wrona: Wręczono tytuły Honorowego Obywatela Kłodzka. tvsudecka.pl, 2024-03-28. [dostęp 2024-04-03]. (pol.).
- ↑ Zofia Mirska. Wykaz publikacji wg portalu WorldCat. [dostęp 2024-01-22]. (ang.).
- ↑ Publikacje Zofii Mirskiej na stronie internetowej Oddziału Dolnośląskiego Związku Literatów Polskich [on-line] [dostęp 2023-10-30].
- ↑ Zofia Mirska: Tam i z powrotem. Wiersze zebrane. Wydawnictwo Maria, Kłodzko–Nowa Ruda, 2014. [dostęp 2024-01-22]. (pol.).
- ↑ Zofia Mirska: Grudka ziemi. Klub Otwartej Kultury, Kłodzko, 2019. [dostęp 2024-01-22]. (pol.).
- ↑ Zofia Mirska. Przesiedleńcy, Rowerzysta, ***w partykule NIE…, Ogród, ***za ulicę Ostatnią. „Fraza”. nr 3 (121), s. 92, 2023. (pol.).