Zygmunt Romaszkan

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zygmunt Romaszkan
Zygmunt Jan Pius Romaszkan-Kirkorowicz
Herb
herb Romaszkan – baron
baron
Rodzina

Romaszkanowie

Ojciec

Piotr Romaszkan (1790-1863)

Matka

Katarzyna z Bołoz-Antoniewiczów (1803–1847)

Rodzeństwo

Karolina Sabina Komorowska (ur. 1822), August Józef Maria Romaszkan (1827-1889).

Zygmunt Romaszkan
Data i miejsce urodzenia

5 maja 1825
Lwów

Data i miejsce śmierci

7 sierpnia 1893
Lwów

członek Rady Powiatu w Stryju
Okres

od 1867-1874
do 1881-1893

prezes Wydziału Powiatowego w Stryju
Okres

od 1881
do 1893

Członek Komisji Krajowej dla spraw odkupu i uporządkowania ciężarów gruntowych
Okres

od 1888
do 1893

członek austriackiej Izby Panów
Okres

od 31 października 1892
do 7 sierpnia 1893

Zygmunt Jan Pius Romaszkan-Kirkorowicz, baron, herbu własnego (ur. 5 maja 1825 we Lwowie – zm. 7 sierpnia 1893 tamże) – ziemianin, działacz społeczny i gospodarczy, członek austriackiej Izby Panów

Ukończył studia prawnicze na uniwersytecie lwowskim. W latach 1847-1850 pracował jako urzędnik – praktykant koncypient w Gubernium Galicyjskim[1].

Ziemianin, od 1851 właściciel przekazanych mu przez ojca dóbr Uhersko[2] oraz od 1858 dóbr Dobrzany[3], Pietniczany[4], Wownia z Wolicą[5] i Glinka[6] w pow. stryjskim, po śmierci brata Augusta w 1889 przejął także dobra Ostapie w pow. skałackim[7]. Posiadał także cegielnię Stilerówkę we Lwowie[6].

Od 30 czerwca 1853 członek od 1869 członek oddziału drohobycko-stryjskiego, od 1875 oddziału stryjskiego (którego w l. 1876-1877, 1879 był prezesem), od 1883 oddziału drohobycko-stryjskiego Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego (1853-1893)[8]. Prezes (1870-1893) Wydziału Okręgowego Stryjsko-Drohobyckiego Galicyjskiego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego[9]. Członek rady nadzorczej Galicyjskiego Zakładu Kredytowego Włościańskiego we Lwowie (1871-1873, 1877-1883)[10] i Ogólnego Galicyjskiego Towarzystwa Ubezpieczeń we Lwowie (1874-1877)[11]. Członek Kasyna Narodowego we Lwowie. Charakteryzując Zygmunta i jego brata Augusta nielubiący Romaszkanów Kazimierz Chłędowski zapisał na kartach swego pamiętnika: dwaj przede wszystkim Romaszkami byli bardzo znanymi we Lwowie postaciami, dwa czarne, niskie grubasy, starzy kawalerowie: jeden Zygmunt, Zyziem zwany, finansista, prezes Banku Włościańskiego, o którym mówiono, że za godło ma ściągniętą skórę z biednego chłopa, drugi August, przestępujący jak kaczka z nogi na nogę, próżniak, plotkarz, sybaryta. Wieczorem Zyzio zasiadał w kasynie szlacheckim i był zbiornikiem wszystkich nowin . August który miał jeszcze inne namiętności, siedział u pani S. żony urzędnika Banku Włościańskiego, bardzo przystojnej brunety, gdzie stworzył sobie ognisko domowe, kukułcze[12].

Członek Rady Powiatu w Stryju (1867-1874, 1881-1893) oraz prezes Wydziału Powiatowego w Stryju (1881-1893)[7][13]. Członek Komisji Krajowej dla spraw odkupu i uporządkowania ciężarów gruntowych (1888-1893)[14]. Członek dożywotni Izby Panów austriackiej Rady Państwa (31 października 1892 – 7 sierpnia 1893)[7][15]. Jego nominacja wywołała powszechne zaskoczenie. Ówczesna prasa galicyjska wspominała "ciemne plamy" związane z jego działalnością gospodarczą, zaś samą nominację przypisywała wpływom byłego ministra dla Galicji Filipa Zaleskiego[16]. Pamiętnikarz Marian Rosco Bogdanowicz zwrócił uwagę, że powołanie Romaszkana zostało poprzedzone przepisaniem jego majątku Ostapie na rzecz syna Filipa – Wacława Zaleskiego[17]. Po jego śmierci majątki (oprócz Ostapia) przejął Franciszek Romaszkan (1851-1926). Uczynił także legat na rzecz Zakładu Wychowawczo-Naukowego im. dra Józefa Torosiewicza[18].

Zmarł na zakażenie krwi. Pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

Wyróżnienia i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Wraz z ojcem otrzymał od cesarza dziedziczny tytuł barona 22 sierpnia 1857 (dyplom datowany Wiedeń 3 stycznia 1858)[19][20] Od 1892 szambelan austriacki[21].

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w ormiańskiej rodzinie ziemiańskiej pochodzącej z Mołdawii, której potwierdzono szlachectwo 8 lipca 1789. Był synem Piotra Romaszkana (1790-1863) i Katarzyny z Bołoz-Antoniewiczów (1803–1847). Miał rodzeństwo: siostrę Karolinę Sabinę (ur. 1822), żonę Edwarda Adama Komorowskiego (1810-1865) oraz brata: Augusta Józefa Marię (1827-1889). Rodziny nie założył[6][20][22][23].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Provinzial-Handbuch der Königreich Galizien und Lodomerien für das Jahr 1847, s. 40; 1848, s. 46; 1849, s. 9; 1850, s. 10;
  2. Handbuch des Lemberger Sttathalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1855, s. 344; 1858, s. 513; 1859, s. 551; 1860, s. 559;
  3. Handbuch des Lemberger Sttathalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1858, s. 345; 1859, s. 377; 1860, s. 385;
  4. Handbuch des Lemberger Sttathalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1858, s. 447; 1859, s. 485; 1860, s. 493;
  5. Handbuch des Lemberger Sttathalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1858, s. 527; 1859, s. 567; 1860, s. 575;
  6. a b c Potomkowie Piotra Romaszkana. Adnotacje. – online [19.02.2020]
  7. a b c Parlament Österreich Republik, Romaszkan, Zygmunt Ritter von, Freiherr von (1857. – Parlamentarier 1848-1918 online [20.02.2020]
  8. Provinzial-Handbuch der Königreich Galizien und Lodomerien für das Jahr 1854, s. 654; Handbuch des Lemberger Sttathalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1855, s. 148; 1856, s. 279; 1861, s. 411; 1862, s. 426; 1863, s. 436; 1864, s. 445; 1865, s. 468; 1866, s. 472; Galizisches Provinzial-Hanbuch für das Jahr 1867, s. 823; 1868, s. 823; 1869, s. 574; Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1870, s. 575; 1871, s. 509; 1872, s. 507; 1873, s. 525; 1874, s. 567; 1875, s. 570; 1876, s. 579; 1877, s. 563; 1878, s. 551; 1879, s. 547; 1883, s. 570; 1884, s. 555; 1885, s. 555; 1886, s. 555; 1887, s. 558; 1888, s. 556; 1889, s. 648; 1890, s. 648; 1891, s. 648; 1892, s. 649; 1893, s. 650;
  9. Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1870, s. 537; 1871, s. 476; 1872, s. 464; 1873, s. 474; 1874, s. 514; 1875, s. 519; 1876, s. 529; 1877, s. 511; 1878, s. 502; 1879, s. 496; 1880, s. 501; 1881, s. 513; 1882, s. 514; 1883, s. 515; 1884, s. 497; 1885, s. 498; 1886, s. 498; 1887, s. 500; 1888, s. 500; 1889, s. 584; 1890, s. 583; 1891, s. 583; 1892, s. 583; 1893, s. 583;
  10. Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1871, s. 483; 1872, s. 472; 1873, s. 487; 1877, s. 515; 1878, s. 506; 1879, s. 500; 1880, s. 506; 1881, s. 518; 1882, s. 519; 1883, s. 519;
  11. Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1874, s. 519; 1875, s. 559; 1876, s. 569; 1877, s. 545;
  12. Kazimierz Chłędowski, Pamiętniki, t. 1 Galicja (1843-1880), Wrocław 1957, s. 394-395
  13. Galizisches Provinzial-Hanbuch für das Jahr 1867, s. 431; 1868, s. 431; 1869, s. 280; Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1870, s. 285; 1871, s. 284; 1872, s. 276; 1873, s. 275; 1874, s. 300; 1882, s. 268; 1883, s. 272, 273; 1884, s. 251; 1885, s. 251; 1886, s. 251; 1887, s. 251; 1888, s. 251; 1889, s. 278; 1890, s. 278; 1891, s. 278; 1892, s. 278; 1893, s. 278;
  14. Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1888, s. 8; 1889, s. 8; 1890, s. 8; 1891, s. 8; 1892, s. 8; 1893, s. 8;
  15. Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848-1918, Warszawa 1996, s. 398.
  16. Damian Szymczak, Galicyjska "ambasada" w Wiedniu. Dzieje ministerstwa dla Galicji 1871-1918, Poznań 2013, s. 162
  17. Marian Rosco Bogdanowicz, Wspomnienia, t. 1, Kraków 1959, s. 396
  18. Renata Maria Król-Mazur, Życie towarzyskie Ormian lwowskich od połowy XIX wieku do 1939 roku, "Res Historica", t. 42, 2016, s. 194
  19. Potomkowie Piotra Romaszkana. Adnotacje. – online [20.02.2020]
  20. a b Ludwik Korwin, Ormiańskie rody szlacheckie, Kraków 1934, s. 146-147 Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa – wersja elektroniczna
  21. Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1893, s. 226;
  22. Leon Theodorowicz, Nieco o heraldyce i rodach Ormian polskich, Lwów 1925, s. 14 Śląska Biblioteka Cyfrowa – wersja elektroniczna
  23. Zygmunt Jan Pius bar. Romaszkan-Kirkorowicz – M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego – online [20.02.2020]