Bies
Bies – w przedchrześcijańskich wierzeniach Słowian uosobienie szkodliwego i złośliwego demona leśnego, nieprzyjaźnie nastawionego do ludzi[1]. Nazwa bies wywodzi się z prasłowiańskiego *bĕsъ, od praindoeuropejskiego *bhoidh-, oznaczającego „powodujący strach, przerażenie”[2].
Biesy mogły wnikać w poszczególne osoby i kierować ich działaniami (stąd określenie „zbiesiony”), przypisywano im też pilnowanie skarbów ukrytych w ziemi. Bytowały w lasach, bagnach i w głębinach wodnych[1].
Po chrystianizacji Słowiańszczyzny, mimo że starano się go utożsamić z chrześcijańskim diabłem ze względu na niektóre wspólne cechy, to jednak do ostatnich czasów obie postacie zachowały niemal pełną autonomię, bo bies szkodził przede wszystkim ciału, natomiast szatan-diabeł – duszy[3].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Pełka L.J., Polska demonologia ludowa, Iskry, Warszawa, 1987.
- ↑ Aleksander Gieysztor (Mitologia Słowian 1982 s. 80) widzi pokrewieństwo z litewskim baisa – „strach”, Kazimierz Moszyński (Kultura ludowa Słowian t. 2) łączy ze staroindyjskim bhasah – „światło”, por. Słownik prasłowiański t. 1, s. 244.
- ↑ Franciszek Kotula: Po rzeszowskim Podgórzu błądząc. Reportaż historyczny. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1974, s. 90-91.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej M Kempiński, Encyklopedia mitologii ludów indoeuropejskich, Warszawa: Iskry, 2001, ISBN 83-207-1629-2, OCLC 297716845.
- Podgórscy B. i A., Wielka Księga Demonów Polskich – leksykon i antologia demonologii ludowej, Wydawnictwo KOS, Katowice 2005. ISBN 83-89375-40-0.
