Bożena Grzyb-Jarodzka
| Data i miejsce urodzenia |
28 stycznia 1959 |
|---|---|
| Narodowość | |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | |
| Strona internetowa | |
Bożena Grzyb-Jarodzka (ur. 28 stycznia 1959 we Wrocławiu[1][2]) – graficzka, malarka, projektantka wnętrz, współzałożycielka grupy Luxus[1][3].
Działalność w grupie Luxus[edytuj | edytuj kod]
W 1984 roku artystka uzyskała dyplom na Wydziale Malarstwa, Rzeźby i Grafiki wrocławskiej PWSSP w pracowni malarstwa Konrada Jarodzkiego[2]. Na początku lat 80. wraz z grupą studentów z roku, m.in. ze swoim przyszłym mężem Pawłem Jarodzkim oraz Ewą Ciepielewską, współtworzyła grupę artystyczną Luxus[3][4].
Ewa Gorządek pisała o tej wrocławskiej inicjatywie artystycznej:
Nazwa „Luxus” wskazywała na chęć odcięcia się twórców grupy od szarości i siermiężności stanu wojennego. Dla artystów inspirujący był kontrast szarej, komunistycznej rzeczywistości z importowaną kulturą amerykańską rodem ze świata Pewexów. Prawdziwy luksus był w tamtym czasie niedostępnym przedmiotem pożądania, przeradzającym się w zbiorową fantazję bez szans na realizację inną niż zdystansowanie się od ponurej codzienności, ideologii i historii. Artyści „luxusowcy” przerabiali tę nieatrakcyjną rzeczywistość, uciekali od „typowo polskich” problemów w ludyczną ekspresję, odrzucając przy tym rygor formy[3].
Artystka zamieszczała również rysunki i grafiki w magazynie „Luxus” wydawanym przez grupę[5]. Jak bowiem zauważała Anna Mituś: „Zafascynowana mechanizmami oddziaływania społecznego grupa nie tylko wydawała własne pismo i książki artystyczne, ale organizowała również wykłady i prelekcje, popularyzowała techniki graficzne (głównie szablon) [...]”[4].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
W działalności artystycznej Grzyb-Jarodzkiej dominują portrety. W latach 80. były to przede wszystkim wizerunki znajomych i przedstawicieli młodzieżowych subkultur, a także podobizny idoli jej pokolenia. Jak to określił Adam Sobota, pisząc na łamach „Formatu” o historii grupy Luxus, „Bożena Grzyb-Jarodzka utrwalała się w pamięci jako autorka portretów ludzi przedstawionych jako idole, mieniących się niepokojącą kolorystyką”[5]. Na podstawie fotografii odtwarzała też we własnym stylu hollywoodzkie portrety bohaterów kinowych.
Od lat maluje wielkoformatowe podobizny konkretnych postaci, które umieszcza najczęściej na tle wypełnionym barwnym kwiatowym wzorem[2]. Jej cykle malarskie to: Ulubieni artyści, Znajomi i Przyjaciele, Gwiazdy, Udane pary[6].
W swoich pracach artystka stosuje silną kolorystykę, co w połączeniu ze wzorami pokrywającymi płótna może przywodzić na myśl psychodeliczne wizje[7]. Widać w jej twórczości inspirację pop-artem, onirycznością, romantyzmem i kiczem[2].
Działalność[edytuj | edytuj kod]
Wystawy indywidualne (wybór):[6]
- I Ty możesz zostać krokodylem czyli wybrane kobiety Luxusu, Galeria Piktogram, Warszawa, 2014
- Kilkadziesiąt par oczu, Centrum Kultury Katowice, Galeria Piętro wyżej, Katowice, 2012
- Malarstwo najlepsze na nerwy lekarstwo (z Pawłem Jarodzkim), Galeria Bielska BWA, Bielsko-Biała, 2006
- Kilka portretów i trochę kwiatów, Galeria Entropia, Wrocław, 1997[1]
- Moje urodziny, Galeria Marii von Blumstein, Łódź, 1995[1]
Wystawy grupy Luxus (wybór):[3]
- Luxus. Umarła rasa, Cricoteka, Kraków, 2015
- Luxus w stylu amerykańskim, BWA Zielona Góra, 2014
- Magazyn Luxus, Muzeum Współczesne Wrocław, 2013[8]
- Bankiet w fabryce, Galeria BWA, Bielsko-Biała, 1997
- Prawdziwy Luxus w Krakowie, Galeria Zderzak, Kraków, 1992
- Młody Wrocław, BWA Katowice, 1989
- Legendarny Luxus po raz pierwszy w Warszawie, Galeria Pokaz, Warszawa, 1985
Wystawy zbiorowe (wybór):[6]
- Dzikość serca. Portret i autoportret w Polsce po 1989 roku, Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa, 2018
- Dzikie Pola, Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki, 2015
- Poza oficjalnym obiegiem. Niezależna sztuka polska lat 80, Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, 2015
- Phanomen wohlstand, Motorenhalle, Drezno, 2012
- Pokolenie’80, Muzeum Narodowe w Krakowie, 2010
- I could live in Africa, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, 2010
- Wizja lokalna 01, Galeria Entropia, Wrocław, 2009
- Malarstwo Polskie XXI wieku, Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki, 2006
- Kolekcja 1998-2003, Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 2003[1]
- Sposób na życie, Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia” w Gdańsku, 2002
- Bielska Jesień – Biennale Malarstwa Współczesnego (II nagroda), Galeria BWA, Bielsko-Biała, 1999
- Książki i Strony, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa, 1992[1]
- Trinnale portretu współczesnego, Radom (wyróżnienie, stypendium Ministerstwa Kultury i Sztuki), 1987
- Ekspresja lat 80-tych, Galeria BWA, Sopot, 1986
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Anna Mituś, Piotr Stasiowski, Agresywna niewinność. Historia grupy Luxus, BWA Wrocław, Wrocław 2014.
- Dzikie Pola. Historia awangardowego Wrocławia, red. Dorota Monkiewicz, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa 2015.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Grzyb-Jarodzka Bożena, nota biograficzna [w:] „Format”, 2006, nr 2-3, s. VI, zdigitalizowana wersja dostępna w Dolnośląskiej Bibliotece Cyfrowej.
- ↑ a b c d Bożena Grzyb-Jarodzka, nota biograficzna, cyfrowy katalog Kolekcji Sztuki Galerii Bielskiej BWA.
- ↑ a b c d Ewa Gorządek, Grupa Luxus, portal Culture.pl
- ↑ a b Anna Mituś, Scena artystyczna we Wrocławiu w latach osiemdziesiątych XX wieku, [w:] Dzikie Pola. Historia awangardowego Wrocławia, red. Dorota Monkiewicz, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa 2015, s. 298.
- ↑ a b Adam Sobota, Luxus dla wszystkich, „Format”, 1991, nr 1-2, s. 28-33, zdigitalizowana wersja dostępna w Dolnośląskiej Bibliotece Cyfrowej.
- ↑ a b c Nota biograficzna artystki i spis wystaw na oficjalnej stronie Bożeny Grzyb-Jarodzkiej.
- ↑ Nota biograficzna artystki na portalu Artinfo.pl.
- ↑ Kama Wróbel, Luxus daje ci towar najwyższej jakości, w pełnym, nieścieralnym kolorze!, „Format”, 2013, nr 67, s. 30-36, zdigitalizowana wersja dostępna w Dolnośląskiej Bibliotece Cyfrowej.