Przejdź do zawartości

Kartoteka (dramat)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kartoteka
Autor

Tadeusz Różewicz

Typ utworu

dramat

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Polska Rzeczpospolita Ludowa

Język

polski

Data wydania

1960 rok

poprzednia
Opadły liście z drzew
następna
Grupa Laokoona

Kartotekadramat autorstwa Tadeusza Różewicza, napisany w okresie 1958/59. W 1960 ukazywał się w miesięczniku Dialog. Wydany w 1961 w Warszawie[1].

Główną osobą dramatu jest Bohater – były partyzant. Na utwór składają się wyrywkowe, nie powiązane ze sobą sceny z jego życia, o charakterze realistycznym i surrealistycznym. Bohater ukazany jest w rzeczywistości powojennej, gdy ma 7, 38 i 40 lat, nosi kilka imion, jest urzędnikiem. Nie posiada spójnej osobowości. Wartości, w które wierzył, straciły swój autentyczny sens – funkcjonują jedynie w wyświechtanych frazesach. Pojęcie człowieczeństwa zostało zniszczone przez wojnę. Uwidacznia się jego bezsilność, niewiara, autoironia, trudności z porozumieniem. Jedyną postacią, która wzbudza jego szacunek i dobre uczucia, jest Wujek, utożsamiający okres przedwojenny[2].

Utwór stanowi „strumień świadomości”, występujące po sobie sceny nie są w żaden sposób ze sobą powiązane, niektóre z nich mogłyby funkcjonować w innej kolejności lub zostać pominięte i nie zmieniłoby to charakteru utworu. Występują w nim elementy m.in. groteski i parodii. Jest to dramaturgia otwarta, czyli taka, która może być interpretowana wieloznacznie.

Sztuka była tłumaczona na wiele języków i grana przez teatry profesjonalne i amatorskie (włoskie, francuskie, holenderskie, duńskie, angielskie, argentyńskie, bułgarskie i amerykańskie).

Ważniejsze realizacje

[edytuj | edytuj kod]

W Polsce

[edytuj | edytuj kod]

Za granicą

[edytuj | edytuj kod]

Teatr Telewizji i Teatr Polskiego Radia

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Inscenizacje "Kartoteki" i innych utworów Tadeusza Różewicza w teatrze polskim | Artykuł | Culture.pl, „Culture.pl” [dostęp 2022-07-07] (pol.).
  2. Faksymile "Kartoteki" i wierszy Tadeusza Różewicza | Wydarzenie | Culture.pl, „Culture.pl” [dostęp 2022-07-07] (pol.).
  3. Kartoteka rozrzucona [online], Studio Teatrgaleria [dostęp 2022-07-07] (pol.).
  4. Konrad Swinarski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2022-07-07].
  5. Charków. Prapremiera "Kartoteki" Różewicza [online], e-teatr.pl [dostęp 2022-07-07].