Puccinia asparagi
 Teliospory | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Puccinia asparagi |
| Nazwa systematyczna | |
| Puccinia asparagi DC. Fl. Franç., Edn 3 (Paris) 2: 595 (1805) | |
Puccinia asparagi DC. – gatunek grzybów z rodziny rdzowatych (Pucciniaceae)[1]. Grzyb mikroskopijny pasożytujący na różnych gatunkach szparagów (Asparagus)[2]. Wywołuje u nich chorobę zwaną rdzą szparaga[3].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Puccinia, Pucciniaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
- Aecidium asparagi Lasch 1848
- Dicaeoma asparagi (DC.) Kuntze 1898
- Persooniella asparagi (DC.) Syd. 1922
- Puccinia discoidearum var. asparagi (DC.) Wallr. 1833
- Uredo asparagi Lasch 1848
Morfologia i rozwój[edytuj | edytuj kod]
Jest pasożytem jednodomowym, tzn. cały jego cykl rozwojowy odbywa się na jednym żywicielu. Jest rdzą pełnocyklową, wytwarzającą 5 rodzajów zarodników: sporydia, pykniospory, ecjospory, urediniospory i teliospory[5].
Na porażonych szparagach powstają kropkowate, brązowe pyknidia, a nieco później pomiędzy nimi w skupiskach kubkowate lub prawie cylindryczne ecja osadzone na trzonkach. Ecjospory o kształcie od kulistego do owalnego, wymiarach 15–21 × 18–27 μm i niemal hialinowej, drobno i gęsto brodawkowanej ścianie o grubości 1 μm. Uredinia również na trzonkach, kuliste do elipsoidalnych, cynamonowobrązowe, mączyste. Urediniospory kuliste do owalnych, o wymiarach 19–30 × 18–25 μm i złotawej ścianie grubości 2 μm. Telia na trzonkach, brązowoczarne. Dojrzałe teliospory są dwukomórkowe, o wymiarach 3–50 × 19–26 μm, zaokrąglonych końcach i zwężone na przegrodzie. Mają kasztanowobrązową ścianę o grubości do 10 μm na szczycie i trzonek o długości do dwukrotnie większej od długości teliospory. Czasami powstają nietypowe teliospory zwane mezosporami[2].
Teliospory pełnią funkcję przetrwalnikową. Zimują na starych łodygach szparaga. Wiosną wytwarzają sporydia, które dokonują infekcji sąsiednich, młodych pędów szparaga. Z kiełkujących sporydiów powstają pyknidia i cykl rozwojowy powtarza się[5].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Występuje w Ameryce Północnej i Europie[6].
Żywicielami Puccinia asparagi są uprawiany szparag lekarski (Asparagus officinalis i kilka innych gatunków szparagów, w tym Asparagus maritimus. Lekkie infekcje może spowodować także u cebuli zwyczajnej (Allium cepa)[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Index Fungorum [online], indexfungorum.org [dostęp 2018-03-03] (ang.).
- ↑ a b c Mycobank. ''Puccinia asparagi'' [online] [dostęp 2018-03-05].
- ↑ Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia, t. 2. Choroby roślin uprawnych, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2011, s. 128, ISBN 978-83-09-01077-7.
- ↑ Species Fungorum [online], speciesfungorum.org [dostęp 2018-03-03] (ang.).
- ↑ a b Persley, D. (2010). Diseases of Vegetable Crops in Australia. CSIRO Publishing
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2018-03-05].