Wikipedia:Artykuły na Medal/archiwum/2024-06

2024-06-01

Assassin’s Creed IV: Black Flag – przygodowa gra akcji z elementami skradanki stworzona przez Ubisoft Montréal, szósta odsłona głównej serii Assassin’s Creed. Jej światowa premiera odbyła się 29 października 2013 roku. Fabuła jest osadzona w świecie rzeczywistym i przedstawia fikcyjny konflikt pomiędzy asasynami a templariuszami, z czego jedni pragną całkowitego pokoju na świecie, a drudzy chcą pełnej kontroli nad ludzkością. Główna historia rozgrywa się w Indiach Zachodnich podczas złotej ery piractwa pomiędzy 1715 a 1722 rokiem i skupia się na walijskim piracie, Edwardzie Jamesie Kenwayu, próbującym zdobyć fortunę i odnaleźć mityczne miejsce znane jako Obserwatorium, którego poza nim szukają też zarówno asasyni, jak i templariusze. Gra zyskała uznanie krytyków i stała się sukcesem komercyjnym, do maja 2014 roku sprzedając się w ponad 11 milionach egzemplarzy. Otrzymała liczne nagrody oraz nominacje, w tym Spike Video Game Award dla najlepszej przygodowej gry akcji. Czytaj więcej…

2024-06-02

Civitate Wratislaviensis Donatus – tytuł honorowego obywatela Wrocławia, ustanowiony w 1993 roku przez Radę Miejską Wrocławia i przyznawany corocznie. Kandydata do nagrody ma prawo zgłosić każdy, przez komisję rady Miejskiej lub klubów radnych, jednak końcowego wyboru dokonuje Rada Miejska Wrocławia. Tytuły wręcza się na uroczystej sesji 24 czerwca każdego roku z okazji święta miasta. Jedynym rokiem, w którym tytułu nie przyznano, był 1999. Pierwszym laureatem nagrody został profesor Alfred Jahn, rektor Uniwersytetu Wrocławskiego w latach 1962–1968. Odznaczenia przyznawano również pośmiertnie. W listopadzie 2020 roku Rada Miejska Wrocławia przegłosowała odebranie kardynałowi Henrykowi Gulbinowiczowi tytułu Civitate Wratislaviensis Donatus. Było to pierwsze odebranie tego tytułu w historii tej nagrody. Czytaj więcej…

2024-06-03

Harta – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, w gminie Dynów. Jest miejscowością typu ulicowego, umiejscowioną na Pogórzu Dynowskim, w dolinie potoku o tej samej nazwie oraz na otaczających go wzgórzach. Harta to wieś szlachecka, która została ulokowana na prawie niemieckim na przełomie XIV i XV wieku. Pierwsza pisemna wzmianka o niej pochodzi z 1429 roku. Jako jeden z dużych ośrodków ruchu chłopskiego w XX wieku, Harta była miejscem jednej z wielkich demonstracji podczas strajków chłopskich w 1937 roku. W połowie XX wieku stanowiła oddzielną gromadę; w latach 1934–1954 i od 1973 roku podlegała bezpośrednio lokalnej administracji Dynowa. Harta jest jedną z największych wsi na terenie zarówno najbliższej okolicy, jak i całego województwa podkarpackiego. W 2022 roku zamieszkiwało ją 2045 osób. Jest wsią typowo rolniczą; ostatni duży zakład przemysłowy, lokalna mleczarnia, upadła w latach 90. XX wieku. Czytaj więcej…

2024-06-04

Zamek Czorsztyn – ruiny średniowiecznego zamku, położone w Czorsztynie, w Pieninach, nad Jeziorem Czorsztyńskim. Pierwsza budowla na wzgórzu czorsztyńskim powstała ok. XIII wieku, należała do starosądeckiego klasztoru klarysek, została przejęta przez monarchów i przeszła znaczną rozbudowę za czasów Kazimierza III Wielkiego, w XIV wieku. Broniła granicy i skrzyżowania szlaków handlowych, prowadzących na Węgry, w stronę Nowego Targu oraz Sącza. Była miejscem postoju władców polskich zmierzających na Węgry. W połowie XVII w. budowlę zajął Aleksander Kostka-Napierski w czasie swojego powstania, a kilka lat później, w czasie potopu szwedzkiego, ukrywał się tu Jan II Kazimierz Waza. W latach 30. XVIII wieku, podczas wojny o sukcesję polską, zamek został spustoszony przez Kozaków. Ostatnim starostą był w latach 1763–1797 Józef Makary Potocki, który nie dysponował środkami potrzebnymi na remont zamku. Ciekawa historia i malowniczy wygląd ruin sprawiły, że obrosły wokół niej legendy i stała się inspiracją dla artystów, zwłaszcza w epoce romantyzmu. Zamek Czorsztyn został w 1968 roku wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków. Czytaj więcej…

2024-06-05

Felix Manalo (ur. 10 maja 1886, zm. 12 kwietnia 1963) – filipiński duchowny chrześcijański, twórca i pierwszy przywódca Iglesia ni Cristo. Urodził się w ubogiej rodzinie katolickiej, wcześnie porzucił macierzyste wyznanie. Należał do rozmaitych kościołów protestanckich, ostatecznie w 1914 roku założył Iglesia ni Cristo. Zbudował prężnie rozwijający się oraz wysoce scentralizowany kościół, cieszył się znacznymi wpływami politycznymi. Poprzez narzucenie swoim wiernym surowego systemu dyscyplinarnego, w którym kary za zachowania niezgodne z zasadami obowiązującymi w grupie egzekwowane były z dużą skrupulatnością, wykształcił w nich specyficzny model zachowania. Odznaczał się on z jednej strony zdyscyplinowaniem i pracowitością. Z drugiej strony dał pole do pojawienia się w kościelnej kulturze silnych mechanizmów kontroli wzajemnej. Przez wiernych uznawany za Bożego posłańca, zapisał się również w szerszej filipińskiej kulturze. Jest patronem ulic w filipińskich miastach, w 2014 roku krajowa poczta wyemitowała upamiętniający go znaczek. Czytaj więcej…

2024-06-06

Sap – drugi minialbum amerykańskiego zespołu muzycznego Alice in Chains, wydany 4 lutego 1992 roku nakładem wytwórni Columbia Records. Proces produkcji wykonał Rick Parashar. Niespełna tygodniowa sesja nagraniowa odbyła się w listopadzie 1991 roku w London Bridge Studio w Seattle w stanie Waszyngton. W trakcie jej trwania muzycy zarejestrowali pięć utworów, będących w głównej mierze autorstwa Jerry’ego Cantrella. Wydanie epki w formacie CD zawiera cztery kompozycje. Piątą z nich – zamykającą zestaw improwizowaną Love Song – dodano w postaci bonusu jako ukryty utwór. Sap ukazał się początkowo jedynie w Stanach Zjednoczonych, bez żadnej promocji. W 1994 roku został wydany w limitowanym nakładzie na podwójnym kolorowym winylu wraz z minialbumem Jar of Flies. Sap charakteryzuje się akustycznym brzmieniem oraz melancholijnym nastrojem. Na minialbumie, w charakterze gościnnym, wystąpili zaprzyjaźnieni z zespołem artyści. 18 stycznia 1994 roku Sap, przekroczywszy próg 500 tys. sprzedanych egzemplarzy w Stanach Zjednoczonych, uzyskał od Recording Industry Association of America certyfikat złotej płyty. Czytaj więcej…

2024-06-07

Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Polsce – lista miejsc w Polsce wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowionej na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętej przez UNESCO na 17. sesji w Paryżu 16 listopada 1972 roku i ratyfikowanej przez Polskę 29 czerwca 1976 roku. Obecnie na liście znajduje się 17 obiektów: 15 dziedzictw kulturowych oraz 2 o charakterze przyrodniczym. Jako pierwsze na listę zostały wpisane Historyczne Centrum Krakowa oraz Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni. Na polskiej liście informacyjnej UNESCO – liście obiektów, które Polska zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa – znajduje się 5 obiektów. 26 czerwca 2004 roku została założona Liga Polskich Miast i Miejsc UNESCO z siedzibą w Toruniu. Czytaj więcej…

2024-06-08

Strażnicy Galaktyki vol. 2 – amerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2017 roku na podstawie serii komiksów o grupie superbohaterów o tej samej nazwie wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię i scenariusz odpowiadał James Gunn. W rolach głównych wystąpili: Chris Pratt, Zoe Saldana, Dave Bautista, Vin Diesel oraz Bradley Cooper. Dwa miesiące po wydarzeniach z pierwszej części, Strażnicy Galaktyki podróżują po kosmosie i walczą o utrzymanie swojej nowo-powstałej rodziny oraz pomagają Peterowi Quillowi dowiedzieć się prawdy o jego pochodzeniu. Strażnicy Galaktyki vol. 2 wchodzą w skład III Fazy Filmowego Uniwersum Marvela. Jest to piętnasty film należący do tej franczyzy, który tworzy jej pierwszy rozdział zatytułowany Saga Nieskończoności. Światowa premiera odbyła się 10 kwietnia 2017 roku w Tokio. Przy budżecie 200 milionów dolarów, Strażnicy Galaktyki vol. 2 zarobili ponad 860 milionów dolarów i otrzymali pozytywne oceny od krytyków. Czytaj więcej…

2024-06-09

Civitate Wratislaviensis Donatus – tytuł honorowego obywatela Wrocławia, ustanowiony w 1993 roku przez Radę Miejską Wrocławia i przyznawany corocznie. Kandydata do nagrody ma prawo zgłosić każdy, przez komisję rady Miejskiej lub klubów radnych, jednak końcowego wyboru dokonuje Rada Miejska Wrocławia. Tytuły wręcza się na uroczystej sesji 24 czerwca każdego roku z okazji święta miasta. Jedynym rokiem, w którym tytułu nie przyznano, był 1999. Pierwszym laureatem nagrody został profesor Alfred Jahn, rektor Uniwersytetu Wrocławskiego w latach 1962–1968. Odznaczenia przyznawano również pośmiertnie. W listopadzie 2020 roku Rada Miejska Wrocławia przegłosowała odebranie kardynałowi Henrykowi Gulbinowiczowi tytułu Civitate Wratislaviensis Donatus. Było to pierwsze odebranie tego tytułu w historii tej nagrody. Czytaj więcej…

2024-06-10

Harta – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, w gminie Dynów. Jest miejscowością typu ulicowego, umiejscowioną na Pogórzu Dynowskim, w dolinie potoku o tej samej nazwie oraz na otaczających go wzgórzach. Harta to wieś szlachecka, która została ulokowana na prawie niemieckim na przełomie XIV i XV wieku. Pierwsza pisemna wzmianka o niej pochodzi z 1429 roku. Jako jeden z dużych ośrodków ruchu chłopskiego w XX wieku, Harta była miejscem jednej z wielkich demonstracji podczas strajków chłopskich w 1937 roku. W połowie XX wieku stanowiła oddzielną gromadę; w latach 1934–1954 i od 1973 roku podlegała bezpośrednio lokalnej administracji Dynowa. Harta jest jedną z największych wsi na terenie zarówno najbliższej okolicy, jak i całego województwa podkarpackiego. W 2022 roku zamieszkiwało ją 2045 osób. Jest wsią typowo rolniczą; ostatni duży zakład przemysłowy, lokalna mleczarnia, upadła w latach 90. XX wieku. Czytaj więcej…

2024-06-11

Zamek Czorsztyn – ruiny średniowiecznego zamku, położone w Czorsztynie, w Pieninach, nad Jeziorem Czorsztyńskim. Pierwsza budowla na wzgórzu czorsztyńskim powstała ok. XIII wieku, należała do starosądeckiego klasztoru klarysek, została przejęta przez monarchów i przeszła znaczną rozbudowę za czasów Kazimierza III Wielkiego, w XIV wieku. Broniła granicy i skrzyżowania szlaków handlowych, prowadzących na Węgry, w stronę Nowego Targu oraz Sącza. Była miejscem postoju władców polskich zmierzających na Węgry. W połowie XVII w. budowlę zajął Aleksander Kostka-Napierski w czasie swojego powstania, a kilka lat później, w czasie potopu szwedzkiego, ukrywał się tu Jan II Kazimierz Waza. W latach 30. XVIII wieku, podczas wojny o sukcesję polską, zamek został spustoszony przez Kozaków. Ostatnim starostą był w latach 1763–1797 Józef Makary Potocki, który nie dysponował środkami potrzebnymi na remont zamku. Ciekawa historia i malowniczy wygląd ruin sprawiły, że obrosły wokół niej legendy i stała się inspiracją dla artystów, zwłaszcza w epoce romantyzmu. Zamek Czorsztyn został w 1968 roku wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków. Czytaj więcej…

2024-06-12

Felix Manalo (ur. 10 maja 1886, zm. 12 kwietnia 1963) – filipiński duchowny chrześcijański, twórca i pierwszy przywódca Iglesia ni Cristo. Urodził się w ubogiej rodzinie katolickiej, wcześnie porzucił macierzyste wyznanie. Należał do rozmaitych kościołów protestanckich, ostatecznie w 1914 roku założył Iglesia ni Cristo. Zbudował prężnie rozwijający się oraz wysoce scentralizowany kościół, cieszył się znacznymi wpływami politycznymi. Poprzez narzucenie swoim wiernym surowego systemu dyscyplinarnego, w którym kary za zachowania niezgodne z zasadami obowiązującymi w grupie egzekwowane były z dużą skrupulatnością, wykształcił w nich specyficzny model zachowania. Odznaczał się on z jednej strony zdyscyplinowaniem i pracowitością. Z drugiej strony dał pole do pojawienia się w kościelnej kulturze silnych mechanizmów kontroli wzajemnej. Przez wiernych uznawany za Bożego posłańca, zapisał się również w szerszej filipińskiej kulturze. Jest patronem ulic w filipińskich miastach, w 2014 roku krajowa poczta wyemitowała upamiętniający go znaczek. Czytaj więcej…

2024-06-13

Sap – drugi minialbum amerykańskiego zespołu muzycznego Alice in Chains, wydany 4 lutego 1992 roku nakładem wytwórni Columbia Records. Proces produkcji wykonał Rick Parashar. Niespełna tygodniowa sesja nagraniowa odbyła się w listopadzie 1991 roku w London Bridge Studio w Seattle w stanie Waszyngton. W trakcie jej trwania muzycy zarejestrowali pięć utworów, będących w głównej mierze autorstwa Jerry’ego Cantrella. Wydanie epki w formacie CD zawiera cztery kompozycje. Piątą z nich – zamykającą zestaw improwizowaną Love Song – dodano w postaci bonusu jako ukryty utwór. Sap ukazał się początkowo jedynie w Stanach Zjednoczonych, bez żadnej promocji. W 1994 roku został wydany w limitowanym nakładzie na podwójnym kolorowym winylu wraz z minialbumem Jar of Flies. Sap charakteryzuje się akustycznym brzmieniem oraz melancholijnym nastrojem. Na minialbumie, w charakterze gościnnym, wystąpili zaprzyjaźnieni z zespołem artyści. 18 stycznia 1994 roku Sap, przekroczywszy próg 500 tys. sprzedanych egzemplarzy w Stanach Zjednoczonych, uzyskał od Recording Industry Association of America certyfikat złotej płyty. Czytaj więcej…

2024-06-14

Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Polsce – lista miejsc w Polsce wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowionej na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętej przez UNESCO na 17. sesji w Paryżu 16 listopada 1972 roku i ratyfikowanej przez Polskę 29 czerwca 1976 roku. Obecnie na liście znajduje się 17 obiektów: 15 dziedzictw kulturowych oraz 2 o charakterze przyrodniczym. Jako pierwsze na listę zostały wpisane Historyczne Centrum Krakowa oraz Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni. Na polskiej liście informacyjnej UNESCO – liście obiektów, które Polska zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa – znajduje się 5 obiektów. 26 czerwca 2004 roku została założona Liga Polskich Miast i Miejsc UNESCO z siedzibą w Toruniu. Czytaj więcej…

2024-06-15

Strażnicy Galaktyki vol. 2 – amerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2017 roku na podstawie serii komiksów o grupie superbohaterów o tej samej nazwie wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię i scenariusz odpowiadał James Gunn. W rolach głównych wystąpili: Chris Pratt, Zoe Saldana, Dave Bautista, Vin Diesel oraz Bradley Cooper. Dwa miesiące po wydarzeniach z pierwszej części, Strażnicy Galaktyki podróżują po kosmosie i walczą o utrzymanie swojej nowo-powstałej rodziny oraz pomagają Peterowi Quillowi dowiedzieć się prawdy o jego pochodzeniu. Strażnicy Galaktyki vol. 2 wchodzą w skład III Fazy Filmowego Uniwersum Marvela. Jest to piętnasty film należący do tej franczyzy, który tworzy jej pierwszy rozdział zatytułowany Saga Nieskończoności. Światowa premiera odbyła się 10 kwietnia 2017 roku w Tokio. Przy budżecie 200 milionów dolarów, Strażnicy Galaktyki vol. 2 zarobili ponad 860 milionów dolarów i otrzymali pozytywne oceny od krytyków. Czytaj więcej…

2024-06-16

Lista finałów mistrzostw świata w piłce nożnej – mistrzostwa świata w piłce nożnej to międzynarodowy turniej piłkarski, który rozgrywany jest od 1930 roku. W tych rozgrywkach rywalizują narodowe reprezentacje mężczyzn, będące członkami FIFA. Finał mistrzostw świata jest ostatnim meczem turnieju, a reprezentacja, która wygrywa ogłaszana jest mistrzem świata. Jeśli po 90 minutach regularnego czasu gry wynik jest nierozstrzygający, mecz zostaje przedłużony o 30 minut. W wypadku, gdy wynik po zakończeniu dogrywki nadal jest remisowy, dyktowane są rzuty karne. W 22 rozegranych turniejach, 80 drużyn narodowych wystąpiło przynajmniej raz. Spośród nich 13 dotarło do finału tych rozgrywek, a 8 wygrało. Brazylia, będąc 5-krotnym triumfatorem mistrzostw świata, jest najbardziej skuteczną drużyną tego turnieju, a także jedyną reprezentacją, która uczestniczyła we wszystkich edycjach mistrzostw. Dotychczas jedynie reprezentacje państw europejskich i południowoamerykańskich dotarły do finałów mistrzostw świata. Czytaj więcej…

2024-06-17

Liahona – według wierzeń świętych w dniach ostatnich przyrząd nawigacyjny, którym posługiwała się rodzina Lehiego. Źródłem relacji o nim jest Księga Mormona. Miał być wykonaną z mosiądzu, misterną kulą. Opisywany jako kula, busola, czy kompas, przez badaczy związanych z mormonizmem, zestawiany niekiedy z astrolabium. Jego funkcjonowanie było zależne od wiary okazywanej przez jego posiadaczy. Uznawany przez Nefitów za święty przedmiot, przekazywany pośród nich z pokolenia na pokolenie. Istnienie Liahony nie znalazło potwierdzenia w źródłach zewnętrznych. Jest przedmiotem licznych analiz i dyskusji. Wyśmiewana i atakowana przez krytyków mormonizmu, natomiast przez badaczy należących do tej wspólnoty religijnej uznawana niekiedy za funkcjonującą podobnie jak astrolabium. Niezależnie od debat o autentyczności ten kontrowersyjny przedmiot został uchwycony w szeroko rozumianej mormońskiej sztuce oraz kulturze popularnej. Czytaj więcej…

2024-06-18

Pedro Arce (ur. 25 listopada 1991 w Saltillo) – meksykański piłkarz występujący na pozycji środkowego lub ofensywnego pomocnika, działacz piłkarski. W wieku 19 lat wyjechał z rodzinnego Meksyku do Barcelony, gdzie otrzymał stypendium w akademii piłkarskiej Fundación Marcet. Profesjonalną karierę rozpoczynał w pierwszoligowej Flocie Świnoujście, lecz z powodów proceduralnych nie rozegrał tam żadnego meczu. Następnie grał w szwajcarskim trzecioligowcu FC Baulmes. Większość kariery spędził jednak w Grecji, gdzie reprezentował barwy drugoligowych AS Janitsa oraz AO Kavala, a także pierwszoligowych Veria FC oraz Panionios Nea Smirni. W latach 2017–2018 był zawodnikiem meksykańskiego potentata Club América, lecz pełnił tam wyłącznie rolę rezerwowego. W barwach Amériki zanotował występ w Lidze Mistrzów CONCACAF. W lutym 2019 roku Arce jako wolny zawodnik wrócił do Grecji, gdzie po udanych testach medycznych podpisał półtoraroczny kontrakt z Panionios. Od lipca 2021 roku Arce jest dyrektorem generalnym meksykańskiego klubu Saltillo FC. Czytaj więcej…

2024-06-19

Felix Manalo (ur. 10 maja 1886, zm. 12 kwietnia 1963) – filipiński duchowny chrześcijański, twórca i pierwszy przywódca Iglesia ni Cristo. Urodził się w ubogiej rodzinie katolickiej, wcześnie porzucił macierzyste wyznanie. Należał do rozmaitych kościołów protestanckich, ostatecznie w 1914 roku założył Iglesia ni Cristo. Zbudował prężnie rozwijający się oraz wysoce scentralizowany kościół, cieszył się znacznymi wpływami politycznymi. Poprzez narzucenie swoim wiernym surowego systemu dyscyplinarnego, w którym kary za zachowania niezgodne z zasadami obowiązującymi w grupie egzekwowane były z dużą skrupulatnością, wykształcił w nich specyficzny model zachowania. Odznaczał się on z jednej strony zdyscyplinowaniem i pracowitością. Z drugiej strony dał pole do pojawienia się w kościelnej kulturze silnych mechanizmów kontroli wzajemnej. Przez wiernych uznawany za Bożego posłańca, zapisał się również w szerszej filipińskiej kulturze. Jest patronem ulic w filipińskich miastach, w 2014 roku krajowa poczta wyemitowała upamiętniający go znaczek. Czytaj więcej…

2024-06-20

Sap – drugi minialbum amerykańskiego zespołu muzycznego Alice in Chains, wydany 4 lutego 1992 roku nakładem wytwórni Columbia Records. Proces produkcji wykonał Rick Parashar. Niespełna tygodniowa sesja nagraniowa odbyła się w listopadzie 1991 roku w London Bridge Studio w Seattle w stanie Waszyngton. W trakcie jej trwania muzycy zarejestrowali pięć utworów, będących w głównej mierze autorstwa Jerry’ego Cantrella. Wydanie epki w formacie CD zawiera cztery kompozycje. Piątą z nich – zamykającą zestaw improwizowaną Love Song – dodano w postaci bonusu jako ukryty utwór. Sap ukazał się początkowo jedynie w Stanach Zjednoczonych, bez żadnej promocji. W 1994 roku został wydany w limitowanym nakładzie na podwójnym kolorowym winylu wraz z minialbumem Jar of Flies. Sap charakteryzuje się akustycznym brzmieniem oraz melancholijnym nastrojem. Na minialbumie, w charakterze gościnnym, wystąpili zaprzyjaźnieni z zespołem artyści. 18 stycznia 1994 roku Sap, przekroczywszy próg 500 tys. sprzedanych egzemplarzy w Stanach Zjednoczonych, uzyskał od Recording Industry Association of America certyfikat złotej płyty. Czytaj więcej…

2024-06-21

Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Polsce – lista miejsc w Polsce wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowionej na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętej przez UNESCO na 17. sesji w Paryżu 16 listopada 1972 roku i ratyfikowanej przez Polskę 29 czerwca 1976 roku. Obecnie na liście znajduje się 17 obiektów: 15 dziedzictw kulturowych oraz 2 o charakterze przyrodniczym. Jako pierwsze na listę zostały wpisane Historyczne Centrum Krakowa oraz Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni. Na polskiej liście informacyjnej UNESCO – liście obiektów, które Polska zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa – znajduje się 5 obiektów. 26 czerwca 2004 roku została założona Liga Polskich Miast i Miejsc UNESCO z siedzibą w Toruniu. Czytaj więcej…

2024-06-22

Strażnicy Galaktyki vol. 2 – amerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2017 roku na podstawie serii komiksów o grupie superbohaterów o tej samej nazwie wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię i scenariusz odpowiadał James Gunn. W rolach głównych wystąpili: Chris Pratt, Zoe Saldana, Dave Bautista, Vin Diesel oraz Bradley Cooper. Dwa miesiące po wydarzeniach z pierwszej części, Strażnicy Galaktyki podróżują po kosmosie i walczą o utrzymanie swojej nowo-powstałej rodziny oraz pomagają Peterowi Quillowi dowiedzieć się prawdy o jego pochodzeniu. Strażnicy Galaktyki vol. 2 wchodzą w skład III Fazy Filmowego Uniwersum Marvela. Jest to piętnasty film należący do tej franczyzy, który tworzy jej pierwszy rozdział zatytułowany Saga Nieskończoności. Światowa premiera odbyła się 10 kwietnia 2017 roku w Tokio. Przy budżecie 200 milionów dolarów, Strażnicy Galaktyki vol. 2 zarobili ponad 860 milionów dolarów i otrzymali pozytywne oceny od krytyków. Czytaj więcej…

2024-06-23

Lista finałów mistrzostw świata w piłce nożnej – mistrzostwa świata w piłce nożnej to międzynarodowy turniej piłkarski, który rozgrywany jest od 1930 roku. W tych rozgrywkach rywalizują narodowe reprezentacje mężczyzn, będące członkami FIFA. Finał mistrzostw świata jest ostatnim meczem turnieju, a reprezentacja, która wygrywa ogłaszana jest mistrzem świata. Jeśli po 90 minutach regularnego czasu gry wynik jest nierozstrzygający, mecz zostaje przedłużony o 30 minut. W wypadku, gdy wynik po zakończeniu dogrywki nadal jest remisowy, dyktowane są rzuty karne. W 22 rozegranych turniejach, 80 drużyn narodowych wystąpiło przynajmniej raz. Spośród nich 13 dotarło do finału tych rozgrywek, a 8 wygrało. Brazylia, będąc 5-krotnym triumfatorem mistrzostw świata, jest najbardziej skuteczną drużyną tego turnieju, a także jedyną reprezentacją, która uczestniczyła we wszystkich edycjach mistrzostw. Dotychczas jedynie reprezentacje państw europejskich i południowoamerykańskich dotarły do finałów mistrzostw świata. Czytaj więcej…

2024-06-24

Liahona – według wierzeń świętych w dniach ostatnich przyrząd nawigacyjny, którym posługiwała się rodzina Lehiego. Źródłem relacji o nim jest Księga Mormona. Miał być wykonaną z mosiądzu, misterną kulą. Opisywany jako kula, busola, czy kompas, przez badaczy związanych z mormonizmem, zestawiany niekiedy z astrolabium. Jego funkcjonowanie było zależne od wiary okazywanej przez jego posiadaczy. Uznawany przez Nefitów za święty przedmiot, przekazywany pośród nich z pokolenia na pokolenie. Istnienie Liahony nie znalazło potwierdzenia w źródłach zewnętrznych. Jest przedmiotem licznych analiz i dyskusji. Wyśmiewana i atakowana przez krytyków mormonizmu, natomiast przez badaczy należących do tej wspólnoty religijnej uznawana niekiedy za funkcjonującą podobnie jak astrolabium. Niezależnie od debat o autentyczności ten kontrowersyjny przedmiot został uchwycony w szeroko rozumianej mormońskiej sztuce oraz kulturze popularnej. Czytaj więcej…

2024-06-25

Pedro Arce (ur. 25 listopada 1991 w Saltillo) – meksykański piłkarz występujący na pozycji środkowego lub ofensywnego pomocnika, działacz piłkarski. W wieku 19 lat wyjechał z rodzinnego Meksyku do Barcelony, gdzie otrzymał stypendium w akademii piłkarskiej Fundación Marcet. Profesjonalną karierę rozpoczynał w pierwszoligowej Flocie Świnoujście, lecz z powodów proceduralnych nie rozegrał tam żadnego meczu. Następnie grał w szwajcarskim trzecioligowcu FC Baulmes. Większość kariery spędził jednak w Grecji, gdzie reprezentował barwy drugoligowych AS Janitsa oraz AO Kavala, a także pierwszoligowych Veria FC oraz Panionios Nea Smirni. W latach 2017–2018 był zawodnikiem meksykańskiego potentata Club América, lecz pełnił tam wyłącznie rolę rezerwowego. W barwach Amériki zanotował występ w Lidze Mistrzów CONCACAF. W lutym 2019 roku Arce jako wolny zawodnik wrócił do Grecji, gdzie po udanych testach medycznych podpisał półtoraroczny kontrakt z Panionios. Od lipca 2021 roku Arce jest dyrektorem generalnym meksykańskiego klubu Saltillo FC. Czytaj więcej…

2024-06-26

Felix Manalo (ur. 10 maja 1886, zm. 12 kwietnia 1963) – filipiński duchowny chrześcijański, twórca i pierwszy przywódca Iglesia ni Cristo. Urodził się w ubogiej rodzinie katolickiej, wcześnie porzucił macierzyste wyznanie. Należał do rozmaitych kościołów protestanckich, ostatecznie w 1914 roku założył Iglesia ni Cristo. Zbudował prężnie rozwijający się oraz wysoce scentralizowany kościół, cieszył się znacznymi wpływami politycznymi. Poprzez narzucenie swoim wiernym surowego systemu dyscyplinarnego, w którym kary za zachowania niezgodne z zasadami obowiązującymi w grupie egzekwowane były z dużą skrupulatnością, wykształcił w nich specyficzny model zachowania. Odznaczał się on z jednej strony zdyscyplinowaniem i pracowitością. Z drugiej strony dał pole do pojawienia się w kościelnej kulturze silnych mechanizmów kontroli wzajemnej. Przez wiernych uznawany za Bożego posłańca, zapisał się również w szerszej filipińskiej kulturze. Jest patronem ulic w filipińskich miastach, w 2014 roku krajowa poczta wyemitowała upamiętniający go znaczek. Czytaj więcej…