20 halerzy Protektoratu Czech i Moraw
.png)
| |
| Dane podstawowe | |
| Emitent | |
|---|---|
| Nominał |
20 h (20/100 K) |
| Rocznik |
1940, 1941, 1942, 1943, 1944 |
| Emisja | |
| Mennica |
Vichr a společnost, Lysá nad Labem |
| Nakład |
106 526 000 |
| Data emisji |
6 lipca 1940 |
| Data wycofania |
31 maja 1948 |
| Projektant |
Jaroslav Eder (awers), Otakar Španiel (rewers) |
| Opis fizyczny | |
| Masa |
2,63 g |
| Średnica |
20 mm |
| Materiał | |
| Rant |
gładki |
| Stempel | |
| Uwagi | |
20 halerzy (cz. 20 haléřů) – moneta obiegowa Protektoratu Czech i Moraw o nominale 20 halerzy wyemitowana w 1940 roku a wycofana z obiegu w roku 1948. Wzór monety został zaprojektowany przez medaliera Jaroslava Edera, częściowo w oparciu o wcześniejsze prace Otakara Španiela[1].
Wzór[edytuj | edytuj kod]
W centralnej części awersu umieszczono pochodzące z małego herbu Protektoratu Czech i Moraw godło – heraldycznego wspiętego koronowanego lwa o podwójnym ogonie. Poniżej znalazł się rok bicia. Całość otoczona była dwuczęściową legendą z nazwą kraju. W górnej zapisanej wewnętrznie części znalazła się inskrypcja gotycką frakturą w języku niemieckim „Böhmen und Mähren”. W części dolnej, zapisanej zewnętrznie, umieszczono czeski napis „ČECHY A MORAVA”. Oba fragmenty legendy rozdzielono ozdobnymi elementami w kształcie krzyżyków złożonych z pięciu kropek[1][3].
Rewers monety przedstawiał stylizowany snopek składający się z pięciu kłosów zboża przewiązanych wstążką razem z gałązką lipy. Ponadto po prawej stronie monety znalazł się sierp, po lewej zaś nominał monety zapisany arabskimi cyframi[1][3]. Wzór rewersu powielał wygląd 20 czechosłowackich halerzy z 1921 roku autorstwa Otakara Španiela[1][4].
Nakład[edytuj | edytuj kod]
Podstawą emisji monet o nominale 20 halerzy było rozporządzenie ministra finansów Protektoratu z 18 czerwca 1940 r. Określono w nim zarówno ich wzór, jak i cechy fizyczne. Bito je z cynkowych krążków o masie 2,63 g (z 1 kg surowca wytwarzano 380 sztuk). Gotowe monety miały 20 mm średnicy i gładki rant[2][3]. Łącznie w latach 1940–1944 wyprodukowano więcej niż 106,5 mln sztuk[1][2]. Bito w je w przedsiębiorstwie Vichr a spol. w Lysej nad Labem[1][5]
Dwudziestohalerzówki wprowadzono do obiegu w dniu publikacji rozporządzenia w dzienniku ustaw, to jest 6 lipca 1940 r.[3] Demonetyzacji uległy 31 maja 1948 r. już w państwie czechosłowackim[6] tuż po tym, jak zarządzono ponowną emisję w mosiadzu przedwojennych monet o tym samym nominale[7].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Ľudovít Malinovský sr., ČaM 20 h 1940 Snop klasov [online], coins.lmsystem.sk [dostęp 2019-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-03] (słow.).
- ↑ a b c Thomas Michael, Richard Giedroyc, 2018 Standard Catalog of World Coins 1901-2000, wyd. 45, Iola: Krause Publications, 2017, s. 235, ISBN 978-1-4402-4797-2.
- ↑ a b c d Vyhláška ministra financí ze dne 18. června 1940 o ražbě a vydání zinkových dvacetníků, „Sbírka zákonů”, č. 219/1940 Sb. (čá 71/1940), epravo.cz, 6 lipca 1940 [dostęp 2019-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-11] (cz.).
- ↑ Vyhláška Bankovního úřadu ministerstva financí ze dne 16. února 1922 o vydání prvních drobných mincí měny československé po 20 a 50 haléřích, „Sbírka zákonů”, č. 48/1922 Sb. (čá 15/1922), epravo.cz, 18 lutego 1922 [dostęp 2019-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
- ↑ Jaroslav Moravec, Sbohem padesátihaléři, sbohem dvacetikoruno! – část 1 [online], Czeski Bank Narodowy, 1 lipca 2014 [dostęp 2019-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05] (cz.).
- ↑ Vyhláška ministra financí ze dne 19. května 1948 o stažení některých mincí československé měny, „Sbírka zákonů”, č. 110/1948 Sb. (čá 43/1948), epravo.cz, 29 maja 1948 [dostęp 2019-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-11] (cz.).
- ↑ Vyhláška ministra financí ze dne 19. května 1948 o ražbě a vydání dvacetníků, „Sbírka zákonů”, č. 109/1948 Sb. (čá 43/1948), epravo.cz, 29 maja 1948 [dostęp 2019-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).