20 halerzy czechosłowackich (1991)
Dane podstawowe | |
Emitent | |
---|---|
Nominał |
20 halerzy (20/100 Kčs) |
Rocznik |
1991, 1992 |
Emisja | |
Mennica | |
Nakład |
76 155 000 szt.[1] |
Data emisji |
1 kwietnia 1991 |
Data wycofania |
• 31 lipca 1993 C |
Projektant |
Miroslav Rónai (awers), František David (rewers) |
Opis fizyczny | |
Masa |
2,6 g |
Średnica |
19,5 mm |
Grubość |
1,2 mm |
Materiał | |
Rant |
ząbkowany |
Stempel | |
Uwagi |
20 halerzy (cz. 20 haléřů, słow. 20 halierov) – czechosłowacka moneta obiegowa o nominale 20 halerzy bita w latach 1991–1992 i wycofana z obiegu w roku 1993. Autorami projektu byli Miroslav Rónai oraz František David.
Wzór[edytuj | edytuj kod]
Zasadniczą część awersu zajmował herb Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej – w polu czwórdzielnym naprzemiennie ułożony czeski koronowany lew o podwójnym ogonie oraz słowackie trójwzgórze z krzyżem patriarszym. Powyżej zapisano skrót nazwy kraju („ČSFR”), u dołu zaś rok bicia. Po obu stronach tarczy herbowej wolne miejsce wypełniono lipowymi gałązkami. Oznaczenie projektanta Miroslava Rónaia – inicjał „R” – zamieszczono poniżej daty[2][4].
Rewers monety przedstawiał duży, zapisany arabskimi cyframi nominał. Cyfry częściowo nakładały się na siebie nawzajem oraz na położoną w dolnej części mniejszą literę „h” stanowiącą określenie waluty. Poniżej cyfry 2, przy lewej krawędzi monety zamieszczono niewielki inicjał „D”, znak projektanta Františka Davida[2][4].
Nakład[edytuj | edytuj kod]
Moneta według projektu z 1991 roku stanowiła modyfikację 20 halerzy z roku 1972. Zmiana wzoru awersu spowodowana była odejściem od socjalistycznej nomenklatury i symboliki po upadku komunizmu[5]. W zarządzeniu Banku Państwowego z dnia 14 lutego 1991 r. przewidziano, że nowe monety będą posiadały te same parametry fizyczne co wcześniejszy wariant, z uwzględnieniem jednak m.in. nowego herbu państwowego[4]. Tym samym zastosowanie miały tu wytyczne zawarte w zarządzeniu Ministra Finansów z 24 sierpnia 1972 r. Zapisano w nim, że monety będą bite z krążków o masie 2,6 g (±2%) wykonanych z mosiądzu (stop miedzi – 79% – z cynkiem – 20% – i 1-procentową niklu). Wskazano również, że rant dwudziestohalerzówek ma być ząbkowany, a średnica gotowych monet ma mierzyć 19,5 mm[6]. Ich grubość wyniosła w przybliżeniu 1,2 mm[2][3].
Bite w mennicy w Kremnicy[2] monety zostały wyemitowane wraz z pozostałymi nominałami, 1 kwietnia 1991 roku[4], stanowiąc kontynuację poprzedniego wariantu z 1972 roku[6]. W sumie wybito jedynie dwa roczniki w łącznej liczbie przekraczającej 76 mln sztuk[1][2]. Monety wzoru z 1991 uległy denominacji już po rozpadzie Czechosłowacji jednocześnie ze swoimi poprzednikami z 1972 roku – w Czechach z końcem lipca[7], a na Słowacji z końcem listopada roku 1993[8].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- czechosłowackie monety obiegowe
- 20 halerzy wzoru z 1921 i 1972
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Thomas Michael , Richard Giedroyc , 2018 Standard Catalog of World Coins 1901-2000, wyd. 45, Iola: Krause Publications, 2017, s. 690, ISBN 978-1-4402-4797-2 .
- ↑ a b c d e f Ľudovít Malinovský sr., ČSFR 20 h 1991 Dvadsať halierov [online], coins.lmsystem.sk [dostęp 2019-08-14] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-03] (słow.).
- ↑ a b Czechosłowacja 20 halerzy, 1991-1992 [online], ucoin.net [dostęp 2019-08-14] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-12] (pol.).
- ↑ a b c d Vyhláška Státní banky československé ze dne 14. února 1991 o vydávání mincí po 1 haléři, 5 haléřích, 10 haléřích, 20 haléřích, 50 haléřích, 1 Kčs, 2 Kčs a 5 Kčs se stáním znakem České a Slovenské Federativní Republiky, „Sbírka zákonů”, č. 60/1991 Sb. (čá 13/1991), epravo.cz, 1 marca 1991 [dostęp 2019-08-14] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
- ↑ Jaroslav Moravec , Sbohem padesátihaléři, sbohem dvacetikoruno! – část 1 [online], Narodowy Bank Czeski, 1 lipca 2014 [dostęp 2018-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
- ↑ a b Vyhláška ministra financí Československé socialistické republiky ze dne 24. srpna 1972 o vydání mincí po 20 haléřích a 2 Kčs, „Sbírka zákonů”, č. 62/1972 Sb. (čá 19/1972), epravo.cz, 11 września 1972 [dostęp 2019-08-14] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
- ↑ Vyhláška České národní banky ze dne 26. března 1993 o vydání mincí po 20 haléřích vzoru 1993, o ukončení platnosti mincí po 20 haléřích československé měny a jejich výměně, „Sbírka zákonů”, č. 108/1993 Sb. (čá 30/1993), epravo.cz, 1 kwietnia 1993 [dostęp 2019-08-14] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
- ↑ Vyhláška Národnej banky Slovenska z 10. septembra 1993 o vydaní mincí po 20 halieroch vzoru 1993 a o stiahnutí mincí po 20 halieroch vzoru 1972 a 1991 z obehu, „Zbierka zákonov”, č. 210/1993 Z. z. (čá 55/1993), zakonypreludi.sk, 28 września 1993 [dostęp 2019-08-14] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (słow.).