Aba Gertner

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aba Gertner
Data i miejsce urodzenia

ok. 1924
Ostrowiec

Data i miejsce śmierci

1943
Warszawa

Aba Gertner lut też Abuś Gertner[1] (ur. ok. 1924 w Ostrowcu, zm. 1943) – polski działacz konspiracji żydowskiej w trakcie II wojny światowej, uczestnik powstania w getcie warszawskim[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził w Ostrowca. Jego rodzice byli zamożnymi hurtownikami cukru[2]. Jego młodszą siostrą była Bajla Gertner[1] (po wojnie zamordowana w trakcie tzw. pogromu kieleckiego w 1946 roku[3]). Aba kształcił się w religijnej szkole podstawowej Jawne oraz w gimnazjum państwowym. W trakcie okupacji niemieckiej związał się z młodzieżowym ruchem Ha-Szomer Ha-Cair w ramach, którego prowadził bibliotekę gniazda w rodzinnym Ostrowcu. W lutym 1943 dotarł do Warszawy, gdzie w kwietniu tego samego roku wziął udział w powstaniu w getcie warszawskim jako uczestnik walk na terenie szopów Toebbensa-Schultza. Zginął mając 19 lat[2].

Odniesienia[edytuj | edytuj kod]

Siostra Aby, Bela (Bajla Gertner) jest bohaterką wiersza Jacka Podsiadły pt. Słup ze słów[4]. W wierszu tym Aba jako brat Beli przywoływany jest kilkakrotnie między innymi w słowach:

„Trzech z mojej strony”,

„Lejbuś, pamiętaj,

tylko nie obóz!”.

To chłopcy z ŻOB-u,

wyrwani z szopów

Lejb, Cwi i Abuś,

patrzą sposobu,

żeby do grobu

zabrać ze sobą

maksimum szkopów,

obmierzłych szwabów

warczących obok[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Aba Gertner. jewsofostrowiec.com. [dostęp 2022-07-04].
  2. a b c Anka Grupińska – Odczytanie listy (Wydawnictwo Czarne, Wołowiec, 2014; ISBN 978-83-7536-734-8) str. 62
  3. Bajla Gertner. jewsofostrowiec.com. [dostęp 2022-07-04].
  4. a b Słup ze słów. wyborcza.pl. [dostęp 2022-07-06]. (pol.).