Adolf Bartoszewski (wojskowy)

Adolf Bartoszewski

podporucznik
Data i miejsce urodzenia	15 stycznia 1907 Świnarzyn
Data i miejsce śmierci	12 grudnia 1990 Chełmno
Przebieg służby
Lata służby	1939–1949
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne
Jednostki	40 Pułk Piechoty Dzieci Lwowskich 7 Dywizja Piechoty (PSZ)
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa: obrona Lwowa, bitwa pod Monte Cassino, bitwa o Ankonę, bitwa o Bolonię
Odznaczenia

Adolf Bartoszewski (ur. 15 stycznia 1907 w Świnarzynie, zm. 12 grudnia 1990 w Chełmnie) – podporucznik piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys

Był trzecim dzieckiem Weroniki i Adama (po Leonie i Zofii – jeszcze po nim na świat przyszli kolejno: Piotr, Antoni, Władysława, Edward i najmłodszy – Henryk) szanowanych i zamożnych w Radowiczach właścicieli ziemskich i młyna do spółki. Z żoną Heleną (z domu: Podwiązka, córka Ludwiki i Józefa) miał troje dzieci: Waldemara, Irenę i Janusza.

W latach 1925–1927 odbył obowiązkową służbę wojskową, a po jej zakończeniu założył i opiekował się do wybuchu wojny miejscowym oddziałem Związku Strzeleckiego. We wrześniu 1939 uczestniczył w Obronie Lwowa jako dowódca plutonu 40 pułku piechoty. Po wkroczeniu Armii Czerwonej na Wołyń aresztowany i osadzony w więzieniu w Kowlu, gdzie też został skazany za dotychczasową działalność na karę śmierci. Żona Helena, wysyłając błagalne listy do kancelarii Stalina, uzyskała zamianę wyroku śmierci męża na 15-letnią zsyłkę do Uzbekistanu. Do miejsca przeznaczenia (Gizduan) przybył wraz z dwoma braćmi – Antonim i Piotrem, zesłanymi karnie za druk i kolportaż ulotek antysowieckich.

Wszyscy trzej 7 lutego 1942 wstąpili do 7 Dywizji Piechoty, gdzie Adolf w dniach od 20 marca do 29 listopada 1942 roku odbywał szkolenie w Szkole Podchorążych Rezerwy (uzyskując stopień starszego sierżanta), a po jego ukończeniu pełnił funkcję szefa kompanii i dowódcy plutonu. W wyniku przeformowań, bracia znaleźli się w składzie 3 Dywizji Strzelców Karpackich i w połowie grudnia 1943 przerzuceni z Egiptu do Tarentu we Włoszech. Adolf, przydzielony do 1 Brygady, 1 batalionu i (prawdopodobnie) 2 kompanii kpt. Józefa Kromkaya, 12 maja 1944 dowodził plutonem w pierwszym ataku na wzgórze 593 (w kierunku Gardzieli) pod Monte Cassino. 1 sierpnia 1944 uzyskał awans na podporucznika. Dwukrotnie ciężko ranny (nad Chienti i pod Castel Bolognese). Od 1 grudnia 1944 do 1 września 1946 uzyskał przydział do 7 batalionu 3 Brygady na stanowisko dowódcy kompanii strzeleckiej. 9 miesięcy służył w Dywizyjnym Centrum Wyszkolenia 3 DSK jako zastępca dowódcy kompanii i szkoły podoficerskiej. Łącznie, ppor. A. Bartoszewski zaliczył 16 miesięcy służby frontowej pierwszej linii w oddziałach piechoty na stanowisku d-cy plutonu i kompanii strzeleckiej.

19 kwietnia 1947 odkomenderowany do Ośrodka Oficerskiego nr 43 w Rednal w Wielkiej Brytanii na stanowisko oficera zaopatrzenia i transportu. 18 kwietnia 1949 oficjalnie zakończył służbę wojskową.

Do roku 1974 przebywał w Wielkiej Brytanii w Wolverhampton. Po powrocie do Polski zamieszkał w Chełmnie, gdzie też zmarł 12 grudnia 1990 i pochowany został w rodzinnym grobowcu na cmentarzu parafialnym.

Odznaczenia

Podporucznikowi Adolfowi Bartoszewskiemu (sygnatura żołnierska: 1907/92/III) potwierdzono następujące odznaczenia:

• Krzyż Virtuti Militari piątej klasy (nr 11591);
• Krzyż Walecznych (nr 12226);
• Medal Wojska z okuciem (nr 1217)
• Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino (nr 1171);
• Gwiazda Italii;
• Gwiazda za Wojnę 1939–1945
• Brytyjski Medal Obrony (Defence Medal);
• Brytyjski Medal za Wojnę 1939-1945 (The War Medal 1939/45);
• Odznaka Pamiątkowa 3 Dywizji Strzelców Karpackich (nr 7578);
• Upoważnienie do noszenia Odznaki za Rany z Dwiema Gwiazdkami (nr leg. 2777).

Bibliografia

• Feliks Budzisz – Z Ziemi Cmentarnej, Wydawnictwo "Skryptor", Gdańsk 1998 ISBN 83-911147-1-6
• MelchiorM. Wańkowicz MelchiorM., Monte Cassino, Warszawa: „Pax”, 1984, ISBN 83-211-0425-8, OCLC 830238517 .brak strony (książka)