Czerwienica wtórna
| poliglobulia secundaria | |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
Czerwienica wtórna lub nadkrwistość wtórna (łac. poliglobulia secundaria[1]) – stan, w którym liczba krwinek czerwonych w krwi przekracza 5 600 000/mm³, hematokryt wzrasta powyżej 49% i stężenie hemoglobiny jest wyższe niż 17%[2], najczęściej spowodowany zmniejszeniem wysycenia krwi tętniczej tlenem, co powoduje zwiększenie wydzielania erytropoetyny[1].
Przyczyny[edytuj | edytuj kod]
- wrodzone wady serca
- uszkodzenie płuc i oskrzeli (zespół płucno-sercowy, zwłóknienie płuc)
- przebywanie na wysokości powyżej 2500 m n.p.m. (czerwienica górska)
- nowotwory wątroby, macicy, nadnerczy (guz chromochłonny), przysadki i móżdżku
- hemoglobinopatie
- przeszczep nerki[3]
- jatrogenne (leczenie mocznicy i farmakoterapia męskimi hormonami płciowymi)[1][2]
Objawy i przebieg[edytuj | edytuj kod]
Przebieg choroby jest przewlekły[1]. Objawy to:
- sinoczerwone zabarwienie nosa, warg i uszu (stąd czerwienica[1]),
- szumy uszne,
- duszność,
- bóle i zawroty głowy,
- nasilenie objawów niewydolności oddechowej,
- przekrwienie i obrzęk narządów wewnętrznych (wyłączając wątrobę i śledzionę[2]).
Laboratoryjnie można stwierdzić zwiększenie hematokrytu, ilości hemoglobiny oraz masy erytrocytów, nie stwierdza się leukocytozy i zwiększenia liczby trombocytów[3]. Stężenie erytropoetyny wzrasta[3], OB jest bardzo niski.
Różnicowanie[edytuj | edytuj kod]
Czerwienica prawdziwa – występuje w niej powiększenie śledziony i zwiększona ilość płytek krwi oraz leukocytów[1].
Leczenie[edytuj | edytuj kod]
Choroba całkowicie ustępuje po usunięciu jej przyczyny. W celu przyniesienia ulgi pacjentowi można wykonać upust krwi i podawać leki hamujące erytropoezę, jednakże te zabiegi nie eliminują choroby[1][2].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Franciszek Kokot, Choroby Wewnętrzne, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1991, s. 385, ISBN 83-200-1551-0.
- ↑ a b c d Witold S. Gumułka., Wojciech Rewerski, Encyklopedia zdrowia, wyd. 6, t. I, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 853–854, ISBN 83-01-11680-3.
- ↑ a b c Andrzej Szczeklik, Piotr Gajewski: Interna Szczeklika 2017. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2017, s. 1766. ISBN 978-83-7430-517-4.
