Dworzec kolejowy w Kole

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dworzec kolejowy w Kole
Ilustracja
dworzec kolejowy
Państwo

 Polska

Miejscowość

Koło

Adres

ul. Kolejowa

Architekt

Romuald Miller

Rozpoczęcie budowy

1925

Ukończenie budowy

1928

Ważniejsze przebudowy

2012

Pierwszy właściciel

własność PKP

Położenie na mapie Koła
Mapa konturowa Koła, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Dworzec kolejowy w Kole”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dworzec kolejowy w Kole”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Dworzec kolejowy w Kole”
Położenie na mapie powiatu kolskiego
Mapa konturowa powiatu kolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dworzec kolejowy w Kole”
Ziemia52°12′39,010″N 18°37′54,167″E/52,210836 18,631713
Głaz upamiętniający Żydów przesiadających się na wagony kolejki wąskotorowej do Kulmhof

Dworzec kolejowy w Kole – budynek wzniesiony w latach 1925–1928 przy nowo wybudowanej linii kolejowej łączącej Kutno ze Strzałkowem. Wraz z nim wybudowano wieżę ciśnień. Dworzec wraz z budynkami stacyjnymi znajduje się przy ulicy Kolejowej, na terenie osiedla Przedmieście Warszawskie.

Informacje ogólne[edytuj | edytuj kod]

Firma budowlana Janiaków była podwykonawcą przy budowie dworca. Budynek jest unikatowy, ponieważ został zachowany jako jeden z nielicznych wybudowanych po I wojnie światowej budowli dworcowych przy trasie prowadzącej do Warszawy. Bardzo podobny dworzec stał w Koninie aż do lat 70. XX wieku.

Na północnej ścianie budynku dworca kolejowego w Kole znajduje się tablica pamiątkowa. Upamiętnia ona ofiary nalotu Luftwaffe z 2 września 1939 roku na dworzec oraz pociąg, w którym znajdowała się ewakuowana ludność z Krotoszyna i Jarocina (skład znajdował się na bocznym torze).

W 2010 r. pojawiła się koncepcja remontu budynku dworcowego oraz przebudowy otoczenia wraz z peronami stacyjnymi. Uroczyste otwarcie miało miejsce 6 lutego 2013 r. Zgodnie z propozycją Urzędu Miejskiego, do gmachu przeniesiono siedzibę Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej, która od 1945 r. zajmowała budynek ewangelicko-augsburskiej pastorówki, zlokalizowany przy ul. Sienkiewicza. Obsługa stacji kolejowej zajmuje obecnie niewielką część dworca.

Zabytek[edytuj | edytuj kod]

Dworzec w Kole wpisany jest do Gminnej Ewidencji Zabytków pod numerem 77. W Programie Opieki nad Zabytkami miasta Koło na lata 2014–2017 określono plany wpisania budynku dworca do rejestru zabytków NID[1].

Głaz przed dworcem[edytuj | edytuj kod]

Następnym upamiętnieniem lat wojny i straszliwych mordów hitlerowców jest głaz przed kolskim dworcem. Upamiętnia 80 tysięcy Żydów transportowanych tędy z łódzkiego getta do obozu masowej zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem. Tutaj odbywała się przesiadka Żydów zmierzających do obozu na wagony kolejki wąskotorowej. Na głazie znajduje się upamiętniający tekst w dwóch językach – polskim oraz niemieckim.

Stacja kolejowa[edytuj | edytuj kod]

Razem z dworcem funkcjonuje stacja kolejowa Koło, obsługująca zarówno ruch osobowy i towarowy, a jeszcze kilka lat temu – także wąskotorowy.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Program Opieki nad Zabytkami miasta Koło na lata 2014–2017. Urząd miasta Koło, 2013. [dostęp 2017-11-16]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Józef Burszta, 600 lat miasta Koła, Poznań 1963
  • Piotr Maluśkiewicz: Ziemia konińska: przewodnik turystyczny. Konin: Żychlin: „Apeks”, 1997. ISBN 83-86139-28-5.
  • Michalak Robert, Koło, „Świat Kolei” 10/2009
  • Michalak Robert, Dworzec kolejowy w Kole, „Kronika Wielkopolski” 1 (133)/2010
  • Kazimierz Kasperkiewicz: Miejsca i obiekty walki i pamięci z lat wojny i okupacji 1939-1945 w Kole i powiecie kolskim. Koło: Towarzystwo Przyjaciół Miasta Koła, 2004. ISBN 83-909030-9-1.