Franciszek Moczkowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Franciszek Moczkowski
Bankier, Franek, Gruchacz, Puchacz, Pietrzak
kapitan kapitan
Data i miejsce urodzenia

11 grudnia 1910
Łódź

Data i miejsce śmierci

8 listopada 1990
Gliwice

Przebieg służby
Lata służby

1939-1944

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Formacja

Armia „Karpaty”

Jednostki

98 Pułk Piechoty

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Armii Krajowej

Franciszek Moczkowski ps. Bankier, Franek, Gruchacz, Puchacz, Pietrzak (ur. 11 grudnia 1910 w Łodzi, zm. 8 listopada 1990 w Gliwicach) – żołnierz 98 pułku piechoty Armii „Karpaty”, działacz ZWZ-AK[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Władysława Moczkowskiego i Walentyny z domu Gałązka. Ukończył studia na Wydziale Inżynierii na Politechnice Lwowskiej. W 1939 był żołnierzem w stopniu podporucznika 98 pułku piechoty Armii „Karpaty”. Po kapitulacji we Lwowie, uniknął sowieckiej niewoli i powrócił do Łodzi, gdzie wstąpił do Związku Walki Zbrojnej i działał jako szef Oddziału B – Łączność Okręgu Łódź (1940–1941), a następnie szef Oddziału Łączności Operacyjnej Komendy Okręgu Łódź ZWZ–AK (1941–1944). Za działalność w konspiracji został awansowany do stopnia kapitana[1]. Na początku wojny wspierał działalność Komitetu Pomocy Więźniom Radogoszcza[2].

29 października 1944 ostał aresztowany przez łódzkie gestapo i uwięziony w areszcie przy al. K. Anstadta 7 w Łodzi. W trakcie ewakuacji aresztu, 19 stycznia 1945, uciekł z kolumny więźniów w pobliżu Pabianic i powrócił do Łodzi, gdzie pod koniec stycznia został aresztowany przez NKWDUB i ponownie uwięziony w areszcie pry ul. Anstadta, a następnie przeniesiony do więzienia w Łęczycy. W trakcie napraw sieci wodno-kanalizacyjnej w nocy z 8 na 9 marca uciekł. Zamieszkał w Tuszynie-Lesie u znajomych, a następnie przeniósł się do Katowic, a następnie do Gliwic, gdzie funkcjonował pod przybranym nazwiskiem Pietrzak[1].

Po amnestii w 1947 powrócił do swojego nazwiska i pierwotnego zawodu, zostając projektantem w zakładzie energetycznym, a następnie w Miastoprojekcie w Gliwicach[1].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Jego żoną była Barbara z domu Turska, ps. Grażyna, działaczka WSK i szyfrantka KG AK. Para miała troje dzieci[1].

Został pochowany w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Lipowym w Gliwicach[1].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g Sławomir Abramowicz, Konspiracja i opór społeczny w Polsce 1944-1956: słownik biograficzny, Instytut Pamięci Narodowej--Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2002, ISBN 978-83-89078-00-1 [dostęp 2023-10-21] (pol.).
  2. Jerzy Jędrzejewski, Pomoc dla zatrzymanych w obozie Radogoszcz, „Odgłosy” (9), bc.wbp.lodz.pl, 28 lutego 1987 [dostęp 2023-10-21].