Julian Pałka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Julian Pałka
Data i miejsce urodzenia

20 stycznia 1923
Poznań

Data i miejsce śmierci

20 czerwca 2002
Warszawa

Narodowość

polska

Alma Mater

Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie

Dziedzina sztuki

grafika, plakat

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Medal 40-lecia Polski Ludowej Medal 10-lecia Polski Ludowej
Pomnik Barykada Września, część lewa
Pomnik Barykada Września, część środkowa
Pomnik Barykada Września, część prawa

Julian Pałka (ur. 20 stycznia 1923 w Poznaniu, zm. 20 czerwca 2002 w Warszawie) – polski artysta grafik, współtwórca polskiej szkoły plakatu.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Studiował w latach 1945–1951 w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie na wydziale grafiki u Józefa Mroszczaka i na wydziale malarstwa u Jana Cybisa[1]. Uzyskał dyplom w roku 1952. Od roku 1953 zajmował się pracą pedagogiczną na macierzystej uczelni, gdzie przez trzy kadencje sprawował godność rektora (1972–1980)[2][3].

Zadebiutował artystycznie w 1950. Specjalizował się w grafice użytkowej. Był jednym z najzdolniejszych twórców polskiej szkoły plakatu[2]. Plakaty projektował w latach 1950–1972 przede wszystkim dla Centrali Wynajmu Filmów i Wydawnictwa Artystyczno-Graficznego, autor ponad 100 plakatów głównie imprezowych, filmowych (co najmniej 53 plakaty w latach 1951–1971) oraz teatralnych i operowych, także wystawowych, muzealnych, politycznych i społecznych[1]. Stworzył m.in. plakaty do filmów: Hamlet (1950), Ziemia drży (1951), Komedianci (1953), Rzym godzina 11 (1955), W 80 dni dookoła świata (1962), Dziennik panny służącej (1965), Faraon (1965) i Perła w koronie (1971).

Zajmował się też architekturą pawilonów wystawowych oraz projektowaniem pomników. Do najbardziej znanych należy Pomnik Barykada Września (1979) na warszawskiej Ochocie[2].

Od 1956 roku należał do Alliance Graphique Internationale[4].

Zmarł w Warszawie, pochowany 27 czerwca 2002 na cmentarzu w Pyrach[5].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

  • 1954 nagroda zespołowa za pawilon polski na Międzynarodowych Targach w Damaszku
  • 1955 II nagroda na Ogólnopolskiej Wystawie Ilustracji, Plakatu i Drobnych Form
  • wyróżnienie Komitetu Nagród Państwowych za twórczość w dziedzinie plakatu
  • I nagroda za plakat z okazji Światowego Kongresu Pokoju, Helsinki
  • 1959 I nagroda na Międzynarodowym Konkursie na Pomnik Oświęcim-Brzezinka
  • Brązowy Medal na Międzynarodowych Targach Książki, Lipsk
  • 1967 Złoty Medal na II Ogólnopolskim Biennale Plakatu, Katowice
  • 1968 Złoty Medal na II Międzynarodowym Biennale Plakatu, Warszawa
  • 22 lipca 1973 roku otrzymał Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki I stopnia m.in. za widowisko poświęcone 50-leciu ZSRR[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Pałka Julian [online], Poliart Beata Kalke [dostęp 2023-12-07] (pol.).
  2. a b c Joanna Chrzanowska-Pieńkos, Andrzej Pieńkos, Leksykon sztuki polskiej XX wieku. Sztuki plastyczne, Poznań: Wyd. Kurpisz, 1996, s. 156, ISBN 83-86600-48-9 (pol.).
  3. Poczet Rektorów [online], Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie [dostęp 2021-12-06] (pol.).
  4. Julian Pałka, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-22].
  5. Zmarł Julian Pałka [online], wyborcza.pl [dostęp 2023-12-07].
  6. Julian Pałka | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 2023-12-07] (pol.).
  7. Uznanie dla twórców kultury, „Trybuna Robotnicza” (170), 19 lipca 1984, s. 1–2 [dostęp 2021-12-07] (pol.).
  8. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  9. Dziennik Polski, rok XXIX, nr 172 (9145), s. 2.

Linki zwenętrzne[edytuj | edytuj kod]