Muzeum Pienińskie im. Józefa Szalaya w Szlachtowej

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Muzeum Pienińskie im. Józefa Szalaya w Szlachtowej
Oddział Muzeum Ziemi Sądeckiej
Ilustracja
Budynek muzeum
Państwo

 Polska

Miejscowość

Szlachtowa

Adres

ul. Łemkowska 37

Data założenia

1959

Zakres zbiorów

historia Szczawnicy i okolic, etnografia

Kustosz

Barbara Węglarz[1][2]

Położenie na mapie gminy Szczawnica
Mapa konturowa gminy Szczawnica, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Muzeum Pienińskie w Szlachtowej”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Muzeum Pienińskie w Szlachtowej”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Muzeum Pienińskie w Szlachtowej”
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego
Mapa konturowa powiatu nowotarskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Muzeum Pienińskie w Szlachtowej”
Ziemia49°24′38,3″N 20°31′39,0″E/49,410639 20,527500
Strona internetowa

Muzeum Pienińskie im. Józefa Szalaya w Szlachtowej – muzeum poświęcone historii regionu Pienin położone w Szlachtowej, stanowiące oddział Muzeum Ziemi Sądeckiej.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze idee założenia w Szczawnicy muzeum zaczęły pojawiać się w okresie międzywojennym, nie zgodziło się na to jednak ówczesne Ministerstwo Sztuki i Kultury. Do pomysłu wrócił w 1957 r. Pieniński Oddział Towarzystwa Miłośników Kultury i Sztuki Góralskiej, który przystąpił do zbierania eksponatów. Z jego inicjatywy w 1959 r. w budynku Dworku Gościnnego w Szczawnicy powstała pierwsza placówka muzealna. W 1962 r. obiekt strawił pożar, zbiory uratowano i przeniesiono do kamiennych piwnic. Po kilku latach muzealia przekazane zostały Ministerstwu Kultury i Sztuki, nową placówkę otwarto w willi „Pałac”. Stała się ona oddziałem Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu[3]. W tej lokalizacji placówka funkcjonowała do 2012 r., kiedy to budynek willi został odzyskany przez spadkobierców dawnych właścicieli, rodzinę Stadnickich. Muzealna ekspozycja została przeniesiona do nowej siedziby – budynku dawnej strażnicy Straży Granicznej w Szlachtowej, przy ul. Łemkowskiej 37. Otwarcie nowego muzeum nastąpiło 23 sierpnia 2014 r.[4]

Wystawa[edytuj | edytuj kod]

Ekspozycja muzeum prezentuje życie i kulturę dawnych mieszkańców Pienin, regionu znajdującego się na pograniczu wyznań i narodowości oraz historię uzdrowiska w Szczawnicy[3][4][5]. Rozpoczyna się galerią fotografii Pienin i Dunajca, m.in. widoków z łodzi flisackich. Następna jest wystawa prezentująca początki osadnictwa w Pieninach[4], po niej obejrzeć można część etnograficzną[4], obejmującą między innymi eksponaty związane z wyposażeniem dawnych izb i gospodarstw domowych oraz tradycjami regionu – pasterstwem, rolnictwem, rybołówstwem, czyli zawodami, którymi od wieków zajmowali się górale pienińscy, a także stroje i sztukę ludową[3][4]. Kolejna część prezentuje historię kurortu w Szczawnicy i przybliża zwiedzającym działalność Józefa Szalaya, Adama Stadnickiego oraz Jana Wiktora[5][3][4].

Prezentowane są także wystawy czasowe, odbyły się m.in. wystawy poświęcone pochodzącemu ze Szczawnicy Stefanowi Kapłaniakowi „Cenkowi”, tradycyjnemu rolnictwu w Pieninach, Akcji „Burza” w Szczawnicy czy historii Szkoły Ludowej w Szczawnicy[6][7][8].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Nowa siedziba Muzeum Pienińskiego – podhale24.pl [online], m.podhale24.pl [dostęp 2023-01-14].
  2. Kustosz Muzeum Pienińskiego nagrodzona – Pieniny24.pl [online], pieniny24.pl [dostęp 2023-01-14].
  3. a b c d Muzeum Pienińskie [online], szczawnica.pl [dostęp 2023-01-14] (pol.).
  4. a b c d e f Muzeum Pienińskie przenosi się do nowej siedziby. onet.pl, 2014-08-15. [dostęp 2017-01-13]. (pol.).
  5. a b Muzeum Pienińskie im. J. Szalaya w Szlachtowej. www.muzeum.sacz.pl. [dostęp 2017-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-16)]. (pol.).
  6. Cenek – legenda polskiego kajakarstwa » Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu [online] [dostęp 2023-01-14].
  7. Archiwum wystaw w Muzeum Pienińskim » Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu [online] [dostęp 2023-01-14].
  8. Archiwum wystaw w Muzeum Pienińskim » Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu [online] [dostęp 2023-01-14].